الديارات (ابوالفرج اصفهانی): تفاوت میان نسخه‌ها
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR127340J1.jpg | عنوان = الديارات | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابو الفرج اصفهانی، علی بن حسین (نويسنده) عطیه، جلیل (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = 9د2الف 4518 BV | موضوع =صومعه‌ها |ناشر | ناشر = ر...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''الديارات'''، از آثار ادیب، شاعر، محدث، مورخ و نسب‌شناس قرن چهارم هجری قمری، [[علی بن حسین بن هیثم]] مشهور به [[ابوالفرج اصفهانى]] (۲۸۴-۳۵۶ق)، پژوهشی ادبی، تاریخی، تمدنی و اجتماعی است که توضیحاتی درباره «دِیر»ها (صومعه‌ها و عبادتگاه‌های راهبان) عرضه می‌کند. نویسنده «دِیر»های واقع در چند کشور (عراق، سوریه، فلسطین و...) را می‌شناساند و اطلاعاتی فرهنگی و اجتماعی درباره آن ارائه می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[جلیل ابراهیم عطیه]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه‌ای سودمند بر آن افزوده و نگارنده و اثرش را معرفی کرده است. | '''الديارات'''، از آثار ادیب، شاعر، محدث، مورخ و نسب‌شناس قرن چهارم هجری قمری، [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|علی بن حسین بن هیثم]] مشهور به [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى]] (۲۸۴-۳۵۶ق)، پژوهشی ادبی، تاریخی، تمدنی و اجتماعی است که توضیحاتی درباره «دِیر»ها (صومعه‌ها و عبادتگاه‌های راهبان) عرضه می‌کند. نویسنده «دِیر»های واقع در چند کشور (عراق، سوریه، فلسطین و...) را می‌شناساند و اطلاعاتی فرهنگی و اجتماعی درباره آن ارائه می‌کند. پژوهشگر معاصر، [[عطیه، جلیل|جلیل ابراهیم عطیه]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه‌ای سودمند بر آن افزوده و نگارنده و اثرش را معرفی کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
*در واقع نسخه خطی این اثر، مفقود شده است و در دسترس نیست و [[جلیل ابراهیم عطیه]]، به اصطلاح به «مواردپژوهی» پرداخته و هرجا روایتی از [[ابوالفرج اصفهانى]] درباره بحث دیار نقل شده، از منابع تاریخی، جغرافیایی و ادبی و... گردآوری کرده و در اینجا آورده است. <ref> مقدمه محقق، ص10. </ref> | *در واقع نسخه خطی این اثر، مفقود شده است و در دسترس نیست و [[عطیه، جلیل|جلیل ابراهیم عطیه]]، به اصطلاح به «مواردپژوهی» پرداخته و هرجا روایتی از [[ابوالفرج اصفهانى]] درباره بحث دیار نقل شده، از منابع تاریخی، جغرافیایی و ادبی و... گردآوری کرده و در اینجا آورده است. <ref> مقدمه محقق، ص10. </ref> | ||
*[[جلیل ابراهیم عطیه]]، توضیحاتی طولانی و عالمانه و مستند درباره معانی «دِیر» و «دیارات» و واژگان مترادف بیان کرده و برخی از مهمترین آثار تألیف‌شده در این زمینه را معرفی کرده است. <ref> مقدمه محقق، ص13- 31. </ref> | *[[عطیه، جلیل|جلیل ابراهیم عطیه]]، توضیحاتی طولانی و عالمانه و مستند درباره معانی «دِیر» و «دیارات» و واژگان مترادف بیان کرده و برخی از مهمترین آثار تألیف‌شده در این زمینه را معرفی کرده است. <ref> مقدمه محقق، ص13- 31. </ref> | ||
*محقق تأکید کرده است: کتاب دیارات ابوالفرج اصفهانی، مشهور است و برخی از اندیشوران از جمله [[ابن ندیم]]، [[دارقطنی]]، [[ثعالبی]]، [[خطیب بغدادی]]، [[یاقوت حموی]]، [[ابن خلکان]]، [[صفدی]] و [[حاجی خلیفه]] به آن اشاره کرده و بسیاری نیز از آن کتاب، مطالبی نقل نموده‌اند. <ref> مقدمه محقق، ص34- 35. </ref> | *محقق تأکید کرده است: کتاب دیارات ابوالفرج اصفهانی، مشهور است و برخی از اندیشوران از جمله [[ابن ندیم، محمد بن اسحاق|ابن ندیم]]، [[دارقطنی، علی بن عمر|دارقطنی]]، [[ثعالبی، عبدالملک بن محمد|ثعالبی]]، [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب بغدادی]]، [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]]، [[ابن خلکان، احمد بن محمد|ابن خلکان]]، [[صفدی، خلیل بن ایبک|صفدی]] و [[حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله|حاجی خلیفه]] به آن اشاره کرده و بسیاری نیز از آن کتاب، مطالبی نقل نموده‌اند. <ref> مقدمه محقق، ص34- 35. </ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
*در این اثر که 92 خبر و مباحث و اخباری درباره تعداد 52 «دِیر» دارد، به ترتیب مطالب ذیل آمده است: | *در این اثر که 92 خبر و مباحث و اخباری درباره تعداد 52 «دِیر» دارد، به ترتیب مطالب ذیل آمده است: | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
