۱۴۶٬۵۳۱
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمهنويس') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'وحید بهبهانی، محمدباقر' به 'بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل') |
||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
== ساختار == | == ساختار == | ||
كتاب از دو بخش مجزا تشكيل شده است: 1. كتاب رجال خاقانى، مشتمل بر مقدمه [[شيخ حسين خاقانى]] در شرح حال مؤلف، مقدمه مؤلف و متن شرح؛ 2. فوائد [[ | كتاب از دو بخش مجزا تشكيل شده است: 1. كتاب رجال خاقانى، مشتمل بر مقدمه [[شيخ حسين خاقانى]] در شرح حال مؤلف، مقدمه مؤلف و متن شرح؛ 2. فوائد [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]]، مشتمل بر مقدمه مختصرى از مؤلف و پنج فائده. | ||
== گزارش محتوا == | == گزارش محتوا == | ||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
شارح سپس به شرح تعليقه بهبهانى پرداخته است. شيوه ارائه شرح بدين ترتيب است كه با عبارت «قوله أعلىاللهمقامه» بخشى از متن نویسنده را ذكر و سپس به شرح و توضيح آن پرداخته است. وى تنها به شرح مباحث نپرداخته، بلكه نظر خود را چه موافق و چه مخالف با براهين و ادله محكم اعلام كرده است.<ref>ر.ک: مقدمه شيخ حسين خاقانى، ص20</ref> | شارح سپس به شرح تعليقه بهبهانى پرداخته است. شيوه ارائه شرح بدين ترتيب است كه با عبارت «قوله أعلىاللهمقامه» بخشى از متن نویسنده را ذكر و سپس به شرح و توضيح آن پرداخته است. وى تنها به شرح مباحث نپرداخته، بلكه نظر خود را چه موافق و چه مخالف با براهين و ادله محكم اعلام كرده است.<ref>ر.ک: مقدمه شيخ حسين خاقانى، ص20</ref> | ||
2. فوائد الوحيد البهبهاني: [[ | 2. فوائد الوحيد البهبهاني: [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] ضمن تتبع خود به برخى اطلاعات درباره راويان برخورد كرده كه در شرح حال راويان يا بهكلى از آنها غفلت شده بود يا كمتر به آنها پرداخته شده بود؛ لذا او اينگونه اطلاعات را بهصورت حاشيه و تعليقه بر كتاب «[[منهج المقال في علم الرجال]]» تأليف [[ميرزا محمد استرآبادى]] تدوين كرد. او از اين مجموعه اطلاعات، فوايدى را بهصورت قواعد رجالى مستند به تتبع موارد سامان داد و در مقدمه تعليقهاش گنجانيد. اين مجموعه فوايد كه به اسم فوايد بهبهانى شناخته مىشود و از جمع كتب تحقيقى در علم رجال بشمار مىرود، در پنج عنوان ترتيب داده شده كه عبارتند از: | ||
فايده اول (نياز به علم رجال): برخى از اخباریون به نفى نياز به دانش رجال معتقدند؛ زيرا صدور بسيارى از احاديث را قطعى مىدانند. ايشان اين اعتقاد را با ادلّه و بيانهاى مختلفى ذكر كردهاند. [[ | فايده اول (نياز به علم رجال): برخى از اخباریون به نفى نياز به دانش رجال معتقدند؛ زيرا صدور بسيارى از احاديث را قطعى مىدانند. ايشان اين اعتقاد را با ادلّه و بيانهاى مختلفى ذكر كردهاند. [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] در اين فايده بهتفصيل، آراء و ادلّه ايشان را بررسى كرده و جواب گفته است. | ||
فايده دوم (اصطلاحات رجالى): استفاده توثيق و تضعيف و مدح، متوقف بر شناخت تعبيرات رجاليون و شيوههاى كاربرد آنهاست. در اين فايده، 29 عنوان از اينگونه الفاظ را شرح داده و غالباً ً به مواردى از اشخاصى كه اين تعبيرات درباره آنها به كار رفته هم اشاره كرده است. | فايده دوم (اصطلاحات رجالى): استفاده توثيق و تضعيف و مدح، متوقف بر شناخت تعبيرات رجاليون و شيوههاى كاربرد آنهاست. در اين فايده، 29 عنوان از اينگونه الفاظ را شرح داده و غالباً ً به مواردى از اشخاصى كه اين تعبيرات درباره آنها به كار رفته هم اشاره كرده است. | ||
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
فايده پنجم: توجه به برخى خصوصيات نامها هنگام مراجعه به كتاب رجال و استفاده از آن است. وى توصيههايى در شيوه مراجعه به كتب رجالى دارد كه همه مربوط به شيوه يافتن اسامى و احياناً اشتباهات مؤلفان كتب رجالى در ذكر اسامى است. | فايده پنجم: توجه به برخى خصوصيات نامها هنگام مراجعه به كتاب رجال و استفاده از آن است. وى توصيههايى در شيوه مراجعه به كتب رجالى دارد كه همه مربوط به شيوه يافتن اسامى و احياناً اشتباهات مؤلفان كتب رجالى در ذكر اسامى است. | ||
اين پنج فايده بهخصوص سه فايده اول - كه عمده مباحث را در بر دارد - پايه بسيارى از مباحث تحقيقى در حوزه قواعد رجالى را تشكيل داده، بهطورى كه بسيارى از كتب تحقيقى پس از وى را مىتوان يا بهصراحت، شرح و توضيح آنها بدانيم و يا آن مقدار استناد به آنها و استفاده از آنها فراوان است كه وابستگى به آراء [[ | اين پنج فايده بهخصوص سه فايده اول - كه عمده مباحث را در بر دارد - پايه بسيارى از مباحث تحقيقى در حوزه قواعد رجالى را تشكيل داده، بهطورى كه بسيارى از كتب تحقيقى پس از وى را مىتوان يا بهصراحت، شرح و توضيح آنها بدانيم و يا آن مقدار استناد به آنها و استفاده از آنها فراوان است كه وابستگى به آراء [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] بهخوبى مشهود است.<ref>رحمانستايش، محمدكاظم، ج2، ص256-254</ref> | ||
== وضعيت كتاب == | == وضعيت كتاب == | ||
فهرست مطالب كتاب رجال خاقانى پس از متن كتاب (صفحه 373 به بعد) و پس از آن فهرست اعلام (بر اساس اسم، كنيه، القاب و نسب) و فهرست مصادر آمده است. فهرست مطالب كتاب فوايد نيز در انتهاى كتاب آمده است. فوايد [[ | فهرست مطالب كتاب رجال خاقانى پس از متن كتاب (صفحه 373 به بعد) و پس از آن فهرست اعلام (بر اساس اسم، كنيه، القاب و نسب) و فهرست مصادر آمده است. فهرست مطالب كتاب فوايد نيز در انتهاى كتاب آمده است. فوايد [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] بهصورت جداگانه بههمراه رجال خاقانى، كه شرح آن است، چاپ و منتشر شده است و در مقدمه منهج المقال في تحقيق أحوال الرجال در نسخههاى خطى و سنگى نيز نشر يافته است. در چاپ تحقيقشده كتاب نيز كه «مؤسسة آل البيت(ع) لإحياء التّراث» به سامان رسانده است تقريبا 100 صفحه از جلد اول كتاب به اين فوايد اختصاص يافته است.<ref>همان، ص256</ref> | ||
در پاورقىهاى كتاب رجال خاقانى برخى توضيحات و ارجاعات محقق اثر ذكر شده است. فوايد [[ | در پاورقىهاى كتاب رجال خاقانى برخى توضيحات و ارجاعات محقق اثر ذكر شده است. فوايد [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] نيز داراى حاشيههايى است كه محقّق در ذيل متن كتاب، متذكّر شده است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||