رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار

رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار
پدیدآوران	ذکاوتی قراگوزلو، علیرضا (گردآورنده)
ناشر	معین
مکان نشر	تهران
سال نشر	1392
چاپ	اول
شابک	‎978-964-165-068-3
موضوع	داستان‌های فارسی -- قرن ۱۳ق,داستان‌های حماسی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	PIR ۶۸۵۳/ذ۸ر۸ ۱۳۹۲

رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار با گزینش و ویرایش علیرضا ذکاوتی قراگوزلو (متولد ۱۳۲۲ش)، پژوهشگر و ویراستار؛ این کتاب دربرگیرندۀ گزیده‌ای از جذاب‌ترین قصه‌های «رموز حمزه» است. رموز حمزه یکی از مفصل‌ترین و معروف‌ترین داستان‌های عامیانۀ ایران طی قرن‌های اخیر است که شخصیت اصلی آن حمزه عموی پیامبر (ص) است، اما پیرامون زندگی او افسانه‌ای پدید آمده که مورد توجه شخصیت‌های برجسته‌ای چون اکبر تیموری و نادرشاه افشار قرار گرفته است.

ساختار

این کتاب در ۲۰۴ صفحه و به صورت گزیده‌ای از داستان‌های رموز حمزه تنظیم شده است.

گزارش کتاب

کتاب «رموز حمزه و ماجراهای عمرو عیار» با گزینش و ویرایش علیرضا ذکاوتی قراگوزلو، در سال ۱۳۹۲ توسط انتشارات معین در تهران منتشر شده است. این اثر گزیده‌ای از جذاب‌ترین قصه‌های «رموز حمزه» را دربرمی‌گیرد که یکی از مفصل‌ترین و معروف‌ترین داستان‌های عامیانۀ ایران طی قرن‌های اخیر است.

رموز حمزه با وجود آنکه شخصیت اصلی آن تاریخی است - حمزه عموی پیامبر اسلام (ص) - اما پیرامون زندگی او افسانه‌ای پدید آمده که به گفتۀ برخی محققان، ممکن است تأثیراتی از داستان حمزۀ آذرک از رؤسای خوارج سیستان در قرن دوم هجری نیز در آن باشد. این داستان مورد توجه شخصیت‌های برجستۀ تاریخی چون اکبر تیموری و نادرشاه افشار قرار گرفته و دامنۀ گسترش آن از ایران فراتر رفته و تا هندوستان، اندونزی، جاوه و مالایا نیز رسیده است.

داستان با عشق حمزه به مهرنگار دختر انوشیروان آغاز می‌شود و انوشیروان برای مانع‌تراشی در راه ازدواج آنها، حمزه را برای گرفتن خراج از عزیز مصر می‌فرستد. حمزه در آنجا گرفتار و زندانی می‌شود و عمرو بن امیۀ ضمری عیار که وردست حمزه و شخصیت بسیار جذاب رموز حمزه است، در راه رهایی او می‌کوشد.

عمرو عیار به عنوان قهرمان چالاک و زبر و زرنگ داستان، ماجراهایش بسیار شبیه به نسیم عیار در اسکندرنامه است. وی با امیرحمزه از نوجوانی قرار گذاشته که هر جا امیر، داماد شد، عمرو را هم داماد کند و خواندن صیغه بر عهدۀ عمرو باشد، از این رو عمرو همه‌جا به عنوان «عاقد» دیده می‌شود.

این کتاب با مطالعۀ رموز حمزه از جنبه‌های سرگرم‌کنندگی، آشنایی با تعبیرات عامیانۀ کهن و دربرداشتن مواد تاریخ اجتماعی ایران، منبع ارزشمندی برای علاقمندان به ادبیات عامه و داستان‌های حماسی فراهم کرده است.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات