ادیان جدید ژاپن

ادیان جدید ژاپن
پدیدآوران	تامس، هری (نویسنده) گواهی، عبدالرحیم (مترجم)
ناشر	جهان کتاب
مکان نشر	تهران
سال نشر	1399
شابک	‎8ـ408967ـ600ـ978
موضوع	ژاپن - دين ژاپن -- دين -- تاريخ
کد کنگره	‏1399 4الف2ت / 2202 BL

ادیان جدید ژاپن تألیف هری تامس، ترجمه عبدالرحیم گواهی؛ چاپ این کتاب برای پژوهشگران حوزۀ دین و فرهنگ ژاپن، پاسخگوی نیازی هوشمندانه و حیاتی است؛ زیرا در قالب یک رشته توضیحات و تبیینات عالمانه و مبتنی بر واقعیت و با این وجود فضل‌فروشانه و خشک و بی‌روح، یکی از تحولات عمدۀ ژاپن در سال‌های پس از جنگ را به رشتۀ تحریر درمی‌آورد: تحول مرتبط با ظهور و توسعۀ «شین‌کو ـ شوکیئو» یا «ادیان جدید».

ساختار

ساختار کتاب پس از یادداشت مترجم و مقدمه مؤلف از چهار بخش تشکیل شده است و دو پیوست کتاب پایان بخش کتاب است.

گزارش کتاب

ادیان جدید ژاپن هنوز هم سرزمین کم‌وبیش ناشناخته‌ای هستند و تنها معدود کسانی از تأثیر سیاسی و مذهبی توان بالقوۀ 171 دین که ذیل این عنوان قرار می‌گیرند، آگاه هستند. برای بیشتر ناظران، آنها «پدیده‌هایی جالب توجه و تا حدودی عجیب و غریب و هیجان‌آور» هستند؛ ولی می‌توان آنها را نقطۀ عطف عمده‌ای در سرزمین ژاپن دانست. بنابراین مطالعۀ این ادیان از ضروریات مسلّم برای هر پژوهشگر حوزۀ دینی در ژاپن است.

هری تامس نویسندۀ این کتاب که خود یک مبلّغ (میسیونر) مسیحی است، در مقدمۀ کتاب اشاره می‌کند، خود موضوع یا عنوان کتاب بسیار بحث‌برانگیز است؛ چراکه برخی از صاحب‌نظران دربارۀ آن گفته‌اند: الف) اینها نه دین هستند و نه جدید؛ ب) اینها دین هستند، اما چندان جدید نیستند و بلکه تکرار همان سخنان بودایی و شینتویی هستند؛ ج) اینها جدید هستند، اما دین نیستند، بلکه یک سلسله مدعیات شبه‌دینی و نوآوری‌های سست و بی‌پایه هستند؛ د) این هم دین هستند و هم جدید، به دلیل اعتقاداتشان، کارهایشان و آداب و مناسکشان؛ هـ) و سرانجام اینکه امروزه مسئلۀ ادیان جدید به هرگونه‌ای در دنیا مطرح است و دین‌پژوهان و بلکه همۀ مومنان عالم با این مسئله روبرو هستند.

چاپ این کتاب برای پژوهشگران حوزۀ دین و فرهنگ ژاپن، پاسخگوی نیازی هوشمندانه و حیاتی است؛ زیرا در قالب یک رشته توضیحات و تبیینات عالمانه و مبتنی بر واقعیت و با این وجود فضل‌فروشانه و خشک و بی‌روح، یکی از تحولات عمدۀ ژاپن در سال‌های پس از جنگ را به رشتۀ تحریر درمی‌آورد: تحول مرتبط با ظهور و توسعۀ «شین‌کو ـ شوکیئو» یا «ادیان جدید».

این کتاب از جهات متعددی حائز اهمیت است: یکی اینکه نمایشگر سرزندگی و پویایی دین ژاپنی از مجرای ادیان جدید است، به گونه‌ای که شاید بتوان گفت به همان اندازۀ ادیان سنتی‌تر ژاپن این حیات و سرزندگی دینی را به نمایش می‌گذارند. همچنین این کتاب این پدیدۀ منحصربه‌فرد فرهنگ ژاپن را به طور جدی مورد توجه قرار می‌دهد؛ پدیده‌ای که به دلیل برخی اقدامات تعصب‌آمیز یا توأم با خرافۀ بعضی از پیروان آن اخیراً با نوعی سرزنش همراه با اهانت مواجه شده است و نیز به دلیل مادی‌گرایی آشکار و حتی شارلاتان‌بازی باعث شده که مردم با تمسخر و توهین با آن برخورد کنند.

شمای کلی این کتاب بر اساس یک گروه‌بندی است که هم طبیعی و هم کاربردی است. بخش اول شامل آن دسته از ادیان جدیدی است که می‌توان آنها را ادیان جدید «قدیمی» دانست. بخش دوم شامل ادیان جدیدی است که پیوند نزدیکی با مکتب بودایی نیچی ـ رِن دارند. سومین بخش نیز شامل گروهی از ادیان جدیدی است که از نسل یکی از ادیان جدید قدیمی به نام اوموتو ـ کیئواست، ولی به اندازه‌ای بزرگ است که بخشی جداگانه را به خود اختصاص داده است. سرانجام بخش چهارم شامل ادیانی است که ذیل هیچ‌کدام از این سه بخش قابل طبقه‌بندی نیستند. بنابراین در این کتاب تلاشی برای پوشش دادن به همۀ 171 دین جدید موجود در ژاپن به عمل نیامده، بلکه تنها دربارۀ ادیانی بحث شده که خود را صاحب نفوذ و مهم نشان داده‌اند یا اینکه بالقوه دارای چنین استعدادی بوده‌اند.

در پیوست کتاب، دو نوشتار از بهمن ذکی‌پور آورده شده که به بررسی دین و مذهب در ژاپن امروز، و اسلام و مسلمانان در ژاپن پرداخته است.

منابع مقاله

پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات