۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
دائرةالمعارف الحسینیة؛ دیوان القرن الرابع (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۰۴
، ۲۸ نوامبربدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (Hbaghizadeh صفحهٔ دائرة المعارف الحسینیة؛ دیوان القرن الرابع را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به دائرةالمعارف الحسینیة؛ دیوان القرن الرابع منتقل کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''دیوان القرن الرابع''' کتابی است از مجموعه | '''دیوان القرن الرابع''' کتابی است از مجموعه «[[دائرةالمعارف الحسينية]]»، تألیف [[کرباسی، محمدصادق|محمدصادق محمد کرباسی]] (متولد 1366ق، در کربلا) فقیه، مفسر و مورخ معاصر عراقی مقیم لندن. نویسنده در این کتاب، مجموعهای از اشعار حسینی سروده شده در قرن چهارم هجری که به موضوع قیام [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] و وقایع مرتبط با آن میپردازد را گردآوری کرده است. | ||
==انگیزه نگارش== | ==انگیزه نگارش== | ||
پس از چاپ و عرضه چهار جلد ابتدایی این دائرةالمعارف که دربردارنده دیوانهای قرن اول (دو جلد) و قرن دوم و سوم بود نوبت به نگارش این اثر، جهت روشن ساختن ابعاد گوناگون شعر حسینی در قرن چهارم هجری رسید، بررسی عوامل و شرایط شکلگیری آن و برجسته ساختن حرکت امام حسین(ع) بهعنوان قیامی برای اصلاح و مقابله با فساد و ستم که با هدف تحقق اراده الهی و سعادت بشر در دنیا و آخرت صورت گرفت. | پس از چاپ و عرضه چهار جلد ابتدایی این دائرةالمعارف که دربردارنده دیوانهای قرن اول (دو جلد) و قرن دوم و سوم بود نوبت به نگارش این اثر، جهت روشن ساختن ابعاد گوناگون شعر حسینی در قرن چهارم هجری رسید، بررسی عوامل و شرایط شکلگیری آن و برجسته ساختن حرکت [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] بهعنوان قیامی برای اصلاح و مقابله با فساد و ستم که با هدف تحقق اراده الهی و سعادت بشر در دنیا و آخرت صورت گرفت. | ||
این کتاب به دنبال نشاندادن این است که چگونه شعر به ابزاری قدرتمند برای ترویج آرمانهای امام حسین(ع) تبدیل شد و چگونه این آرمانها، الهامبخش شاعران معاصر گشت<ref>ر.ک:مقدمه ناشر، ص7- 8، تمهید، ص13- 27</ref>. | این کتاب به دنبال نشاندادن این است که چگونه شعر به ابزاری قدرتمند برای ترویج آرمانهای [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] تبدیل شد و چگونه این آرمانها، الهامبخش شاعران معاصر گشت<ref>ر.ک:مقدمه ناشر، ص7- 8، تمهید، ص13- 27</ref>. | ||
==اهمیت کتاب== | ==اهمیت کتاب== | ||
این کتاب به دلایل زیر از اهمیت بالایی برخوردار است: | این کتاب به دلایل زیر از اهمیت بالایی برخوردار است: | ||
# جامعیت در مستندسازی: این اثربخشی از یک دانشنامه بزرگتر با عنوان «دائرة المعارف الحسینیة» است که قصد دارد شعر حسینی را در طول پانزده قرن، مستند کند که خود یک پروژه علمی و فرهنگی عظیم محسوب میشود<ref>مقدمه ناشر، ص7- 8</ref>. | # جامعیت در مستندسازی: این اثربخشی از یک دانشنامه بزرگتر با عنوان «دائرة المعارف الحسینیة» است که قصد دارد شعر حسینی را در طول پانزده قرن، مستند کند که خود یک پروژه علمی و فرهنگی عظیم محسوب میشود<ref>مقدمه ناشر، ص7- 8</ref>. | ||
# پیوند با بستر تاریخی: این کتاب اشعار را به حوادث تاریخی و سیاسی، بهویژه قیام امام حسین(ع) و شکوفایی تفکر شیعی در قرن چهارم هجری پیوند میدهد و بدین ترتیب، بستر تاریخی و فرهنگی شعر را برجسته میکند<ref>تمهید، ص13- 27</ref>. | # پیوند با بستر تاریخی: این کتاب اشعار را به حوادث تاریخی و سیاسی، بهویژه قیام [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] و شکوفایی تفکر شیعی در قرن چهارم هجری پیوند میدهد و بدین ترتیب، بستر تاریخی و فرهنگی شعر را برجسته میکند<ref>تمهید، ص13- 27</ref>. | ||
# ساختار پژوهشی دقیق: این مجموعه دارای فهرستهای مفصل (۳۲ فهرست برای هر دیوان)، شمارهگذاری دقیق قطعات و ابیات و بخشهای مجزا برای زندگینامه شاعران است. همچنین، مؤلف دو بخش اختصاصی از این دانشنامه را به مطالعات تحلیلی و تطبیقی شعر و شاعران حسینی اختصاص داده است<ref>مقدمه ناشر، ص7- 8</ref>. | # ساختار پژوهشی دقیق: این مجموعه دارای فهرستهای مفصل (۳۲ فهرست برای هر دیوان)، شمارهگذاری دقیق قطعات و ابیات و بخشهای مجزا برای زندگینامه شاعران است. همچنین، مؤلف دو بخش اختصاصی از این دانشنامه را به مطالعات تحلیلی و تطبیقی شعر و شاعران حسینی اختصاص داده است<ref>مقدمه ناشر، ص7- 8</ref>. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
==سبک نگارش== | ==سبک نگارش== | ||
# دانشنامهای و تدوینی: هدف اصلی این اثر، گردآوری و سازماندهی اشعار حسینی است. | # دانشنامهای و تدوینی: هدف اصلی این اثر، گردآوری و سازماندهی اشعار حسینی است. | ||
# مقدمه تحلیلی: مقدمات کتاب، تحلیلهای تاریخی و ادبی از اشعار و بافت آنها را ارائه میدهند، بهویژه در ارتباط با جنبش امام حسین(ع). | # مقدمه تحلیلی: مقدمات کتاب، تحلیلهای تاریخی و ادبی از اشعار و بافت آنها را ارائه میدهند، بهویژه در ارتباط با جنبش [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]]. | ||
# فهرستبندی و ارجاعدهی دقیق: دیوانها بهصورت دقیق بر اساس شمارهگذاری قطعات و ابیات فهرستبندی شدهاند، با بخشهای اختصاصی برای زندگینامهها و پاورقیهایی برای توضیح اصطلاحات و ارجاع به منابع. | # فهرستبندی و ارجاعدهی دقیق: دیوانها بهصورت دقیق بر اساس شمارهگذاری قطعات و ابیات فهرستبندی شدهاند، با بخشهای اختصاصی برای زندگینامهها و پاورقیهایی برای توضیح اصطلاحات و ارجاع به منابع. | ||
# تمرکز بر شعر حسینی: این اثر به طور خاص بر اشعار مرتبط با امام حسین(ع)، انقلاب ایشان و اهلبیت وی تمرکز دارد<ref>رک: مقدمه، ص7- 8 و تمهید، ص13- 27</ref>. | # تمرکز بر شعر حسینی: این اثر به طور خاص بر اشعار مرتبط با [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]]، انقلاب ایشان و اهلبیت وی تمرکز دارد<ref>رک: مقدمه، ص7- 8 و تمهید، ص13- 27</ref>. | ||
==گزارش محتوا== | ==گزارش محتوا== | ||
در مقدمه ناشر، به معرفی مختصر کتاب پرداخته شده است<ref>مقدمه، ص7- 8</ref>. | در مقدمه ناشر، به معرفی مختصر کتاب پرداخته شده است<ref>مقدمه، ص7- 8</ref>. | ||
نویسنده در تمهید، بهتفصیل، به شرایط تاریخی و سیاسی مؤثر بر شعر، بهویژه در قرن چهارم و ارتباط با حرکت امام حسین(ع) برای اصلاح و مبارزه با فساد و ستم پرداخته و تأکید میکند که قیام امام حسین(ع) عملی مهم برای تحقق اراده الهی و تضمین سعادت انسان در هر دو جهان بوده است<ref>تمهید، ص13- 27</ref>. | نویسنده در تمهید، بهتفصیل، به شرایط تاریخی و سیاسی مؤثر بر شعر، بهویژه در قرن چهارم و ارتباط با حرکت [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] برای اصلاح و مبارزه با فساد و ستم پرداخته و تأکید میکند که قیام [[امام حسین علیهالسلام|امام حسین(ع)]] عملی مهم برای تحقق اراده الهی و تضمین سعادت انسان در هر دو جهان بوده است<ref>تمهید، ص13- 27</ref>. | ||
بدنه اصلی کتاب شامل مجموعهای از اشعار حسینی سروده شده در قرن چهارم هجری است. این اشعار تحت عناوین قافیهای یا ساختاری، مانند «الهمزة المکسورة» | بدنه اصلی کتاب شامل مجموعهای از اشعار حسینی سروده شده در قرن چهارم هجری است. این اشعار تحت عناوین قافیهای یا ساختاری، مانند «الهمزة المکسورة» | ||