۱۴۴٬۸۲۳
ویرایش
امام علی(ع) و علم و هنر: تفاوت میان نسخهها
جز
جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)'
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR54882J1.jpg | عنوان = امام علی (ع) و علم و هنر | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = دشتی، محمد (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = مؤسسه فرهنگی تحقيقاتی اميرالمومنين (علیه الس...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' (ع)' به '(ع)') |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| تصویر =NUR54882J1.jpg | | تصویر =NUR54882J1.jpg | ||
| عنوان = امام علی (ع) و علم و هنر | | عنوان = امام علی(ع) و علم و هنر | ||
| عنوانهای دیگر = | | عنوانهای دیگر = | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
بخش ضرورتها: این بخش با تبیین «جایگاه مباحث علمی» آغاز میشود. در این قسمت به دو نظریه معروف درباره علم و آگاهی اشاره شده است. که حاصل نظریه اول و غیر توحیدی تبدیل علم به جهل در اثر ناپایداری و تبدیل شدن فرضیهها به فرضیههای جدید است. درمقابل، در نظریه دوم از دیدگاه توحیدی پیامبران الهی و اسلام و دیدگاه نهجالبلاغه بر وجود واقعیتهای ثابت و علم و آگاهی، باورها، فرمولها، محاسبات، تحلیلها و راه حلهای جاودانه، در سراسر نظام هستی سخن گفته شده است. | بخش ضرورتها: این بخش با تبیین «جایگاه مباحث علمی» آغاز میشود. در این قسمت به دو نظریه معروف درباره علم و آگاهی اشاره شده است. که حاصل نظریه اول و غیر توحیدی تبدیل علم به جهل در اثر ناپایداری و تبدیل شدن فرضیهها به فرضیههای جدید است. درمقابل، در نظریه دوم از دیدگاه توحیدی پیامبران الهی و اسلام و دیدگاه نهجالبلاغه بر وجود واقعیتهای ثابت و علم و آگاهی، باورها، فرمولها، محاسبات، تحلیلها و راه حلهای جاودانه، در سراسر نظام هستی سخن گفته شده است. | ||
سپس به راههای اثبات علم جاودانه و راهها و روشهای شناخت که شامل روشهای تجربی، عقلی و فلسفی، و همچنین وحی الهی است اشاره شده و در مورد انواع علوم بحث شده است. در ادامه اظهارات وحیگونه حضرت علی (ع) در بخش علم و هنر و در ارائه دیدگاههای علمی، و طرح علوم و فنون از نظر کاربردی به سه دسته (رازهای کشف شده، رازهای در حال کشف، رازهای فوق درک بشری)تقسیم شده است. و در نهایت به این نکته اشاره شده که مجموع مباحث مطرح شده در این کتاب در این سه دسته مطرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17- 36</ref>. | سپس به راههای اثبات علم جاودانه و راهها و روشهای شناخت که شامل روشهای تجربی، عقلی و فلسفی، و همچنین وحی الهی است اشاره شده و در مورد انواع علوم بحث شده است. در ادامه اظهارات وحیگونه حضرت علی(ع) در بخش علم و هنر و در ارائه دیدگاههای علمی، و طرح علوم و فنون از نظر کاربردی به سه دسته (رازهای کشف شده، رازهای در حال کشف، رازهای فوق درک بشری)تقسیم شده است. و در نهایت به این نکته اشاره شده که مجموع مباحث مطرح شده در این کتاب در این سه دسته مطرح شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص17- 36</ref>. | ||
بخش دیگر این مباحث، «هنر از دیدگاه نهج البلاغه» است. در این دیدگاه، هنر برای خلق زیباییها و نشان دادن جمال و زیبایی پروردگار معرفی شده و به هدفمندی آن که سیراب کردن مردم در تمام سطوح فکری و آشنا کردن آنان با واقعیتها اشاره شده است. جوانب گوناگون هنر شامل هنر سخنوری(که دلها را تکان میدهد)، هنر نویسندگی(که در نامهها و نوشتههای امام علی(ع) تجلی یافته)، و استفاده از شعر حماسی و نمایشنامهنویسی برای رساندن پیام الهی و دفاع از آرمانها میشود<ref>ر.ک: همان، ص37- 60</ref>. | بخش دیگر این مباحث، «هنر از دیدگاه نهج البلاغه» است. در این دیدگاه، هنر برای خلق زیباییها و نشان دادن جمال و زیبایی پروردگار معرفی شده و به هدفمندی آن که سیراب کردن مردم در تمام سطوح فکری و آشنا کردن آنان با واقعیتها اشاره شده است. جوانب گوناگون هنر شامل هنر سخنوری(که دلها را تکان میدهد)، هنر نویسندگی(که در نامهها و نوشتههای امام علی(ع) تجلی یافته)، و استفاده از شعر حماسی و نمایشنامهنویسی برای رساندن پیام الهی و دفاع از آرمانها میشود<ref>ر.ک: همان، ص37- 60</ref>. | ||
فصل اول رهنمودهای علمی امام علی(ع) است. این فصل به تفصیل به «علوم و آگاهیهای امام(ع)» میپردازد. اعترافات متعدد صحابه و خلفا، مانند اعتراف عائشه مبنی بر اینکه علی(ع) عالمترین مردم است و اعترافات دیگران به برتری علمی ایشان بیانگر وسعت دانش امام (ع) دانسته شده است <ref>ر.ک: همان، ص61- 124</ref>. | فصل اول رهنمودهای علمی امام علی(ع) است. این فصل به تفصیل به «علوم و آگاهیهای امام(ع)» میپردازد. اعترافات متعدد صحابه و خلفا، مانند اعتراف عائشه مبنی بر اینکه علی(ع) عالمترین مردم است و اعترافات دیگران به برتری علمی ایشان بیانگر وسعت دانش امام(ع) دانسته شده است <ref>ر.ک: همان، ص61- 124</ref>. | ||
در بخش «جلوههای علوم علوی»، به ریشههای پیدایش علم امام(ع)، از جمله علم غیب و وحی الهی و آموزشهای پیامبر(ص) اشاره شده و منابع کتبی ایشان، مانند کتابهایی که نزد امام بود(مانند «کتاب علی» و «جامعه»)، و «جفر» که تمام حوادث جهان در آن موجود است، ذکر شدهاند<ref> ر.ک: همان، ص125- 162</ref>. | در بخش «جلوههای علوم علوی»، به ریشههای پیدایش علم امام(ع)، از جمله علم غیب و وحی الهی و آموزشهای پیامبر(ص) اشاره شده و منابع کتبی ایشان، مانند کتابهایی که نزد امام بود(مانند «کتاب علی» و «جامعه»)، و «جفر» که تمام حوادث جهان در آن موجود است، ذکر شدهاند<ref> ر.ک: همان، ص125- 162</ref>. | ||
در بخش «اقسام و جوانب علوم علوی»، علوم مختلفی که امام(ع) در آنها سرآمد بودند، ، مانند علم تفسیر قرآن، علم کلام و خداشناسی، علم فقه و احکام دین، وعرفان که بزرگان عرفای جهان اسلام از ایشان آموختهاند، شرح داده شده است. همچنین امام علی(ع) پایهگذار نحو و ادبیات عرب دانسته شده و به آگاهی گستردهای ایشان به علم فلکشناسی و نجوم و اسرار آسمانها و توانایی پیشگویی از حوادث آینده، مانند حوادث کوفه و خراسان و ستمگریهای بنیامیه، اشاره شده است. <ref>ر.ک: همان، ص163- 244</ref>. | در بخش «اقسام و جوانب علوم علوی»، علوم مختلفی که امام(ع) در آنها سرآمد بودند، ، مانند علم تفسیر قرآن، علم کلام و خداشناسی، علم فقه و احکام دین، وعرفان که بزرگان عرفای جهان اسلام از ایشان آموختهاند، شرح داده شده است. همچنین امام علی(ع) پایهگذار نحو و ادبیات عرب دانسته شده و به آگاهی گستردهای ایشان به علم فلکشناسی و نجوم و اسرار آسمانها و توانایی پیشگویی از حوادث آینده، مانند حوادث کوفه و خراسان و ستمگریهای بنیامیه، اشاره شده است. <ref>ر.ک: همان، ص163- 244</ref>. | ||
در بخش دیگر از مباحث به ترویج فرهنگ قرآنی از رهگذر جمع آوری قرآن توسط حضرت علی(ع)، تاسیس علم نحو برای حفظ قرآن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص245- 266 </ref> سپس مطالبی پیرامون امام و اقسام علوم، که در آن از علومی مانند: روانشناسی و رفتار شناسی و مسائل، مردم شناسی و علم وراثت که در بیانات و سیره حضرت علی(ع) یافت میشود، مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص267- 285</ref>. | در بخش دیگر از مباحث به ترویج فرهنگ قرآنی از رهگذر جمع آوری قرآن توسط حضرت علی(ع)، تاسیس علم نحو برای حفظ قرآن پرداخته شده<ref>ر.ک: همان، ص245- 266 </ref> سپس مطالبی پیرامون امام و اقسام علوم، که در آن از علومی مانند: روانشناسی و رفتار شناسی و مسائل، مردم شناسی و علم وراثت که در بیانات و سیره حضرت علی(ع) یافت میشود، مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص267- 285</ref>. | ||
در ادامه بحث، روشهای تحقیق مطرح شده و مطالبی پیرامون ارزش و جایگاه تجربه، تجربه علمی و پاسخ امام (ع) با روش تجربی ذکر شده و به تشویق ایشان به آموزش و نقل حدیث، تلاش ایشان برای کسب دانش، نوشتن و جمعآوری حدیث، تدوین و تالیف کتب علمی و....اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص287- 303</ref>. | در ادامه بحث، روشهای تحقیق مطرح شده و مطالبی پیرامون ارزش و جایگاه تجربه، تجربه علمی و پاسخ امام(ع) با روش تجربی ذکر شده و به تشویق ایشان به آموزش و نقل حدیث، تلاش ایشان برای کسب دانش، نوشتن و جمعآوری حدیث، تدوین و تالیف کتب علمی و....اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص287- 303</ref>. | ||
در بخشی دیگر علوم کاربردی، (صرف و نحو، لغت، فصاحت و بلاغت، جغرافیا، پاسخ به پرسشهای ریاضی، رهنمودهایی در طب و بهداشت، مباحثی پیرامون کیمیا و صنعت و خط و خطاطی) و برخی علوم جدید، کاربرد و آموزش آنها توسط امامان(ع) مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص305 - 344</ref>. | در بخشی دیگر علوم کاربردی، (صرف و نحو، لغت، فصاحت و بلاغت، جغرافیا، پاسخ به پرسشهای ریاضی، رهنمودهایی در طب و بهداشت، مباحثی پیرامون کیمیا و صنعت و خط و خطاطی) و برخی علوم جدید، کاربرد و آموزش آنها توسط امامان(ع) مطرح شده است<ref>ر.ک: همان، ص305 - 344</ref>. | ||
پاسخ به پرسشها اعم از شبهات، پرسشهای عمومی، سؤالات شرعی و بیان احکام و حدود، توضیح اصطلاحات شرعی و پاسخ به مسائل حیوانات، پاسخ به مسائل تربیتی و استفاده از علم غیب در حل نزاعها از دیگر موضوعات مطرح شده در این فصل است<ref>ر.ک: همان، ص345-415 و ص417- 430</ref>. | پاسخ به پرسشها اعم از شبهات، پرسشهای عمومی، سؤالات شرعی و بیان احکام و حدود، توضیح اصطلاحات شرعی و پاسخ به مسائل حیوانات، پاسخ به مسائل تربیتی و استفاده از علم غیب در حل نزاعها از دیگر موضوعات مطرح شده در این فصل است<ref>ر.ک: همان، ص345-415 و ص417- 430</ref>. | ||