۱۴۴٬۵۹۹
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NURدیوان حکیم کسایی مروزیJ1.jpg | عنوان =دیوان حکیم کسایی مروزی | عنوانهای دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = نجفزاده بارفروش، محمدباقر (نویسنده) |زبان | زبان =فارسی | کد کنگره = PIR91392 /د3 ن3559 | موضوع =کسایی مروزی، ٣۴١ - ٣٩...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''دیوان حکیم کسایی مروزی''' '''دیوان حکیم کسایی مروزی''' تألیف محمدباقر نجفزاده | '''دیوان حکیم کسایی مروزی''' '''دیوان حکیم کسایی مروزی''' تألیف [[نجفزاده بارفروش، محمدباقر|محمدباقر نجفزاده بارفروش]]؛ این دیوان، مجموعهای از اشعار [[حکیم کسایی مروزی]]، شاعر بزرگ شیعی قرن چهارم هجری است که توسط [[نجفزاده بارفروش، محمدباقر|محمدباقر نجفزاده بارفروش]] گردآوری و شرح شده است. کتاب شامل متن اشعار، شرح و تفسیر آنها، و نمایههای مختلف است و در مجموع ۳۵۷ بیت را در بر میگیرد. | ||
==ساختار== | ==ساختار== | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
در فرهنگ ایرانی و ادب پارسی روزگاری دراز، حکیم کسی بود که دانای به فلسفه باشد؛ فلسفه هم شامل کلیۀ علوم نظری و عملی، تجربی و انسانی، ظاهره و خفیه میگردید. لذا کسی حکیم بود که به تمام علوم و فضائل آشنا باشد. لیکن با گسترش دامنۀ علوم و درآمدن هر چیزی در دایرۀ آن، دیگر نمیشد به کسی، بدان معنا حکیم گفت. حکیم ابوالحسن علی بن محمد کسایی مروزی شاعری بزرگ و از پیشآهنگان شعر شیعی و متعهدانۀ ادب پارسی است که پس از سالها سکوت در دورۀ معاصر نام و مقام و منزلت او شناخته شده است. شعر کسایی شعری است گونهگونه و سرشار از ویژگیهای ادبی و دینی و اخلاقی، به همین روی تنها در عصر حاضر است که بزرگی او دریافته و شناخته شده است؛ چه در طول و درازای تاریخ پرده و غباری بر سهم و شأن او کشیده شده بود. | در فرهنگ ایرانی و ادب پارسی روزگاری دراز، حکیم کسی بود که دانای به فلسفه باشد؛ فلسفه هم شامل کلیۀ علوم نظری و عملی، تجربی و انسانی، ظاهره و خفیه میگردید. لذا کسی حکیم بود که به تمام علوم و فضائل آشنا باشد. لیکن با گسترش دامنۀ علوم و درآمدن هر چیزی در دایرۀ آن، دیگر نمیشد به کسی، بدان معنا حکیم گفت. حکیم ابوالحسن علی بن محمد کسایی مروزی شاعری بزرگ و از پیشآهنگان شعر شیعی و متعهدانۀ ادب پارسی است که پس از سالها سکوت در دورۀ معاصر نام و مقام و منزلت او شناخته شده است. شعر کسایی شعری است گونهگونه و سرشار از ویژگیهای ادبی و دینی و اخلاقی، به همین روی تنها در عصر حاضر است که بزرگی او دریافته و شناخته شده است؛ چه در طول و درازای تاریخ پرده و غباری بر سهم و شأن او کشیده شده بود. | ||
نام کسایی بهدرستی روشن نیست. باخرزی در | نام کسایی بهدرستی روشن نیست. [[باخرزی، علی بن حسن|باخرزی]] در [[دمية القصر و عصرة أهل العصر|دمية القصر]] از سخنوری به نام «ابوالحسن علی بن محمد کسایی مروزی» سخن میگوید که آراینده و پیرایندۀ آن آقای [[آتش، احمد|احمد آتش]] این گمان را نزدیک به یقین دانسته که او همان کسایی شاعر معروف باشد. در بررسیهای انجام پذیرفته در رویههای پسین دریافته میشود که این دیدگاه درست است. | ||
ظاهراً لفظ کسایی بر کسی اطلاق میشده که کسا بفروشد یا ببافد یا بپوشد و عدهای از علما بدین نام معروف هستند. کنیه کسایی را نویسندۀ چهار مقاله «ابوالحسن» و نویسندگان «آتشکده» و | ظاهراً لفظ کسایی بر کسی اطلاق میشده که کسا بفروشد یا ببافد یا بپوشد و عدهای از علما بدین نام معروف هستند. کنیه کسایی را نویسندۀ چهار مقاله «ابوالحسن» و نویسندگان «آتشکده» و «[[مجمع الفصحاء]]» و «[[تذکره ریاض العارفین (هدایت)|ریاض العارفین]]» ابواسحاق نوشتهاند. | ||
لقب کسایی در آثار پارسی «مجدالدین ابواسحق» آمده است. نویسندگان آثاری چون «آتشکده» و | لقب کسایی در آثار پارسی «مجدالدین ابواسحق» آمده است. نویسندگان آثاری چون «آتشکده» و «[[مجمع الفصحاء|مجمع الفصحاء]]» و قاموس اعلام و [[تذکره ریاض العارفین (هدایت)|ریاض العارفین]] «مجدالدین» یاد کردهاند. این نظریه بعدها در [[ریحانة الأدب فی تراجم المعروفین بالکنیة أو اللقب|ریحانة الادب]] و آثار متأخر تذکره و تاریخ ادبیات و مقالات راه یافته است. به هر حال «کسایی» نامی فراگیرتر و مشهورتر از دیگر نامهای اوست و در متون ادب پارسی شناختهتر و معروفتر است. | ||
زادگاه و زیستگاه کسایی «مرو» است. «مرو» یا «مروشاهجان» شهری کهن و تاریخی است که در سی فرسنگی شمال شرقی سرخس و شصت فرسنگی طوس خراسان قرار گرفته و به سال 1277 هجری در پی بیکفایتی و بیلیاقتی زمامداران وقت از ایران جدا شده است. | زادگاه و زیستگاه کسایی «مرو» است. «مرو» یا «مروشاهجان» شهری کهن و تاریخی است که در سی فرسنگی شمال شرقی سرخس و شصت فرسنگی طوس خراسان قرار گرفته و به سال 1277 هجری در پی بیکفایتی و بیلیاقتی زمامداران وقت از ایران جدا شده است. | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
صور خیال؛ 2. صنایع لفظی و معنوی؛ 3. واژهها و ترکیبها؛ 4. حضور سرودههای انتقادی از خلفای بنیامیه و عباسی، غزنوی و .....؛ 5. حضور سرودههایی در مدح و رثای اهل بیت حضرت رسول (ص)؛ 6. حضور رنجنامههای شاعر و حکمت و تمثیل و پند و ارشاد؛ 7. گزینش اوزان و بحور شعری و ارزیابی عروضی و قافیهای شعر کسایی در تطور و تحول ادواری خود. | صور خیال؛ 2. صنایع لفظی و معنوی؛ 3. واژهها و ترکیبها؛ 4. حضور سرودههای انتقادی از خلفای بنیامیه و عباسی، غزنوی و .....؛ 5. حضور سرودههایی در مدح و رثای اهل بیت حضرت رسول (ص)؛ 6. حضور رنجنامههای شاعر و حکمت و تمثیل و پند و ارشاد؛ 7. گزینش اوزان و بحور شعری و ارزیابی عروضی و قافیهای شعر کسایی در تطور و تحول ادواری خود. | ||
کسایی نیز همانند بسیاری در آفرینشهای ادبی خود به سخنوران پیشین چشم داشته و کوشیده همراه با بهرهوری از اندیشه و روش آنان، گاه سرودههایشان را پیروی کرده یا پاسخ داده باشد. پیرو و مقتدای مهم کسایی، شاعر بزرگ رودکی سمرقندی است که کسایی همواره از او به نیکی یاد کرده و در کمال ادب و فروتنی و احترام پا جای پای او گذاشته است. | کسایی نیز همانند بسیاری در آفرینشهای ادبی خود به سخنوران پیشین چشم داشته و کوشیده همراه با بهرهوری از اندیشه و روش آنان، گاه سرودههایشان را پیروی کرده یا پاسخ داده باشد. پیرو و مقتدای مهم کسایی، شاعر بزرگ [[رودکی، جعفر بن محمد|رودکی سمرقندی]] است که کسایی همواره از او به نیکی یاد کرده و در کمال ادب و فروتنی و احترام پا جای پای او گذاشته است. | ||
شمار ابیات این متن 357 بیت است که از همۀ دیوانهایی که تاکنون دربارۀ اشعار این شاعر جمعآوری شده، بیشتر است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2946 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | شمار ابیات این متن 357 بیت است که از همۀ دیوانهایی که تاکنون دربارۀ اشعار این شاعر جمعآوری شده، بیشتر است.<ref>[https://literaturelib.com/books/2946 ر.ک.پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref> | ||