میناگر عشق، شرح موضوعی مثنوی معنوی

    از ویکی‌نور
    میناگر عشق، شرح موضوعی مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی
    نام کتاب میناگر عشق، شرح موضوعی مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی
    نام های دیگر کتاب شرح موضوعی مثنوی معنوی مولانا جلال الدین محمد بلخی
    پدیدآورندگان زمانی، کریم (نويسنده)
    زبان فارسی
    کد کنگره ‏PIR‎‏ ‎‏5304‎‏ ‎‏/‎‏آ‎‏2‎‏ز‎‏8‎‏
    موضوع شعر فارسی - قرن 7ق.

    مولوی، جلال الدین محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی - فهرست مطالب

    مولوی، جلال الدین محمد بن محمد، 604 - 672ق. مثنوی - کشف الابیات

    ناشر نشر نی
    مکان نشر تهران - ایران
    سال نشر 1382 هـ.ش
    کد اتوماسیون AUTOMATIONCODE2191AUTOMATIONCODE


    در باره شرح

    «ميناگر عشق، شرح موضوعى مثنوى معنوى»، از آثار كريم زمانى (متولد تهران 1330ش)، به زبان فارسى و در شرح و توضيح مطالب مثنوى جلال الدين محمد بلخى، معروف به مولوى (604 - 672ق) است. مؤلف، نخست، كتاب مفصلى به نام «شرح جامع مثنوى معنوى» در هفت جلد نوشته و منتشر كرده و بعد اين اثر را پديد آورده است. شرح آقاى زمانى از سويى بسيار مختصر است و از سويى ديگر بيشتر جنبه ادبى و لفظى - نه عرفانى - دارد.

    اين كتاب از نظر روشى، سخت پريشان و مشوش است و در آن، صدها موضوع بدون هيچ نظمى در صد و هفتاد و چهار محور مطرح شده است! محورها نيز سامانى ندارد و از «خداشناسى» (ميناگر عشق، ص 1) شروع مى‌شود و با «تجلى» (همان، ص 19)، و «ظهور و خفاى حق» (همان، ص 24) و... ادامه مى‌يابد و با «فضيلت‌هاى اخلاقى حضرت على(ع) در مثنوى» (همان، ص 990) خاتمه مى‌پذيرد. شايسته بود نويسنده محترم موضوعات را به‌صورت منظم عرضه مى‌كرد و مثلا مباحث را به ترتيب الفبايى و يا دسته‌بندى موضوعى بر اساس ساختار علوم مانند فقه، كلام، اخلاق، عرفان و... سامان مى‌داد.

    البته مؤلف فقط در 11 مورد از محورهاى صد و هفتاد و چهارگانه، به شرح ذيل براى طبقه‌بندى مطالب كوشيده است:

    1. «انسان‌شناسى»؛ (همان، ص 197).

    2. «خودشناسى»؛ (همان، ص 231).

    3. «نكته‌هاى روان‌شناختى»؛ (همان، ص 294).

    4. «موسيقى و سماع»؛ (همان، ص 566).

    5. «زيبايى‌شناسى»؛ (همان، ص 357).

    6. «مباحث اخلاقى و اجتماعى»؛ (همان، ص 714).

    7. «بيمارى‌هاى اخلاقى»؛ (همان، ص 725).

    8. «نكته‌هاى گوناگون اخلاقى»؛ (همان، ص 782).

    9. «موضوعات فقهى در مثنوى»؛ (همان، ص 880).

    10. «موضوعات گوناگون كلامى و فلسفى»؛ (همان، ص 932).

    11. «فضيلت‌هاى اخلاقى حضرت على(ع) در مثنوى». (همان، ص 990).

    نكته انتقادى: اين طبقه‌بندى يازده‌گانه در رديف ساير موضوعات قرار گرفته است؛ در حالى كه چنين تقسيمى از نظر منطقى معتبر نيست و سبب تداخل و آشفتگى مباحث مى‌شود؛ به طور مثال، مورد ششم (فضيلت‌هاى اخلاقى حضرت على(ع) در مثنوى)، از مصاديق مورد اول (نكته‌هاى گوناگون اخلاقى) است و در هر حال، رده‌بندى‌هاى كتاب، بر اساس معيار واحدى صورت نگرفته و همين اشكال، سبب اختلال و ناهم‌آهنگى شده است.

    منابع مقاله

    ميناگر عشق، شرح موضوعى مثنوى معنوى مولانا جلال الدين محمد بلخى ، كريم زمانى، نشر نى، چاپ دوم، تهران 1383ش (پنجاه + 1005 ص).

    شرح جامع مثنوى معنوى، كريم زمانى، انتشارات اطلاعات، چاپ دوم، تهران 1381ش.


    پیوندها