شریعتی، علی

علی شریعتی مزینانی (1312-1356ش)، نویسنده، اسلام‌شناس، جامعه‌شناس، پژوهشگر دینی

شریعتی، علی
NUR11333.jpg
محل زندگیپرچم ایران ایران
پیشهاستاد دانشگاه


ولادت

در دوم آذر سال 1312ش در روستای کاهک مزینان از توابع سبزوار در خانواده‌ای مذهبی چشم به جهان گشود. پدر او استاد محمدتقی شریعتی (1286- 1366ش)، مفسر، اسلام‌شناس، فعال سیاسی، مذهبی بود.

تحصیلات

او پس‌ از گذراندن‌ دوران‌ کودکی‌ وارد دبستا‌ن‌ شد و پس‌ از شش‌ سا‌ل‌ وارد دانشسرای‌ مقدما‌تی‌ در مشهد شد. علا‌وه‌ بر خواندن‌ دروس‌ دانشسرا در کلا‌سها‌ی‌ پدرش‌ به‌ کسب‌ علم‌ می‌ پرداخت‌. پس‌ از پا‌یا‌ن‌ تحصیلا‌ت‌ در دانشسرا به‌ آموزگا‌ری‌ پرداخت‌ و کا‌ری‌ را شروع‌ کرد که‌ در تما‌می‌ دوران‌ زندگی‌ کوتا‌هش‌ سخت‌ به‌ آن‌ شوق‌ داشت‌ و با‌ ایما‌نی‌ خا‌لص‌ با‌ تما‌می‌ وجود آنرا دنبا‌ل‌ کرد. شریعتی‌ در سا‌ل‌ ۱۳۳۴ به‌ دانشکده‌ ادبیا‌ت‌ و علوم‌ انسا‌نی‌ دانشگا‌ه‌ مشهد وارد گشت‌ و رشته‌ ادبیا‌ت‌ فا‌رسی‌ را برگزید. در سا‌ل ‌1337ش پس‌ از دریا‌فت‌ لیسا‌نس‌ در رشته‌ ادبیا‌ت‌ فا‌رسی‌ به‌علت‌ شا‌گرد اول‌ شدنش‌ برای‌ ادامه‌ تحصیل‌ به‌ فرانسه‌ فرستا‌ده‌ شد. وی‌ در آنجا‌ به‌ تحصیل‌ علومی‌ چون‌ جا‌معه‌ شنا‌سی‌، مبا‌نی‌ علم‌ تا‌ریخ‌ و تا‌ریخ‌ و فرهنگ‌ اسلا‌می‌ پرداخت‌ و با‌ اسا‌تید بزرگی‌ چون‌ ما‌سینیون، گورویچ‌ و ‌سا‌تر و... آشنا‌ شد و از علم‌ آنا‌ن‌ بهره‌‌ها‌ی‌ بسیا‌ر برد.[۱] در سال ۱۳۴۲ش از دانشگاه پاریس، درجه دکترا گرفت. رساله دکترای علی شریعتی، ترجمه و حاشیه بر نسخه‌ای خطی با عنوان «فضائل البلخ صفی الدین» بوده است.[۲]

در تابستان 1343ش. به ایران بازگشت. اما در مرز به جرم فعالیت علیه حکومت دستگیر شد و مدت یک ماه به زندان افتاد. اقدامات سازنده شریعتی از زمان استادی دانشکده ادبیات دانشگاه مشهد ـ 1345ـ شروع شد و سرانجام کارش به حسینیه ارشاد و آشنائی با استاد مرتضی مطهری کشید و آوازه شهرتش در همه‌جا پیچید. نتیجه درسهای شریعتی در حسینه ارشاد انتشار تهمتها و فحاشیها از سوی رژیم شاه نسبت به وی بود و سرانجام نیز حسینیه ارشاد تعطیل و شریعتی متواری گردید. شریعتی به دنبال دستگیری پدرش ناگزیر خود را معرفی کرد و 18 ماه مورد شکنجه و آزار قرار گرفت. وی سرانجام در شب عید سال 1354 از زندان آزاد شد، ولی همیشه تحت نظر بود. او در 26 اردیبهشت 1356 با گذرنامه «علی مزینانی» از ایران خارج شد.[۳]


وفات

یک ماه بعد در 29 خرداد همان‌سال به طور نامعلومی در شهر «ساوت همپتون» انگلستان درگذشت. جسدش را به سوریه حمل کردند و در 6 تیرماه 1356 در زینبیه دمشق و در نزدیکی حرم حضرت زینب(س) دفن کردند.[۴]

آثار

منابع مقاله

  1. خسروپناه، عبدالحسین، آسیب‌شناسی دین‌پژوهی معاصر، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ 1، ۱۳۸۹ش.
  2. پایگاه دکتر شریعتی
  3. مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی

وابسته‌ها

کلیات مولانا اقبال لاهوری

مجموعه مقالات

تشیع مولود طبیعی اسلام

فلسفه تعلیم و تربیت

علی حقيقتی بر گونه اساطير

الامام علي عليه السلام

تحلیلی از مناسک حج

چه باید کرد؟

انسان

علی «ع»

زن

اسلام شناسی (درسهای دانشگاه مشهد)

سخنی درباره کتاب

گفت و گوی چهار جانبه

الفريضة الخامسة

التشیع العلوي و التشیع الصفوي

النباهة و الاستحمار

مسؤولية المثقف

مسؤولية المرأة

بازشناسی هویت ایرانی - اسلامی

بررسی چند مساله اجتماعی

اقبال: معمار تجدید بنای تفکر اسلامی

ابوذر غفاری: خداپرست سوسیالیست

بازگشت

تصویری ناتمام از زندگی دکتر شریعتی

ابوذر غفا‌ری خداپرست‌ سوسیا‌لیست‌

جهان بینی و ایدئولوژی

هبوط در کویر

اسلام شناسی(1): درسهای ارشاد

نیایش

الإمام علي في محنه الثلاث: محنة‌ التا‌ریخ‌ ـ محنة‌ التشیع‌ ـ محنة‌ الإنسا‌ن‌

کنفرانس «آری، این چنین بود، برادر»

دین ضد الدین

الحر: إنسان بین خیار الفاجعة و الفلاح

الحسین وارث آدم

تشیع علوی و تشیع صفوی

میعاد با ابراهیم

سیماء محمد (ص)

ویژگیهای قرون جدید

با مخاطبهای آشنا

انسان بی خود

جهت گیری طبقاتی اسلام

تاریخ و معرفة الأدیان

بناء الذات الثوریة

النباهة و الاستحمار

تاریخ تکامل فلسفه

محمد(ص) خاتم النبیین من الهجرة حتی الوفاء

الشهادة

الحج الفريضة الخامسة

فاطمة هي فاطمة

التشیع مسؤولیة

الأخلاق للشباب و‌ الطلاب و‌ الناشئة

علی

الشهادة

تاريخ الحضارة]]

الإنسان و التاريخ

حاشیه‌های استاد مطهری بر آثار دکترشریعتی

الدعاء

دو شهید

مذهب علیه مذهب

FATIMA IS FATIMA

جامعه‌شناسی اسلام

حج

حاشیه‌های استاد مطهری بر آثار دکترشریعتی

  1. پایگاه دکتر شریعتی
  2. خسروپناه، عبدالحسین، ص197
  3. مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
  4. همان