الأمالي (مفید)
| نام کتاب | الأمالي |
|---|---|
| نام های دیگر کتاب | |
| پدیدآورندگان | مفید، محمد بن محمد (نويسنده)
استادولی، حسین (محقق) غفاری، علیاکبر (محقق) |
| زبان | عربی |
| کد کنگره | BP 129 /م7الف8 |
| موضوع | احادیث شیعه - قرن 4ق. |
| ناشر | جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1403 هـ.ق |
| کد اتوماسیون | AUTOMATIONCODE1425AUTOMATIONCODE |
معرفى اجمالى
الأمالي، به زبان عربى، نوشته شيخ مفيد، ابوعبدالله، محمد بن محمد بن نعمان عكبرى بغدادى (336 - 413ق)، است و شامل روايات اخلاقى، اعتقادى و تاريخ اسلام مى‌باشد. شيخ مفيد، اين كتاب را در طول 7 سال، در ماه‌هاى مبارك رمضان و در 42 جلسه براى ياران خود املاء كرده‌اند.
نجاشى، اين كتاب را، «الأمالى المتفرقات» ناميده، زيرا از سال 404 تا 411ق، املاى آن به طول انجاميده است.
در كتب تراجم، بيش از 30 كتاب با عنوان «الأمالي» ذكر شده كه كتب بزرگانى چون شيخ مفيد، شيخ صدوق و شيخ طوسى از مشهورترين آنهاست.
امالى، عبارت است از مطالبى كه استاد در مجلس‌ها يا زمان‌هاى خاص از حفظ يا از روى كتاب خود براى شاگردان مى‌خواند و آنها همه مطالب را مى‌نويسند، لذا به آن، «المجالس» و «عرض المجالس» هم مى‌گويند.
اين نوع از تعليم، بهترين نوعى است كه در طول تاريخ ثبت شده و دقيق‌ترين روش براى انتقال كاملا صحيح مطالب به شاگردان است.
شيوه أمالى‌نويسى، از رايج‌ترين شيوه‌هاى نقل روايات اهل بيت(ع)، در ميان علماى اسلام بوده است؛ خصوصا در آن زمان‌هايى كه امكانات چاپ و نشر كتاب به راحتى اين زمان نبوده است.
ساختار
كتاب، مشتمل بر 42 مجلس است كه مجموع اين مجالس، 387 روايت را در بر گرفته است. بيشترين روايات(47 روايت)، در مجلس بيست و سوم و كمترين روايات(4 روايت)، در مجلس سى و يكم ذكر شده است.
گزارش محتوا
در اين كتاب، موضوعات بسيار متنوعى در قالب روايت ذكر شده است؛ موضوعاتى از قبيل ثبت اعمال انسان توسط فرشته، حب اهل بيت از اسباب دخول در بهشت، منقبت على و فاطمه و حسنين و شيعيان آنها، فضيلت دانشجو، بيمارى موجب پاكى از گناهان مى‌شود، در شناخت مقام اهل بيت(ع) و مشروط بودن قبولى اعمال به ولايت، نزديك‌ترين مردم به پيامبر (ص) در روز قيامت، ماجراى عثمان و بنى اميه و در بيت المال آنان را بر ديگران ترجيح دادن و مضروب نمودن عمار، بخشى از دعاهاى صبح و شام، استغفار نبى (ص) براى شيعه، از جمله مواعظ على (ع) در باره آرزوى دراز و پيروى از هواى نفس، موعظه امام سجاد(ع) در باره محاسبه نفس، سخن زيد بن على (ع) در باره اهل بيت و عدم خوف وى از ظالمان، دعا پس از فريضه مستجاب است، فرمان دادن على (ع) شيعه خود را به تقيه كردن، آخرين خطبه‌اى كه پيامبر (ص) ايراد فرمودند، عرضه كردن ولايت بر همه مخلوقات، روا ساختن حاجات مؤمنين، وقتى خدا خير بنده‌اى را بخواهد او را در دين فقيه مى‌گرداند، كلام على (ع) در باره زهد، كفاره غيبت كردن آن است كه براى شخصى كه غيبتش كرده‌اى استغفار نمايى، فضيلت گريه در مصيبت اهل بيت(ع) و...
وضعيت كتاب
در چاپ حاضر، حسين استاد ولى و على اكبر غفارى، كتاب را تحقيق كرده و در آغاز آن مقدمه‌اى در معرفى كتاب و مؤلف آن آورده‌اند.
در پايان كتاب نيز فهرست‌هاى متنوعى آمده مانند:
- فهرست موضوعات؛
- فهرست أعلام؛
- فهرست اماكن، بيوتات، قبايل، ملل و...