خورشیدی که در شاهنامه می‌درخشد

خورشیدی که در شاهنامه می‌درخشد
پدیدآوران	نبوی، محمدحسن (نویسنده)
ناشر	آگه
مکان نشر	تهران
سال نشر	۱۳۹۵
چاپ	اول
شابک	‎۹۷۸-۹۶۴-۳۲۹-۳۱۲-۳
موضوع	فردوسی، ابوالقاسم - شاهنامه - نقد و تفسیر، خورشید در ادبیات
زبان	فارسی
تعداد جلد	۱
کد کنگره	PIR ۴۴۹۷/خ۹ن۲ ۱۳۹۵

خورشیدی که در شاهنامه می‌درخشد تألیف محمدحسن نبوی؛ این کتاب پژوهشی است تحلیلی درباره ۴۲۳ چامه (تصویر شعری) مربوط به خورشید، روز و شب در شاهنامه فردوسی که با روشی نظام‌مند به بررسی جایگاه نمادین خورشید در حماسه ملی ایران می‌پردازد.

ساختار

این کتاب در هفت فصل اصلی و دو پیوست تنظیم شده است که شامل تحلیل محتوایی چامه‌های خورشید، گروه‌بندی آنها، بررسی واژگان و آماری دقیق از بسامد این تصاویر در شاهنامه می‌باشد.

گزارش کتاب

کتاب خورشیدی که در شاهنامه می‌درخشد اثر محمدحسن نبوی، پژوهشی نوآورانه در حوزه شاهنامه‌پژوهی است که به بررسی نظام‌مند ۴۲۳ تصویر شعری مرتبط با خورشید در شاهنامه می‌پردازد. نویسنده در این اثر نشان می‌دهد که چگونه فردوسی از خورشید نه تنها به عنوان جرم آسمانی، بلکه به عنوان نمادی پویا و جاندار با ویژگی‌های انسانی بهره برده است.

نبوی در این پژوهش، چامه‌های خورشید را در چند گروه اصلی دسته‌بندی کرده است:

1. خورشید به عنوان ناظر رویدادها

2. خورشید به عنوان کنشگر فعال در صحنه‌های حماسی

3. خورشید در تقابل نمادین با شب

4. خورشید با ویژگی‌های انسانی (اندوهگین، شادمان، مهربان)

وی با تحلیل دقیق این تصاویر، نشان می‌دهد که چگونه فردوسی از خورشید برای بیان حالات درونی شخصیت‌ها، پیش‌بینی رویدادها و ایجاد فضاسازی‌های حماسی استفاده کرده است. از نکات برجسته این پژوهش، بررسی آماری بسامد چامه‌های خورشید در بخش‌های مختلف شاهنامه و تحلیل دگرگونی‌های معنایی آن در بافت‌های گوناگون روایی است.

کتاب با ارائه پیوست‌های ارزشمندی شامل فرهنگ واژگان و جدول آماری چامه‌های خورشید در شاهنامه چاپ مسکو، منبعی معتبر برای پژوهشگران ادبیات حماسی و اسطوره‌شناسی ایرانی محسوب می‌شود.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات