اخلاق اهل‌بیت علیهم‌السلام
| اخلاق اهل بیت علیهم السلام | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صدر، محمد مهدی (نويسنده) |
| ناشر | دار الکتاب الإسلامي |
| مکان نشر | قم - ایران |
| سال نشر | 1429 هـ.ق |
| چاپ | 4 |
| شابک | 978-964-465-015-8 |
| موضوع | احادیث اخلاقی - قرن 14
اخلاق اسلامی خاندان نبوت |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | BP 248 /ص4الف3 |
«اخلاق اهل بيت» اثر محمد مهدى صدر، کتابى است پيرامون خلق و خوى اهل بيت(ع) كه به زبان فارسى نوشته شده است.
ساختار
کتاب با مقدمه‌اى از مهدى السيد على صدر در بيان اهميت حسن خلق آغاز و مطالب در دو بخش تحت عنوان اخلاق عامه و حقوق و واجبات، تنظيم شده است.
در کتاب، تمام مباحث اخلاقى ذكر نشده بلكه به اهم آن‌ها پرداخته شده است.
وى سعى نموده است تا احاديثى را بياورد كه از جهت اعتبار سند روايى و کتابى، از بهترين اسانيد باشد.
همچنين با آوردن فضائل و رزائل اخلاقى، سعى نموده تا راه كسب فضائل و دفع و درمان رزائل اخلاقى را بيان نمايد. روش وى در قيمت‌گذارى مباحث اخلاق، حد وسط و اعتدال ارسطويى است.
گزارش محتوا
نويسنده به تشريح مباحث اخلاقى وارده از صاحبان صفات كريمه و پيشوايان امت‌ها پرداخته و معتقد است كه عمل به صفات نيك و پرهيز از صفات زشت، ما را در رسيدن به اهداف اين بزرگواران، رهنمون خواهد كرد.
وى در ابتداى کتاب، با استناد به حديثى از امام صادق(ع)، به تعريف حسن خلق پرداخته است. از نظر وى، حسن خلق حالتى نفسانى است كه منجر به حسن معاشرت با مردم شده و باعث مى‌گردد، انسان با ديگران، زيبا برخورد كند، نيكو سخن بگويد، مدارا با مردم داشته باشد و با بشاشت با ايشان مواجه گردد.
در ادامه، از سوء خلق سخن گفته شده است. نويسنده بداخلاقى را انحراف نفسانى داسنته و معتقد است كه اين رذيله، سبب انقباض و غلظت انسان در رفتار مى‌گردد.
بخش اول، شامل اخلاق عامه است كه در آن، به يك سرى فضائل و رزائل اخلاقى پرداخته شده و انواع بعضى از آن‌ها و راه علاج و درمان رزائل يا كسب فضائل، بيان گرديده است. از جمله اين مباحث، صدق، كذب، حلم، غضب، تكبر، تواضع، عجب، رياء، يقين، صبر،... مى‌باشد.
بخش دوم، پيرامون حقوق و واجبات است كه به حقوق الهى، پيامبر(ص) اهل بيت(ع)، علماء، اساتيد، طلاب، و الدين، اولاد، زوجيت، دوستان، همسايه، جوامع اسلامى، حاكم، رعيت، جسم و حقوق نفس مى‌پردازد.
وى در باب حقوق الهى به عبادت، طاعت، شكر و توكل اشاره كرده و ضمن تعريف اين واژگان، به وسيله آيات و روايات، به تبيين آن‌ها پرداخته است.
در باب حقوق نفس، به چهار حق اشاره شده است: تثقيف النفس(يعنى نورانى كردن آن با نور خدا)، اصلاح السريره، ضبط النفس و كنترل آن و محاسبه نفس.
وضعيت کتاب
فهرست مطالب، در انتهاى کتاب آمده است.
در پاورقى‌ها، بيشتر به ارجاع آيات و احاديث و توضيح مختصرى درباره مطالب پرداخته شده است.
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.