معتمد العروة الوثقی
| نام کتاب | معتمد العروة الوثقی |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | مستند العروة الوثقي: کتاب الحج |
| پدیدآورندگان | خويي، ابوالقاسم (نويسنده)
خلخالي، رضا (مقرر) |
| زبان | عربي |
| کد کنگره | |
| موضوع | يزدي، محمد کاظم بن عبدالعظيم، 1247؟ - 1338؟ق. العروه الوثقي - نقد و تفسير
فقه جعفري - قرن 14 حج |
| ناشر | لطفي |
| مکان نشر | ايران - قم |
| سال نشر | مجلد1: 1416ق ,
مجلد2: 1416ق , |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE00423AUTOMATIONCODE |
معتمد العروة الوثقی، تقریرات درس خارج «حج» آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی است که توسط سید رضا خلخالی، به زبان عربی در دو مجلد نگارش شده است.
شیوه نگارش کتاب، بدین ترتیب است که مطالب عروه در بالای صفحه و شرح و توضیح عبارات در ذیل صفحات ذکر شده است.
تشویق شاگردان به تقریرنویسی و طولانی بودن سال‌های تدریس آیت‌الله خویی و تربیت شاگردان فراوان سبب شد تا افراد بسیاری تقریرات درس‌های او را تدوین کنند. مهم‌ترین تقریرات چاپ‌شده درس فقه او، یا به‌ترتیب مباحث مکاسب شیخ انصاری و یا بر محور العروة الوثقی است[۱].
در کتاب دانشنامه جهان اسلام، دسته‌بندی خوبی از تقریرات درس آیت‌الله خوبی انجام گرفته که محقق ارجمند می‌تواند به آدرس پیشین مراجعه نماید.
از مهم‌ترین شاخص‌های فقه خویی، اعتماد به خبر صحیح و حجیت خبر ثقه است؛ ازاین‌رو وی بیش از فقهای پیش از خود در نجف به علم رجال توجه نشان داد. او به گزینش راویان و شناخت راویان ثقه و ضعیف و استوارسازی قواعد حدیث و ضوابط اعتماد بر حدیث صحیح در ابواب فقه پرداخت. مبانی و دیدگاه‌های اصولی وی در رویکرد رجالی‌اش نیز تأثیر گذاشت. او به‌تبع حجت ندانستن شهرت و اجماع منقول، به حجیت خبر ثقه (نه خبر موثوق) اعتقاد داشت و معیار حجیت حدیث را صرفاً وثاقت رجال سند می‌دانست. خویی ازآن‌رو که در بسیاری از دیدگاه‌های رجالی مبتنی بر ثقه شمردن راویان مناقشه کرده بود، در پذیرش روایات، سخت‌گیری می‌کرد؛ مثلاً او توثیقات عام، مانند قول به وثاقت تمامی اصحاب امام صادق(ع)، مذکور در رجال طوسی، وثاقت هرکه وکیل امام معصوم بوده است، وثاقت مشایخ اجازه و وثاقت راویان کثیرالروایه از امام معصوم را نپذیرفت و ادله آنها را مخدوش دانست[۲].
آیت‌الله خویی در معتمد العروة نیز گاه نظرات سید یزدی را نپذیرفته و روایات مورد استناد وی را ضعیف دانسته است؛ به‌عنوان نمونه صاحب عروه با استناد به روایت فضل بن شاذان، استخفاف به حج را از کبائر دانسته است. آیت‌الله خویی این روایت را ضعیف السند دانسته و اعتماد بر آن را صحیح نمی‌داند[۳].
در جایی دیگر می‌نویسد: روایت صاحب وسائل از ابان بن حکم صحیح نیست؛ چراکه شخصی به نام «ابان بن حکم» نه در کتب رجال و نه در کتب حدیث وجود ندارد و صحیح أبان عن الحكم است؛ همان طور که در الفقيه آمده است و حرف عن تبدیل به ابن شده است[۴].
آدرس آیات و روایات در پاورقی و فهرست مطالب در انتهای کتاب آمده است.
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.
- رئیس‌زاده، محمد، دانشنامه جهان اسلام، زیر نظر غلامعلی حداد عادل، جلد 16، تهران، 1390.