#اخبار اعیاد شعانین. | #اخبار اعیاد شعانین. | ||
==ارزش کتاب== | ==ارزش کتاب== | ||
*محقق این کتاب را از کتابهای «هزل و لهو و سمر» (تفریح و بازی و داستان شب) می‌شمارد و از خطیب بغدادی نقل می‌کند که [[ابوالفرج اصفهانى]] مخفیانه کتابهای جدّی خودش را برای حاکمان بنی‌امیه که در اندلس حکومت داشتند می فرستاد و آنان پاداش و هدیه‌هایی به او می دادند. <ref> همان، ص9- 10. </ref> | *محقق این کتاب را از کتابهای «هزل و لهو و سمر» (تفریح و بازی و داستان شب) می‌شمارد و از [[خطیب بغدادی، احمد بن علی|خطیب بغدادی]] نقل می‌کند که [[ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین|ابوالفرج اصفهانى]] مخفیانه کتابهای جدّی خودش را برای حاکمان بنی‌امیه که در اندلس حکومت داشتند می فرستاد و آنان پاداش و هدیه‌هایی به او می دادند. <ref> همان، ص9- 10. </ref> | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*دیر اعلی در موصل:در زیر این دیر، چشمه‌ای بزرگ بود که امروزه به نام چشمه کبریت شناخته می‌شود و [[یاقوت حموی]]، گفته که این چشمه در سال 301ق آشکار شد.... <ref> متن کتاب، ص44. </ref> | *دیر اعلی در موصل:در زیر این دیر، چشمه‌ای بزرگ بود که امروزه به نام چشمه کبریت شناخته می‌شود و [[یاقوت حموی، یاقوت بن عبدالله|یاقوت حموی]]، گفته که این چشمه در سال 301ق آشکار شد.... <ref> متن کتاب، ص44. </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۸ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۰:۵۶
| الديارات | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابو الفرج اصفهانی، علی بن حسین (نويسنده) عطیه، جلیل (محقق) |
| ناشر | رياض الريس للکتب و النشر |
| مکان نشر | انگلیس - لندن ** قبرس - لیماسول |
| سال نشر | 1991م |
| چاپ | 1 |
| شابک | 1-85513-049-1 |
| موضوع | صومعه‌ها |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | 9د2الف 4518 BV |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
الديارات، از آثار ادیب، شاعر، محدث، مورخ و نسب‌شناس قرن چهارم هجری قمری، علی بن حسین بن هیثم مشهور به ابوالفرج اصفهانى (۲۸۴-۳۵۶ق)، پژوهشی ادبی، تاریخی، تمدنی و اجتماعی است که توضیحاتی درباره «دِیر»ها (صومعه‌ها و عبادتگاه‌های راهبان) عرضه می‌کند. نویسنده «دِیر»های واقع در چند کشور (عراق، سوریه، فلسطین و...) را می‌شناساند و اطلاعاتی فرهنگی و اجتماعی درباره آن ارائه می‌کند. پژوهشگر معاصر، جلیل ابراهیم عطیه، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه‌ای سودمند بر آن افزوده و نگارنده و اثرش را معرفی کرده است.
هدف و روش
- در واقع نسخه خطی این اثر، مفقود شده است و در دسترس نیست و جلیل ابراهیم عطیه، به اصطلاح به «مواردپژوهی» پرداخته و هرجا روایتی از ابوالفرج اصفهانى درباره بحث دیار نقل شده، از منابع تاریخی، جغرافیایی و ادبی و... گردآوری کرده و در اینجا آورده است. [۱]
- جلیل ابراهیم عطیه، توضیحاتی طولانی و عالمانه و مستند درباره معانی «دِیر» و «دیارات» و واژگان مترادف بیان کرده و برخی از مهمترین آثار تألیف‌شده در این زمینه را معرفی کرده است. [۲]
- محقق تأکید کرده است: کتاب دیارات ابوالفرج اصفهانی، مشهور است و برخی از اندیشوران از جمله ابن ندیم، دارقطنی، ثعالبی، خطیب بغدادی، یاقوت حموی، ابن خلکان، صفدی و حاجی خلیفه به آن اشاره کرده و بسیاری نیز از آن کتاب، مطالبی نقل نموده‌اند. [۳]
ساختار و محتوا
- در این اثر که 92 خبر و مباحث و اخباری درباره تعداد 52 «دِیر» دارد، به ترتیب مطالب ذیل آمده است:
- اخبار دیرهای مشهور (47 دیر)
- اخبار دیرهای مجهول (5 دیر)
- اخبار اعیاد شعانین.
ارزش کتاب
- محقق این کتاب را از کتابهای «هزل و لهو و سمر» (تفریح و بازی و داستان شب) می‌شمارد و از خطیب بغدادی نقل می‌کند که ابوالفرج اصفهانى مخفیانه کتابهای جدّی خودش را برای حاکمان بنی‌امیه که در اندلس حکومت داشتند می فرستاد و آنان پاداش و هدیه‌هایی به او می دادند. [۴]
نمونه مباحث
- دیر اعلی در موصل:در زیر این دیر، چشمه‌ای بزرگ بود که امروزه به نام چشمه کبریت شناخته می‌شود و یاقوت حموی، گفته که این چشمه در سال 301ق آشکار شد.... [۵]
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه و متن کتاب.