بنداری، فتح بن علی
| نام | بنداری، فتح بن علی |
|---|---|
| نام های دیگر | بنداری الاص‍ف‍ه‍ان‍ی، قوام ال‍دی‍ن فتح بن علی |
| نام پدر | |
| متولد | |
| محل تولد | |
| رحلت | 643 هـ.ق |
| اساتید | |
| برخی آثار | |
| کد مؤلف | AUTHORCODE2095AUTHORCODE |
«قوام الدين فتح بن على بن محمد بندارى اصفهانى»، مورّخ ايرانى قرن هفتم و مترجم شاهنامه فردوسى به عربى مى‌باشد.
وى در مولد خود اصفهان تربيت يافت. در سال 620ق به شام سفرى كرد و در دمشق به خدمت پادشاه عيسى بن ملك عادل ابى‌بكر بن ايوب رسيد و به امر او «شاهنامه» فردوسى را به عربى درآورد كه به «الشاهنامه» معروف است. وى همچنين كتاب «تاريخ سلاجقه» انوشروان بن خالد، وزير محمود بن محمد بن ملكشاه را كه عمادالدين اصفهانى به عربى درآورده بود، خلاصه كرد.
بُندارى آثار خود را به عربى مى‌نوشته و شهرت اصلى او به سبب تلخيص و تهذيب كتاب «زُبدَة النُصرَه و نُخبَة العُصره»، در تاريخ سلجوقيان، تأليف عمادالدين اصفهانى است كه پس از زدودن كتاب از برخى آرايش‌هاى ادبى، آن را در به شرف‌الدين عيسى بن العادل ايوبى، الملك المعظَّم، هديه كرد. به گفته خودش، وى تاريخ صلاح الدين ايوبى به نام «البرق الشامى» تأليف عمادالدين اصفهانى را تلخيص كرده و بر تاريخ بغدادِ خطيب بغدادى نيز ذيلى نگاشته است. وى شاهنامه فردوسى را به عربى برگردانيد و به الملك المعظّم تقديم كرد. از زندگى او، كه ظاهراً در شام و عراق گذشته است، اطلاع ديگرى در دست نيست. تاريخ وفات وى نيز نامعلوم است.
با آن‌كه وى كتاب نسبتاً مشهورى درباره سلجوقيان تدارك ديده و شاهنامه را به عربى برگردانده است، باز زندگى‌نامه‌اش مورد توجه نويسندگان كهن قرار نگرفته و آگاهى‌هايى كه از احوال او باقى مانده و در كتابها پراكنده است، بيشتر همان يافته‌هايى است كه عزام در مقدمه «الشاهنامه» آورده است.
منابع
1- هوتسما و كاهن، «مقاله بندارى در دانشنامه جهان اسلام»؛
2- دايرة المعارف بزرگ اسلامى، ج12، ص577، آذرتاش آذرنوش؛