مشارق الأنوار على صحاح الآثار: تفاوت میان نسخه‌ها

موضوع کتاب، غرائب احادیث است. مراد از غریب، الفاظ غامضی است که به سبب استعمال کم آنها، معنایشان دور از فهم است. مؤلفین برای توضیح غرائب حدیث، روش‌های متعددی دارند؛ برخی به کتاب یا کتاب‌های معینی مقید نیستند، ولی برخی دیگر، مقید به کتب خاصی هستند که کتاب قاضی عیاض از نوع دوم است و موضوع آن اختصاص به احادیث [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و [[صحيح مسلم|مسلم]] و [[موطأ الإمام مالك|موطأ ابن مالک]] دارد.

او هدف و انگیزه‌اش را از تألیف کتاب، تساهل اهل زمانه‌اش در روایت و عدم دقت در ضبط آنها ذکر کرده است که منجر به تحریفات و تصحیفات بسیاری شده است. ازاین‌رو لازم دیده است که کتاب جامعی را که شامل صحیحین و موطأ ابن مالک باشد، در این‌باره تألیف کند؛ به‌طوری‌که غرائب حدیث را متذکر شده و الفاظ و اسانید آنها را بررسی کند و تصحیفات محدثین را متذکر شود. بنابراین وی الفاظ [[صحيح البخاري|صحیح بخاری]] و [[صحيح مسلم|مسلم]] و [[موطأ الإمام مالك|موطأ]] را طوری ضبط کرده است که از تصحیف و تحریف مصون بماند و همچنین اختلاف روایات و قول صحیح را ذکر کرده و تصحیف و تحریف آنها را در صورت وجود، متذکر شده است. علاوه بر این، وی غرائب الفاظ را شرح داده و معنای آنها را بیان کرده است و نیز مشکلات اسماء و القاب و ابهامات کنیه‌ها و انساب را توضیح داده و مکان‌ها و بلاد مختلف را معرفی کرده است. همچنین در ضبط الفاظ، وی حروف الفاظ و وزن و شبیه و نظیر آنها را متذکر شده است<ref>ر.ک: همان، ص96-97</ref>.