اخلاق محسنی: تفاوت میان نسخهها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'کاشفی، حسین' به 'کاشفی، حسین بن علی') |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
| پدیدآورندگان | | پدیدآورندگان | ||
| پدیدآوران = | | پدیدآوران = | ||
[[کاشفی، حسین بن علی]] (نويسنده) | [[کاشفی، حسین بن علی بن علی]] (نويسنده) | ||
[[نقیبی، حسن]] (مصحح و محقق) | [[نقیبی، حسن]] (مصحح و محقق) | ||
|زبان | |زبان | ||
خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
}} | }} | ||
'''اخلاق محسنی'''، اثر [[کاشفی، حسین|کمالالدین حسین بن علی واعظ کاشفی سبزواری بیهقی]] (متوفی 910ق/ 1504م)، کتابی است درباره اخلاق که با تصحیح و تحقیق [[نقیبی، سید حسن|سید حسن نقیبی]] منتشر شده است. | '''اخلاق محسنی'''، اثر [[کاشفی، حسین بن علی|کمالالدین حسین بن علی واعظ کاشفی سبزواری بیهقی]] (متوفی 910ق/ 1504م)، کتابی است درباره اخلاق که با تصحیح و تحقیق [[نقیبی، سید حسن|سید حسن نقیبی]] منتشر شده است. | ||
کتاب حاضر که با قلمى شیوا و عبارتهاى گویای نویسنده تدوین شده، مواعظى بوده که خود وى آنها را در خطابههاى خویش براى مردم بیان مىکرده است<ref>ر.ک: سخن ما، ص18</ref>. وی نگارش کتاب را در سال 900ق به پایان برده و آن را به نام شاه سلطان حسین میرزا بن بایقرا و فرزندش محسن میرزا نگاشته است. نام دیگر کتاب، «جواهر الأسرار» بوده و جمله «اخلاق ناصری»، تاریخ رمزی کتابت آن است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص23</ref>. | کتاب حاضر که با قلمى شیوا و عبارتهاى گویای نویسنده تدوین شده، مواعظى بوده که خود وى آنها را در خطابههاى خویش براى مردم بیان مىکرده است<ref>ر.ک: سخن ما، ص18</ref>. وی نگارش کتاب را در سال 900ق به پایان برده و آن را به نام شاه سلطان حسین میرزا بن بایقرا و فرزندش محسن میرزا نگاشته است. نام دیگر کتاب، «جواهر الأسرار» بوده و جمله «اخلاق ناصری»، تاریخ رمزی کتابت آن است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص23</ref>. | ||
آنچه باعث اهمیت ویژه کتاب میشود، آن است که [[کاشفی، حسین|کاشفی]] در قرن نهم، حدود چهار قرن پیش از تشکیل مجمع بینالمللی حقوق بشر و انتشار اعلامیههای جهانی حقوق بشر، در کتاب خود که نوعی الگوبرداری از «اخلاق ناصری» و «اخلاق جلالی» است، به بیان آرا و نظریات اساسی خویش در قالب موعظه و نصیحت پرداخته و با بهرهگیری از مکتب و فرهنگ اسلام و فرهنگ غنی ایران، مؤلفههای حقوقی انسان را بیان کرده و همگان را به رعایت این حقوق فراخوانده است<ref>ر.ک: عباسینسب، سمیه و دیگران، ص2186</ref>. | آنچه باعث اهمیت ویژه کتاب میشود، آن است که [[کاشفی، حسین بن علی|کاشفی]] در قرن نهم، حدود چهار قرن پیش از تشکیل مجمع بینالمللی حقوق بشر و انتشار اعلامیههای جهانی حقوق بشر، در کتاب خود که نوعی الگوبرداری از «اخلاق ناصری» و «اخلاق جلالی» است، به بیان آرا و نظریات اساسی خویش در قالب موعظه و نصیحت پرداخته و با بهرهگیری از مکتب و فرهنگ اسلام و فرهنگ غنی ایران، مؤلفههای حقوقی انسان را بیان کرده و همگان را به رعایت این حقوق فراخوانده است<ref>ر.ک: عباسینسب، سمیه و دیگران، ص2186</ref>. | ||
هرچند این کتاب برای زمامداران و سلاطین نوشته شده و باید توسط اهل دولت و حکومت مورد مطالعه قرار گیرد، ولی برای عموم مردم نیز دارای موعظه، نصیحت و فواید و حکایات اخلاقی است و غالب بندهای اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر اسناد حقوق بشری در آن مشهود است<ref>ر.ک: همان</ref>. | هرچند این کتاب برای زمامداران و سلاطین نوشته شده و باید توسط اهل دولت و حکومت مورد مطالعه قرار گیرد، ولی برای عموم مردم نیز دارای موعظه، نصیحت و فواید و حکایات اخلاقی است و غالب بندهای اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر اسناد حقوق بشری در آن مشهود است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
اولین و بیشترین حقی که [[کاشفی، حسین|سبزواری]] در کتاب به آن اشاره کرده، حق مردم بر حاکم است و به والیان و حاکمان در رعایت حقوق مردم و تأمین نیازهای آنان، سفارش اکید کرده و معتقد است که اجرای عدل توسط حاکمان، باعث سعادت جامعه میشود. در ادامه به حق برخورداری از عدالت، حقوق نیازمندان، حق همسایه و خویشاوند، حق مهمان، پایبندی به عهد و پیمان، حق خداوند بر بنده، حقوق والدین، حق حاکم بر مردم، امانتداری، امر به معروف و نهی از منکر و... اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | اولین و بیشترین حقی که [[کاشفی، حسین بن علی|سبزواری]] در کتاب به آن اشاره کرده، حق مردم بر حاکم است و به والیان و حاکمان در رعایت حقوق مردم و تأمین نیازهای آنان، سفارش اکید کرده و معتقد است که اجرای عدل توسط حاکمان، باعث سعادت جامعه میشود. در ادامه به حق برخورداری از عدالت، حقوق نیازمندان، حق همسایه و خویشاوند، حق مهمان، پایبندی به عهد و پیمان، حق خداوند بر بنده، حقوق والدین، حق حاکم بر مردم، امانتداری، امر به معروف و نهی از منکر و... اشاره کرده است<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== |
نسخهٔ کنونی تا ۷ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۰۶
اخلاق محسنی | |
---|---|
پدیدآوران | کاشفی، حسین بن علی بن علی (نويسنده) نقیبی، حسن (مصحح و محقق) |
ناشر | اکادیمیة الحکمة العقلیة |
مکان نشر | ایران - قم |
سال نشر | 13سده |
چاپ | 1 |
زبان | فارسی |
تعداد جلد | 1 |
کد کنگره | /ک2الف3 247/55 BP |
نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
اخلاق محسنی، اثر کمالالدین حسین بن علی واعظ کاشفی سبزواری بیهقی (متوفی 910ق/ 1504م)، کتابی است درباره اخلاق که با تصحیح و تحقیق سید حسن نقیبی منتشر شده است.
کتاب حاضر که با قلمى شیوا و عبارتهاى گویای نویسنده تدوین شده، مواعظى بوده که خود وى آنها را در خطابههاى خویش براى مردم بیان مىکرده است[۱]. وی نگارش کتاب را در سال 900ق به پایان برده و آن را به نام شاه سلطان حسین میرزا بن بایقرا و فرزندش محسن میرزا نگاشته است. نام دیگر کتاب، «جواهر الأسرار» بوده و جمله «اخلاق ناصری»، تاریخ رمزی کتابت آن است[۲].
آنچه باعث اهمیت ویژه کتاب میشود، آن است که کاشفی در قرن نهم، حدود چهار قرن پیش از تشکیل مجمع بینالمللی حقوق بشر و انتشار اعلامیههای جهانی حقوق بشر، در کتاب خود که نوعی الگوبرداری از «اخلاق ناصری» و «اخلاق جلالی» است، به بیان آرا و نظریات اساسی خویش در قالب موعظه و نصیحت پرداخته و با بهرهگیری از مکتب و فرهنگ اسلام و فرهنگ غنی ایران، مؤلفههای حقوقی انسان را بیان کرده و همگان را به رعایت این حقوق فراخوانده است[۳].
هرچند این کتاب برای زمامداران و سلاطین نوشته شده و باید توسط اهل دولت و حکومت مورد مطالعه قرار گیرد، ولی برای عموم مردم نیز دارای موعظه، نصیحت و فواید و حکایات اخلاقی است و غالب بندهای اعلامیه جهانی حقوق بشر و سایر اسناد حقوق بشری در آن مشهود است[۴].
اولین و بیشترین حقی که سبزواری در کتاب به آن اشاره کرده، حق مردم بر حاکم است و به والیان و حاکمان در رعایت حقوق مردم و تأمین نیازهای آنان، سفارش اکید کرده و معتقد است که اجرای عدل توسط حاکمان، باعث سعادت جامعه میشود. در ادامه به حق برخورداری از عدالت، حقوق نیازمندان، حق همسایه و خویشاوند، حق مهمان، پایبندی به عهد و پیمان، حق خداوند بر بنده، حقوق والدین، حق حاکم بر مردم، امانتداری، امر به معروف و نهی از منکر و... اشاره کرده است[۵].
پانویس
منابع مقاله
- سخن ما و مقدمه تحقیق.
- عباسینسب، سمیه؛ جعفری، مریم؛ شریفپور، عنایتالله، «بررسی حقوق انسان در کتاب اخلاق محسنی»، پایگاه مجلات تخصصی نور، جامعهشناسی سیاسی ایران، بهمن 1401- شماره 27.