حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR89120J1.jpg | عنوان = حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = جوان آراسته، حسین (نويسنده) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = /ج9ت2 2070 KMH | موضوع = |ناشر | ناشر = مؤسسه علمی فرهنگی دار...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۴: خط ۲۴:
    | پیش از =  
    | پیش از =  
    }}
    }}
    '''حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران'''، اثر [[حسین جوان آراسته]] (متولد 1341ش)، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، محقق و نویسنده آثاری در زمینه حقوق و حکومت اسلامی است. این کتاب به بررسی جامع و تحلیلی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و به مباحث مرتبط با حاکمیت، دولت، نهادها و مسئولیت‌های حکومتی، همچنین حقوق و آزادی‌های ملت می‌پردازد
    '''حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران'''، اثر [[جوان آراسته، حسین|حسین جوان آراسته]] (متولد 1341ش)، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، محقق و نویسنده آثاری در زمینه حقوق و حکومت اسلامی است. این کتاب به بررسی جامع و تحلیلی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و به مباحث مرتبط با حاکمیت، دولت، نهادها و مسئولیت‌های حکومتی، همچنین حقوق و آزادی‌های ملت می‌پردازد


    ==اهمیت کتاب==
    ==اهمیت کتاب==

    نسخهٔ ‏۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۵۶

    حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران
    حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران
    پدیدآورانجوان آراسته، حسین (نويسنده)
    ناشرمؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر
    مکان نشرایران - قم
    سال نشر1399ش
    چاپ2
    شابک978-964-207-027-4
    زبانفارسی
    تعداد جلد1
    کد کنگره
    /ج9ت2 2070 KMH
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، اثر حسین جوان آراسته (متولد 1341ش)، دانش‌آموخته حوزه و دانشگاه، دانشیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، محقق و نویسنده آثاری در زمینه حقوق و حکومت اسلامی است. این کتاب به بررسی جامع و تحلیلی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و به مباحث مرتبط با حاکمیت، دولت، نهادها و مسئولیت‌های حکومتی، همچنین حقوق و آزادی‌های ملت می‌پردازد

    اهمیت کتاب

    این کتاب به دلایل متعددی دارای اهمیت است:

    1. پاسخگویی جامع: به موضوعات کلیدی حاکمیت، دولت، نهادها، وظایف و اختیارات حکومتی و همچنین حقوق و آزادی‌های ملت پاسخ‌های عمیق و کاربردی ارائه می‌دهد.
    2. جنبه آموزشی و دانشگاهی: به‌عنوان یک منبع آموزشی ضروری برای دانشجویان حقوق، علوم سیاسی، فقه و معارف اسلامی و رشته‌های مرتبط در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها مطرح است[۱].

    ساختار

    کتاب در هفت فصل اصلی تدوین شده است که به ترتیب به مفاهیم و مبانی، حقوق ملت، رهبری، قوای سه‌گانه (مقننه، مجریه و قضائیه) و نهادهای خاص می‌پردازد.

    سبک نگارش

    ویژگی‌های اصلی سبک نگارش این کتاب عبارت‌اند از:

    1. تحلیلی و توضیحی: نویسنده با ارائه توضیحات، جزئیات و بینش‌هایی فراتر از صرف خلاصه مطالب، به درک عمیق‌تر مفاهیم کمک می‌کند.
    2. مستند و پژوهش‌محور: مطالب با استناد به منابع متعدد و با ذکر مراجع در انتهای هر بخش، پژوهش‌محور بودن اثر را نشان می‌دهد.
    3. ساختارمند و آموزشی: با تقسیم‌بندی مطالب به فصول، بخش‌ها و زیربخش‌ها، و همچنین استفاده از نمودارها برای مباحث اصلی، ساختار آموزشی و منظم دارد.
    4. جامع‌نگر و بین‌رشته‌ای: علاوه بر ابعاد حقوقی، به ارتباط عمیق دین و سیاست در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز می‌پردازد و برای رشته‌های مختلف مفید است.
    5. پرسش‌محور: در پایان هر فصل، پرسش‌ها و مباحث تحقیقی برای تعمیق یادگیری ارائه شده است. [۲].

    گزارش محتوا

    فصل اول: مفاهیم، منابع و مبانی: این فصل به بررسی کلیات حقوق می‌پردازد؛ از تعریف لغوی و اصطلاحی حقوق گرفته تا انواع آن (شخصی/فردی، عام/عینی، داخلی/خارجی، عمومی/خصوصی)، تبیین مفهوم قانون اساسی، انواع قوانین اساسی (نوشته/نانوشته، انعطاف‌پذیر/غیرانعطاف‌پذیر، یکدست/مختلط)، پیشینه و منابع (رسمی/غیررسمی) تدوین قانون اساسی، و مبانی اصلی حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، شامل مبانی دینی، حاکمیت ملی و نمایندگی، و همچنین تأثیر مبانی دینی و ملی در ارکان دولت[۳].

    فصل دوم: حقوق ملت: این بخش به‌تفصیل حقوق و آزادی‌های ملت در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد و بر دو دسته اصلی "حقوق مدنی و سیاسی" و "حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی" تمرکز دارد. در بخش حقوق مدنی و سیاسی به مفاهیمی چون امنیت (حیاتی و جانی، مسکن، مکاتبات و مکالمات، اقامتگاه)، برابری (جنسی، مذهبی)، آزادی (عقیده، بیان و مطبوعات، احزاب و گروه‌ها، مشارکت سیاسی) و حق مالکیت می‌پردازد. در بخش حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز به حق شغل، مسکن، تأمین اجتماعی، تابعیت، حقوق قضایی (دادخواهی، گرفتن وکیل، علنی بودن محاکمات، اصل برائت، قانونی‌بودن جرم و مجازات، رعایت حقوق متهم و محکوم) و حقوق فرهنگی (فرصت برای خودسازی معنوی، سیاسی و اجتماعی، آموزش‌وپرورش و امکان استفاده از زبان‌های محلی) پرداخته می‌شود[۴].

    فصل سوم: رهبری: این فصل به جایگاه رهبری در نظام جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه جایگاه "ولایت امر و امامت امت" در اسلام می‌پردازد. مفهوم ولایت و امامت، مبانی ولایت و امامت و تبیین آن در قانون اساسی، شرایط و صفات رهبری (علمی، اخلاقی، اجرایی)، وظایف و اختیارات رهبر (مانند تعیین سیاست‌های کلی نظام، نظارت بر قوای سه‌گانه، فرماندهی کل قوا) و مسئولیت‌های رهبری (سیاسی، حقوقی، مالی) موردبررسی قرار می‌گیرد. این بخش به‌تفصیل در مورد نحوه انتخاب رهبر و توسعه اختیارات رهبری نیز مطالبی را ارائه می‌دهد[۵].

    فصل چهارم: قوه مقننه: این فصل به ساختار و وظایف مجلس شورای اسلامی، به‌عنوان رکن اصلی قوه مقننه می‌پردازد. شامل مباحثی مانند انتخابات مجلس (شرایط انتخاب‌کنندگان و شوندگان، کیفیت انتخابات)، افتتاح مجلس، ساختار و تشکیلات (هیئت‌رئیسه موقت و دائم، شعب، کمیسیون‌ها)، وظایف و اختیارات نمایندگان، و صلاحیت قانون‌گذاری مجلس شورای اسلامی است. همچنین به نظارت شورای نگهبان بر مصوبات مجلس و تفسیر قانون اساسی نیز پرداخته می‌شود[۶].

    فصل پنجم: قوه مجریه: این فصل به قوه مجریه و جایگاه رئیس‌جمهور در نظام جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. موضوعاتی از قبیل جایگاه عالی‌ترین مقام پس از رهبری، شرایط انتخاب رئیس‌جمهور (تابعیت، مذهب، حسن سابقه و امانت، تقوی، مدیر و مدبر بودن)، انتخابات رئیس‌جمهور، تنفیذ و تحلیف، و وظایف و اختیارات رئیس‌جمهور (ریاست هیئت وزیران، امضای قوانین، مسئولیت اجرای قانون اساسی) و همچنین جایگاه و وظایف معاون اول رئیس‌جمهور، وزرا و هیئت وزیران بررسی می‌شوند[۷].

    فصل ششم: قوه قضائیه: این فصل به اهداف، وظایف و استقلال قوه قضائیه، ساختار (دیوان عالی کشور، دادستانی کل کشور، دادگاه‌های عمومی، دادگاه‌های کیفری و اداری) و صلاحیت‌های این قوه می‌پردازد. همچنین به وظایف و اختیارات قوه قضائیه در امور قضایی و غیرقضایی، دیوان عالی کشور، و حل اختلاف مراجع قضایی می‌پردازد. همچنین موضوعاتی مانند سازمان پزشکی قانونی، سازمان زندان‌ها و اقدامات تأمینی و تربیتی، و مجازات اعدام نیز موردبررسی قرار می‌گیرد[۸].

    فصل هفتم: نهادهای خاص: این فصل به نهادهای خاص در جمهوری اسلامی ایران می‌پردازد. این نهادها شامل مجلس خبرگان رهبری (شرایط خبرگان، وظایف و اختیارات، انتخاب رهبر، نظارت بر رهبر)، مجمع تشخیص مصلحت نظام (تاریخچه، تشکیلات، وظایف و اختیارات)، شوراهای اسلامی شهر و روستا (فلسفه وجودی، شرایط، وظایف و اختیارات)، و صداوسیما (جایگاه، وظایف و مأموریت‌ها) هستند. این فصل نقش و جایگاه این نهادها را در ساختار حقوقی - سیاسی کشور تبیین می‌کند[۹].

    پانویس

    1. پیشگفتار، ص20- 17
    2. پیشگفتار، ص19- 18
    3. متن کتاب، ص57- 21
    4. همان، ص89- 58
    5. همان، ص140- 90
    6. همان، ص191- 141
    7. همان، ص226- 192
    8. همان، ص266- 227
    9. همان، ص322- 267

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.


    وابسته‌ها