هاشمی رفسنجانی، اکبر

نام	هاشمی رفسنجانی، اکبر
نام های دیگر
نام پدر
متولد	1313 هـ.ش یا 15 هـ.ق
محل تولد
رحلت
اساتید
برخی آثار
کد مولف	4451

«اكبر هاشمى رفسنجانى»، در سال 1313ش، در روستاى سوق از توابع رفسنجان در خانواده‌اى روحانى متولد شد. خود در اين باره چنين مى‌گويد:

«تاريخ تولد شناسنامه‌اى من 1313 است. من در سن پنج‌سالگى به همراه برادرم حاج قاسم كه دو سال از من بزرگ‌تر بود، تحصيل را شروع كردم. آنچه در مكتب‌خانه به ما مى‌آموختند، همان كتاب‌هاى مدرسه رسمى بود، به اضافه قرآن و چيزهايى مثل گلستان، نصاب و... از هفت‌سالگى علاوه بر مكتب، از معلومات پدر (حاج ميرزا على هاشمى بهرمانى) نيز استفاده كردم. رفته‌رفته مكتب‌خانه نمى‌توانست جواب‌گوى نياز ما باشد. چهارده‌ساله بودم كه به پيشنهاد پسرعمويم، محمد، تصميم گرفتيم كه همراه كاروان جهت تحصيل علوم دينى به قم سفر كنيم» (پايگاه اطلاع‌رسانى: http://www.hashemirafsanjani.ir .

آقاى هاشمى رفسنجانى با بهره‌گيرى از اساتيد مختلف، مدارج آموزشى و مراحل كسب علوم حوزوى را يكى پس از ديگرى طى كرد؛ به‌طورى كه كتاب «صرف مير» را نزد پسرعمويش شيخ محمد كه از نظر درس از وى جلوتر بود، فراگرفت و اين درس را با آقاى شيخ جعفر شجونى بحث كرد. در ادامه تحصيل، باقى‌مانده «جامع المقدمات» و سطح متوسط؛ يعنى كتاب‌هاى «سيوطى»، «حاشيه»، «معالم»، «مغنى»، «مطول» و «شرح لمعه» را نزد آقايان شهيد سيد محمدرضا سعيدى، محمدى گيلانى، علوى بروجردى، آيينه‌وند، نعمت‌الله صالحى نجف‌آبادى، دكتر محسن جهانگيرى، امام موسى صدر و شيخ حسن شب‌زنده‌دار تحصيل نمود.

براى فراگيرى سطح عالى فقه و اصول (رسائل، مكاسب و كفايه)، از حضرات آيات منتظرى، مشكينى، سيد محمدباقر سلطانى طباطبايى، شهيد صدوقى، فكور، صالحى نجف‌آبادى، شيخ مصطفى اعتمادى، نورى همدانى، مجاهدى و آيت‌الله تبريزى استفاده كرد و همچنين درس خارج فقه و اصول را از آيت‌الله بروجردى، امام خمينى(ره)، آيت‌الله گلپايگانى، آيت‌الله شريعتمدارى، آيت‌الله محقق داماد، آيت‌الله شيخ مرتضى حائرى يزدى و آيت‌الله مرعشى نجفى آموخت. همچنين چون محل سكونتش در سال‌هاى اول اقامت در قم، در مقابل بيت امام خمينى(ره)، واقع شده بود، او توفيق پيدا كرد كه علاوه بر فراگيرى فقه، اصول و فلسفه، در مبانى سياسى، اجتماعى، عرفانى و اخلاقى نيز از ايشان كسب فيض كند.

در فلسفه و تفسير از علامه طباطبايى و آقايان ميرزا ابوالفضل زاهدى و منتظرى بهره جست و در مسافرتى كه به نجف اشرف داشت، در درس خارج آيات عظام: خويى، آميرزا باقر زنجانى، حكيم و شاهرودى شركت كرد و از آنها استفاده علمى برد و سرانجام به درجه رفيع اجتهاد نايل آمد (زندگى‌نامه آيت‌الله هاشمى رفسنجانى، ص 3 و 4).

ايشان از سال 1337 تا دوران پيروزى شكوهمند انقلاب اسلامى ايران در تمامى صحنه‌هاى مبارزاتى حضورى چشمگير داشت؛ چنان‌كه دستگيرى‌هاى مكرر در 7 دوره متناوب از سال‌هاى 1337 تا 1357 در مجموع چهار سال و پنج ماه نتوانست در عزم ايشان بر تداوم نهضت اسلامى به رهبرى امام خمينى(ره) خللى ايجاد نمايد.

آيت‌الله هاشمى رفسنجانى در دوران پيروزى انقلاب اسلامى از اعضاى مؤثر و برجسته شوراى انقلاب بوده و سپس فعاليت‌هاى خود را در عرصه‌هاى گوناگون پى‌گيرى كرده‌اند، از جمله فعاليت‌ها و سمت‌هاى وى عبارتند از:

1. عضويت در حزب جمهورى؛

2. سرپرست وزارت كشور؛

3. رياست مجلس شوراى اسلامى؛

4. امام جمعه موقت تهران؛

5. جانشين فرماندهى كل قوا؛

6. نيابت رياست مجلس خبرگان؛

7. رياست جمهورى؛

8. رياست شوراى عالى انقلاب فرهنگى؛

9. رياست شوراى عالى امنيت ملى؛

10. رياست مجلس خبرگان رهبرى.

ايشان هم‌اكنون رياست مجمع تشخيص مصلحت نظام را بر عهده دارند. آيت‌الله هاشمى رفسنجانى پس از انقلاب اسلامى عناوين افتخارى متعددى از مجامع علمى مختلف دنيا كسب كردند و دانشگاه تهران نيز عنوان دكتراى افتخارى علوم سياسى را به ايشان اهدا كرده است http://www.hashemirafsanjani.ir .

آثار:

هاشمى رفسنجانى طى دوران مسئوليت رياست مجمع، با استفاده از فراغتى كه از امور اجرايى پيدا نمود، علاوه بر اهتمام به تكميل مجموعه‌هاى «تفسير راهنما» و «فرهنگ قرآن»، مجموعه‌هاى كاملى از خاطرات خويش را تحت عناوين «دوران مبارزه»، «انقلاب و پيروزى»، «انقلاب در بحران»، «عبور از بحران»، «آرامش و چالش»، «به‌سوى سرنوشت» و «اميد و دلواپسى» نوشته و منتشر نموده است (زندگى‌نامه آيت‌الله هاشمى رفسنجانى، ص 13).