الجاحظ و كتابه في البلدان: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR88989J1.jpg | عنوان = البلدان | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = جاحظ، عمرو بن بحر (نويسنده) علی، صالح احمد (مقدمه نويس) علی، صالح احمد ( مصحح) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر =...» ایجاد کرد)
     
    جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس')
    خط ۶: خط ۶:
    | پدیدآوران =  
    | پدیدآوران =  
    [[جاحظ، عمرو بن بحر]] (نويسنده)
    [[جاحظ، عمرو بن بحر]] (نويسنده)
    [[علی، صالح احمد ]] (مقدمه نويس)
    [[علی، صالح احمد ]] (مقدمه‌نويس)
    [[علی، صالح احمد]] ( مصحح)
    [[علی، صالح احمد]] ( مصحح)
    |زبان
    |زبان

    نسخهٔ ‏۲۵ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۱

    البلدان
    الجاحظ و كتابه في البلدان
    پدیدآورانجاحظ، عمرو بن بحر (نويسنده)

    علی، صالح احمد (مقدمه‌نويس)

    علی، صالح احمد ( مصحح)
    ناشرخوش نهاد پیمان
    مکان نشرعراق - بغداد
    سال نشر1970م
    چاپ1
    زبانعربی
    تعداد جلد1
    نورلایبمطالعه و دانلود pdf

    الجاحظ و كتابه في البلدان، مقاله‌ای به قلم مورخ، مصحح و پژوهشگر معاصر عراقی، صالح احمد علی (1916 یا 1918-2003م)، است که کتاب مفقودشده البلدان از آثار ادیب، متکلم معتزلی و نویسنده مشهور قرن سوم هجری قمری، ابوعثمان عمرو بن بحر جاحظ (۱۶۰-۲۵۵ق)، را بر اساس منابع موجود می‌شناساند و از نظر روش و محتوا می‌سنجد و منتخباتی از مطالب آن را برطبق گزارش دیگر دانشوران نقل می‎کند.

    آثار ازدست‌رفته جاحظ

    • متأسفانه متن کامل برخی از کتاب‌های جاحظ، از جمله «الأوطان‌ و البلدان‌» و «الأمصار و عجائب‌ البلدان‌» (درباره جغرافیا و تاریخ) در دسترش نیست. اثر حاضر مقاله‌ای پژوهشی در همین زمینه است که صالح احمد علی، نخست در مجله دانشکده ادبیات دانشگاه بغداد منتشر کرده و آنگاه در سال 1970م، به‌صورت کتاب فعلی بازنشر شده است.

    هدف و روش

    • صالح احمد علی، با تأکید بر آنکه از آثار جاحظ آشکار می‌شود که او به جنبه اجتماعی انسان، اهتمام می‌ورزید و حتی در كتاب الحيوان او نیز همین توجه به انسان و ابعاد اجتماعی و فکری و فرهنگی مشاهده می‌شود[۱]، افزوده است:
    • در برخی از کتاب‌ها اشاره شده است که جاحظ در زمینه شهرها و آبادی‌ها نیز رساله‌ای نوشته است. از جمله یاقوت حموی در إرشاد الأريب و معجم البلدان از کتابی به نام «البلدان» نوشته جاحظ یاد کرده است[۲].

    ساختار و محتوا

    • این مقاله پژوهشی از دو بخش ذیل تشکیل شده است:
    1. مقدمات (توضیحاتی درباره آثار جاحظ و به‌خصوص رساله‌های جغرافیایی - تاریخی و كتاب البلدان و شیوه و درون‌مایه‌های آن و منابع و دانشمندانی که اطلاعاتی از «البلدان» روایت کرده‌اند....).
    2. منتخبات (مجموعه قطعات و مطالبی که دیگر دانشمندان در آثار خود از کتاب بلدان جاحظ نقل کرده‌اند).

    نمونه مباحث

    1. برگزیده‌هایی از رساله‌های عمرو بن بحر جاحظ: «فصلی از آغاز کتاب او در باب وطن‌ها و سرزمین‌ها»؛ خدا تو را با تقوا زینت ببخشد و امور مهم دنیا و آخرت تو را کفایت کند و سینه‌ات را با یقین خنک سازد و تو را با قناعت عزیز دارد و عاقبت تو را به سعادت پایان ببخشد و تو را از شاکران قرار دهد. از من خواستی تا کتابی برای تو درباره جزئیات سرزمین‌ها بنویسم و...[۳].

    پانویس

    1. ر.ک: مقدمه نویسنده، ص441
    2. ر.ک: همان، ص442-443
    3. ر.ک: متن کتاب، ص462

    منابع مقاله

    مقدمه و متن کتاب.

    وابسته‌ها