مالکیت خصوصی در اسلام
| نام کتاب | مالکیت خصوصی در اسلام |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | احمدی میانجی، علی (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 230/3 /الف3م2 |
| موضوع | اسلام و مالکیت
مالکیت (فقه) |
| ناشر | دادگستر |
| مکان نشر | تهران - ایران |
| سال نشر | 1424 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE593AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
مالكيت خصوصى در اسلام تأليف آيت الله ميرزا على احمدى ميانجى در زمينه مالكيت خصوصى و فروعات فقهى و حقوقى مربوط به آن است.
ساختار
كتاب در دو بخش اصلى به بحث درباره موضوع مالكيت خصوصى پرداخته است: بخش اول ادله مالكيت خصوصى به طور عموم و بخش دوم مالكيت خصوصى زمين و ادله آن با استفاده از برخى وقف‌نامه‌هاى پيامبر بررسى شده است.
نويسنده با مراجعه به ادله (كتاب و سنت) و نقد و بررسى گفتار فقها در صدد ارائه اين مطالب برآمده است.
گزارش محتوا
در آغاز مختصرى از زندگينامه‌ى نويسنده و فعاليت‌هاى علمى او بيان شده؛ پس از آن مقدمه‌اى درباره اصول مالكيت در اسلام و اينكه دين اسلام براى مالكيت خصوصى افراد احترام ويژهاى قايل است ارايه گرديده و بر اين نكته تأكيد مى‌شود كه شبهات مطرح شده در اين مورد توجيه عقلانى ندارد.
پس از آن در بخش اول كتاب تحت عنوان «ادله مالكيت خصوصى به طور عموم» نگارنده به زكات، خمس، انفال و فىء اشاره كرده و آنها را به عنوان دلايلى از مالكيت خصوصى دانسته كه بعداً به طور مبسوط راجع به هريك از آنها و اينكه چگونه مى توان از آيات و روايات و ساير ادله قطعى و ديدگاه‌هاى فقهى مربوط به اين ابواب دلايل مالكيت خصوصى را استخراج نمود بحث مى‌كند.
او سپس به ادله قرآنى و روايى ارث، به عنوان يكى ديگر از ادله مالكيت خصوصى اشاره كرده و وجه استدلال به اين آيات و روايات براى اثبات مالكيت خصوصى را بيان مى كند.
در ادامه نگارنده به ديه و آيات و روايات متناسب با آن اشاره كرده و ديه را نيز از ادله مالكيت خصوصى عنوان كرده و وجه اين دلالت را بيان نموده است. آنگاه به آيات و اخبار مربوط به دين اشاره نموده و ضمن ترجمه و شرح اين آيات و روايات وجه استدلال بر آنها مبنى بر دلالت داشتن آنها بر مالكيت خصوصى را تبيين مى‌نمايد.
نگارنده در فصل ديگرى از كتاب به مهريه زنان و آيات و روايات مربوط به متاع آنان در هنگام طلاق اشاره كرده و اهميت دادن اسلام به اين مسئله را از دلايل احترام گذاشتن به مالكيت خصوصى ارزيابى كرده است.
در فصل بعدى كتاب نگارنده به حرام بودن غصب اموال در اسلام اشاره كرده و آيات و روايت غصب را بررسى نموده و قسمتى از اخبار در مورد اموالى كه مورد نزاع واقع مى‌شوند و همچنين برخى از نامه‌هاى پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله) را در اين زمينه مورد تجزيه و تحليل فقهى قرار داده است.
وى ازمجموع اين مباحث و آيات و روايات دلايل مالكيت خصوصى را نتيجه مى‌گيرد.
بررسى احاديث مربوط به لقطه (اشياء يا اموال پيدا شده) و عاريه و بيان احكام آنها به عنوان ملك خصوصى و احترام به آن از مباحث بعدى كتاب است.
تحليل اخبار مربوط به بيع و عتق و اينكه اين دو نيز از فروعات و ادله مربوط به مالكيت خصوصى بوده و مواردى كه از اخبار مربوط به آن مبنى بر مالك بودن بايع و مشترى استفاده ميشود نيز از مباحث بعدى كتاب است.
آيات و روايات انفاق و وصيت و كيفيت آنها نيز پايان بخش مطالب بخش اول كتاب است كه در اين مباحث نيز جنبه‌هايى از مالكيت خصوصى بيان شده است.
در بخش دوم ادله مالكيت زمين از آيات و روايات بيان شده و انواع زمين و راه‌هاى تملك و مالك شدن آن مورد تجزيه و تحليل قرار مى‌گيرد.
در همين راستا نگارنده به برخى از نامه‌هاى پيامبر (صلى الله عليه و آله) و مفاد موقوفات ايشان اشاره كرده و با توجه به مفاد اين موقوفات ادله مربوط به مالكيت خصوصى در اسلام و فقه شيعه را تبيين مى‌كند.
مباحثى درباره غصب زمين و احكام آن و شرايط احياى زمين هاى موات و در نتيجه مالك شدن اين زمين‌ها كه از فروع و مصاديق مالكيت خصوصى است، از مباحث پايانى اين كتاب مى‌باشد.
كتاب داراى 304 صفحه بوده كه در پايان آن فهرستى از منابع و مصادر مورد استفاده و در ابتداى آن فهرستى از مندرجات و موضوعات كتاب ذكر شده است.
پیوندها
مطالعه کتاب مالکیت خصوصی در اسلام در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور