پرش به محتوا

تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
''' تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)'''، پژوهشی است در قلمرو تاریخ قیام عاشورا که در دو جلد با تلاش گروهی از تاریخ ‌پژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی، و سید محمد هادی یوسفی غروی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، در دو جلد، تاألیف و تدوین شده است..
''' تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء(ع)'''، پژوهشی است در قلمرو تاریخ قیام عاشورا که در دو جلد با تلاش گروهی از تاریخ ‌پژوهان زیر نظر مهدی پیشوایی، و سید محمد هادی یوسفی غروی در مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)، در دو جلد، تألیف و تدوین شده است.


==انگیزه نگارش==
==انگیزه نگارش==
این اثر با هدف تدوین جامع و مستند تاریخ عاشورا، بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره قیام امام حسین(ع)، و پاسخ به شبهات و تحریفات مرتبط با این واقعه نگاشته شده است. فصل‌های این کتاب شامل مباحثی چون مروری بر مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا، زندگی و شخصیت امام حسین(ع)، پیشگویی‌های شهادت ایشان، فلسفه قیام امام حسین(ع)، و وقایع مرتبط با قیام عاشورا هستند.
این اثر با هدف تدوین جامع و مستند تاریخ عاشورا، بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره قیام امام حسین(ع)، و پاسخ به شبهات و تحریفات مرتبط با این واقعه نگاشته شده است. فصل‌های این کتاب شامل مباحثی چون مروری بر مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا، زندگی و شخصیت امام حسین(ع)، پیشگویی‌های شهادت ایشان، فلسفه قیام امام حسین(ع)، و وقایع مرتبط با قیام عاشورا هستند.
==هدف از تألیف==
هدف اصلی تدوین این کتاب، ارائه یک گزارش جامع، کامل و مستند از واقعهتاریخ قیام عاشورا برای جامععه علمی کشور، به‌ویژه خطبا و طلاب جوان است<ref>ر.ک: مقدمه معاونت پژوهش، ج1، ص27</ref>.
و ارائه تحلیلی عمیق و همه‌جانبه از واقعه، ریشه‌های تاریخی و زمینه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی آن، فلسفه قیام، و پیامدهای اجتماعی و سیاسی آن می‌باشد.


==ویژگی‌های کتاب==
==ویژگی‌های کتاب==
خط ۴۱: خط ۳۶:
# گردش علمی مباحث و کار گروهی: تدوین کتاب، شامل یک طرح رسمی بوده که در آن اهداف، دامنه، روش تحقیق، منابع و حجم تقریبی مشخص شده است؛ هر فصل توسط پژوهشگری متخصص و صاحب‌نظر نگاشته شده و سپس نسخه‌های اولیه فصول در مراحل مختلف تحت بررسی و پالایش توسط سایر پژوهشگران و شورای علمی گروه تاریخ قرار گرفته ‌است و نسخه نهایی هر فصل پس از تأیید شورای علمی به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص33-34</ref>.
# گردش علمی مباحث و کار گروهی: تدوین کتاب، شامل یک طرح رسمی بوده که در آن اهداف، دامنه، روش تحقیق، منابع و حجم تقریبی مشخص شده است؛ هر فصل توسط پژوهشگری متخصص و صاحب‌نظر نگاشته شده و سپس نسخه‌های اولیه فصول در مراحل مختلف تحت بررسی و پالایش توسط سایر پژوهشگران و شورای علمی گروه تاریخ قرار گرفته ‌است و نسخه نهایی هر فصل پس از تأیید شورای علمی به چاپ رسیده است<ref>ر.ک: همان، ص33-34</ref>.


نویسندگان تلاش کرده‌اند تا این اثر عاری از تحریف و نقص‌های رایج در مقتل‌های پیشین باشد و بر پایه منابع صحیح و معتبر تدوین گردد این کتاب در پاسخ به نیازهای روز و بیان جدید، به دلیل وابستگی عمیق به خاندان حسینی و تجربه طولانی با مقتل‌ها نوشته شده است همچنین این اثر به رعایت معیارهای علمی و تاریخی تأکید دارد، از جمله پرهیز از نقل گزارش‌های ضعیف و مشکوک
نویسندگان تلاش کرده‌اند تا این اثر عاری از تحریف و نقص‌های رایج در مقتل‌های پیشین باشد و بر پایه منابع صحیح و معتبر تدوین گردد این کتاب در پاسخ به نیازهای روز و بیان جدید، به دلیل وابستگی عمیق به خاندان حسینی و تجربه طولانی با مقتل‌ها نوشته شده است همچنین این اثر به رعایت معیارهای علمی و تاریخی تأکید دارد، از جمله پرهیز از نقل گزارش‌های ضعیف و مشکوک.


==ویژگی های کتاب==
==ساختار و محتوای کتاب ==
ویژگی‌های خاص کتاب تاریخ قیام و مقتل جامع سیدالشهداء که آن را از بسیاری از مقتل‌های پیشین متمایز می‌کند، در بخش‌های مقدماتی کتاب به تفصیل توضیح داده شده‌اند این ویژگی‌ها که حاصل یک رویکرد جامع، مشارکتی و آکادمیک در پژوهش هستند، عبارتند از:
کتاب، به چندین بخش اصلی و فصول متعدد در ذیل هر بخش تقسیم شده است که هر کدام به جنبه‌ای خاص از واقعه عاشورا و شخصیت امام حسین (ع) می‌پردازند، به شرح زیر:


جامعیت، کمال و مستند بودن گزارش‌ها: این کتاب با هدف ارائه گزارشی جامع، کامل و مستند از واقعه عاشورا تدوین شده است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۰</ref> این جامعیت شامل تبیین فلسفه، ریشه‌های تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قیام امام حسین (ع) است و از مقدمات تا پیامدهای آن را پوشش می‌دهد<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۰</ref> این اثر تلاش دارد تا پاسخگوی نیازها و پرسش‌های اقشار مختلف جامعه، از جمله پژوهشگران و عموم مردم باشد<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۰</ref>
رعایت معیارهای تاریخ‌نگاری علمی: پژوهشگران بر رعایت دقیق معیارهای علمی و آکادمیک تاریخ‌نگاری تأکید داشته‌اند<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۲</ref> این کتاب بر پایه منابع گسترده و متنوع تاریخی، فقهی، حدیثی، ادبی، جغرافیایی و رجالی، از متون کهن تا آثار معاصر نگاشته شده است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۲</ref> در نقل مطالب، تطابق دقیق با متون اصلی رعایت شده و ارجاعات مستند به منابع اصلی داده شده است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۲</ref> همچنین، به املاء صحیح اسامی و اعلام جغرافیایی دقت ویژه‌ای شده تا از هرگونه غلط یا اشتباه پرهیز شود<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۱</ref> این دقت به منظور تضمین اعتبار و اصالت گزارش‌ها انجام شده است<ref> ر.ک: ج 1 ص32، ص ۳۲</ref>
بررسی و نقد مقتل‌ها و نگاشته‌های پیشین: یک بخش کامل از کتاب (فصل اول) به بررسی سیر مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر اختصاص دارد<ref> ر.ک: ج 1 ص7، ص ۳۹</ref> در این بخش، کتاب به نقد و تحلیل مقتل‌های موجود، از جمله مقتل‌های کهن و متأخر، و بررسی ویژگی‌های مثبت و منفی آن‌ها پرداخته است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۴۲ ، ص ۱۵۰</ref> این کار به نویسندگان کمک کرده است تا اثری جامع‌تر و مستندتر ارائه دهند که عاری از اغراق و تحریف باشد و از نقاط ضعف نگاشته‌های پیشین پرهیز کند<ref> ر.ک: ج 1 ص31، 42، ص ۴۲</ref>
فرآیند مرحله‌ای تدوین و بازنگری دقیق: تدوین کتاب شامل یک طرح رسمی بوده که در آن اهداف، دامنه، روش تحقیق، منابع و حجم تقریبی مشخص شده است<ref> ر.ک: ج 1 ص30، ص ۳۳</ref> هر فصل توسط پژوهشگران متخص نگاشته شده و سپس نسخه‌های اولیه فصول در مراحل مختلف تحت بررسی و پالایش توسط سایر پژوهشگران و شورای علمی گروه تاریخ قرار گرفته‌اند<ref> ر.ک: ج 1 ص33، ص ۳۴</ref> نسخه نهایی هر فصل پس از تأیید شورای علمی به چاپ رسیده است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۳</ref> این فرآیند چندباره بازنگری، دقت و اعتبار علمی اثر را تضمین کرده و به حل مشکلات احتمالی کمک کرده است<ref> ر.ک: ج 1 ص ۳۴</ref>
==گزارشی جامع از ساختار و محتوای و موضوع کتاب ==
کتاب، به چندین بخش اصلی و فصول متعدد در ذیل هر بخش تقسیم شده است که هر کدام به جنبه‌ای خاص از واقعه عاشورا و شخصیت امام حسین (ع) می‌پردازند، به شرح زیر:
ابتدا در ضمن مقدمه و پیشگفتار،به اهداف و رویکرد کلی پژوهش اشاره شده و توضیح داده می شود که چرا این مقتل جامع تألیف شده است تأکید بر رفع کمبودهای منابع پیشین و مقابله با تحریفات در گزارش‌های عاشورا از جمله ویژگی‌های اصلی این اثر است.
ابتدا در ضمن مقدمه و پیشگفتار،به اهداف و رویکرد کلی پژوهش اشاره شده و توضیح داده می شود که چرا این مقتل جامع تألیف شده است تأکید بر رفع کمبودهای منابع پیشین و مقابله با تحریفات در گزارش‌های عاشورا از جمله ویژگی‌های اصلی این اثر است.


بخش اول:  شامل (فصول مقدماتی) است:
بخش اول:  شامل (فصول مقدماتی) است:


فصل اول،: سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر: <ref> ر.ک: ج 1متن کتاب، همان، ص41ص41</ref>:
فصل اول: سیری در مقتل‌نویسی و تاریخ‌نگاری عاشورا از آغاز تا عصر حاضر: <ref> ر.ک: ج 1متن کتاب، همان، ص41ص41</ref>:
این فصل، به بررسی تاریخچه نگارش مقتل و کتاب‌های مربوط به عاشورا از قرن دوم تا قرن چهاردهم <ref> ر.ک: ج 1همان، ص44-105</ref> و نیز به بررسی و نقد مهم‌ترین مقتل‌های قرن چهاردهم و سپس مقتل‌نگاری در قرن حاضر (پانزدهم) <ref> ر.ک: ج 1 ص148</ref> می‌پردازد همچنین به و مقایسه و نقد مهم‌ترین مقتل‌ها و نگاشته‌های تاریخ عاشورا (در دو مقطع قرن دوم تا هفتم و قرن هشتم تا چهاردهم، با یکدیگر، پرداخته و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها را بررسی می‌کند. تعریف مقتل در لغت و اصطلاح نیز ارائه شده است.<ref>ر.ک: همان، ص138-150</ref>.
این فصل، به بررسی تاریخچه نگارش مقتل و کتاب‌های مربوط به عاشورا از قرن دوم تا قرن چهاردهم <ref> ر.ک: ج 1همان، ص44-105</ref> و نیز به بررسی و نقد مهم‌ترین مقتل‌های قرن چهاردهم و سپس مقتل‌نگاری در قرن حاضر (پانزدهم) <ref> ر.ک: ج 1 ص148</ref> می‌پردازد همچنین به و مقایسه و نقد مهم‌ترین مقتل‌ها و نگاشته‌های تاریخ عاشورا (در دو مقطع قرن دوم تا هفتم و قرن هشتم تا چهاردهم، با یکدیگر، پرداخته و تفاوت‌ها و شباهت‌های آن‌ها را بررسی می‌کند. تعریف مقتل در لغت و اصطلاح نیز ارائه شده است.<ref>ر.ک: همان، ص138-150</ref>.


فصل دوم،:  سیری در ادوار زندگی و شخصیت امام حسین(ع): <ref> ر.ک: ج 1همان، ص153</ref>:
فصل دوم،:  سیری در ادوار زندگی و شخصیت امام حسین(ع): <ref> ر.ک: ج 1همان، ص153</ref>: