آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران
| نام کتاب | آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | علوی مهر، حسین (نويسنده) |
| زبان | فارسی |
| کد کنگره | BP 92 /ع8آ5 |
| موضوع | تفاسیر - نقد و تفسیر
تفسیر - تاریخ مفسران - سرگذشت نامه |
| ناشر | مرکز جهانی علوم اسلامی |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1384 هـ.ش |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE2891AUTOMATIONCODE |
معرفى کتاب
آشنايى با تاريخ تفسير و مفسّران، نوشته حسين علوى‌مهر سعی دارد علاوه بر نگاه تاريخى به تفاسير و مفسران، با تحليل شيوه‌هاى تفسيرى و نقّادى تفاسير، قرآن‌پژوهان را در تشخيص اهميت تفاسير و فهم روشهاى درست از نادرست توانا سازد.
ساختار
در اين کتاب به دوران زندگى مفسران، نام تفسير، نام مفسّر، مذهب مفسّر، روش و گرايش مفسّر در تفسير آيات، بررسى اقسام رواياتى كه مفسّر نقل كرده و امتياز و ارزش روايات نقل شده، بررسى منابع و مدارك تفسير، بررسى امتيازات هر تفسير، بررسى مشكلات هرتفسير، بررسى اجمالى مقدمه هرتفسير و حتى‌الامكان ارائه برخى ديدگاههاى مفسّر در بحثهاى علوم قرآن، بررسى موضع مفسّر در برابر اهل بيت عليهم‌السلام و نقل نمونه يا نمونه‌هايى از تفسير آيات پرداخته شده و شيوه عملى مفسّر در تفسير؛ يعنى اينكه مفسّر در آغاز تفسير هرآيه چه بحثى را مطرح مى‌كند، آيا نخست به اختلاف قرائات مى‌پردازد و سپس شأن نزول را بررسى مى‌كند و يا اينكه نخست واژگان و مفردات آيه را شرح مى‌دهد و پس از آن به مباحث ادبى،ذكر روايات و شأن نزول و بيان ديدگاههاى مفسران ديگر اقدام مى‌كند مورد بررسى قرار مى‌گيرد.
تفاسير و مفسّران در اين کتاب براساس قرن از عصر رسالت تاكنون (15 قرن) معرفى و مورد تحليل قرار گرفته‌اند و تفاسير شيعه و اهل سنت تا حدّ امكان از هم بازشناسانده شده‌اند.
هرفصل از اين کتاب دربردارنده مطالب گوناگون از جمله اوضاع فرهنگى و سياسى قرنهاى مختلف و انديشه‌هاى خاص هرقرن است و تفاسير با توجه به روش و گرايش آنها و بيان امتيازات و مشكلات مورد بررسى قرار گرفته‌اند.
گزارش محتوا
کتاب حاضر مشتمل بر يك پيشگفتار و بخش‌هاى ذيل مى‌باشد:
«كلّيات» که به مفهوم‌شناسى، تعريف تاريخ تفسير، اهميت و جايگاه تاريخ تفسير، پيشينه، نخستين مدوّن تفسير مى‌پردازد.
«تفسير در عهد رسالت» به معرفى مدرسه تفسيرى پيامبر (صلى اللّه عليه و آله) به دو شيوه عمومى و خصوصى مى‌پردازد.سپس ديدگاههاى مختلف را درباره حجم روايات تفسيرى پيامبر بيان كرده پس از آن انواع تفسير پيامبر(ص)را يادآور مى‌شود.
«تفسير در دوران صحابه»،«تفسير در دوران تابعان»،«نقش اهل بيت عليهم‌السلام در تفسير قرآن» که در آن به مفهوم‌شناسى اهل بيت(ع)،قلمرو دانش اهل بيت(ع)به کتاب آسمانى، نقش اهل بيت در تفسير قرآن و مفهوم تفسير به رأى پرداخته مى‌شود،«تفسير در قرن سوم» که دوره شكوفايى علوم و تدوين تفسير است و ويژگى‌هاى تفسيرى اين قرن و معرفى تفاسير و مفسّران قرن سوم و نيز رويكردهاى تفسيرى در اين قرن،«تفسير در قرن چهارم 1»،«تفسير در قرن چهارم 2» و ساير قرون تا قرن حاضر، بخش‌هاى مختلف اين نوشتار را تشكيل مى‌دهند.
در بخش آخر کتاب «تفسير عصرى» که به تفسير و مفسران در قرن پانزدهم هجرى اختصاص يافته، مفهوم تفسير عصرى، ويژگى‌هاى تفسير عصرى، اقسام تفسير موضوعى بيان و معروف‌ترين تفاسير شيعه در قرن پانزدهم، روشها و گرايشهاى تفسيرى در الميزان و نيز معروف‌ترين تفاسير اهل سنت در اين قرن معرفى شده است.
وضعیت کتاب
کتابنامۀ کتاب در انتهاى کتاب درج شده است.
منبع مقاله
پيشگفتار نويسنده و متن کتاب
پیوندها
مطالعه کتاب آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران در پایگاه کتابخانه دیجیتال نور