كتاب الأغاني

كتاب الأغاني از آثار قرن چهارم هجرى اثر مورخ و شاعر معروف ابوالفرج اصفهانى على بن حسین،(284- حدود362ق)، و دائرة المعارف‌گونه‌اى در موسيقى عرب و تذكرۀ نغمه‌پردازان عرب و نغمه‌هاى آنان از جاهليت تا عصر مؤلف به زبان عربى است.

الأغاني
كتاب الأغاني
پدیدآورانابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین (نویسنده)

شنقيطي، احمد (مصحح)

مسعود، محمد (گردآورنده)
ناشرمطبعة التقدم
مکان نشرمصر
سال نشر1323ق.
چاپيکم
زبانعربی
تعداد جلد25ج
کد کنگره
‏ 13 /الف? / 3892 PJA

بعلاوه، مجموعه‌اى است از ادب و تاريخ، حاوى اطلاعات سودمند تاريخى دربارۀ انساب و شرح ايام و امثال عرب و سير و مغازى وفتوحات اسلام و نيز آيين كشوردارى و تشريفات دربار و زندگى خصوصى خلفا و رجال دولت.

تراجم احوال شعراى قديم شيعه و اخبار مدايح و فضايل ائمه(ع) و مظالم خلفاى اموى و عباسى نسبت به ايشان در كتاب بيان شده است.

طبقه‌بندى كتاب براساس آواز يا رتبه و مقام مغنيان و يا ترتيب تاريخى زندگى شاعران نيست، بلكه كتاب با نقل وشرح صد ترانه كه براى هارون انتخاب شده بوده آغاز گرديده است؛ سپس ساير ترانه‌هاى زنده، و پس از آن، ترانه‌هايى كه اشعار آن را خلفا يا فرزندان ايشان سروده‌اندآمده است.

در هر فصل، بعد از نقل قصه، زبده‌اى از اخبار و داستانهاى مرتبط و مناسب با مقال ذكر شده است و فقط به آوازهايى پرداخته شده كه در شرح احوال شاعر يا مغنى و يا در سبب سرودن شعر و ساختن آهنگ، خبرى به دست آمده باشد تأليف اين‌گونه كتابها كه دربارۀ موسيقى و ضبط قواعد علمى آن و جمع آوازها و طبقه‌بندى نغمه‌ها و شرح احوال مطربان و نوازندگان است«الاغانى»، يعنى نغمه‌ها نام گرفته و از اواسط قرن دوم هجرى در بغداد آغاز شده.[۱]

پانویس

  1. ر.ک: روغنی، شهره، ص133-134

منابع مقاله

روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش

وابسته‌ها