البناية في شرح الهداية

البناية في شرح الهداية
پدیدآوران	بدر العینی، محمود بن احمد (نويسنده) ناصر الاسلام رامفوری، محمد عمر (محقق) مرغینانی، علی بن ابی‎بکر ( نويسنده)
عنوان‌های دیگر	الهدایه. شرح
ناشر	دار الفکر
مکان نشر	لبنان - بیروت
سال نشر	1430ق - 2009م
چاپ	1
شابک	‎-
زبان	عربی
تعداد جلد	12
کد کنگره	/ب4 ب4028 172/2 BP
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

البناية في شرح الهداية، اثری از بدرالدین ابومحمد محمود بن احمد عینی (م 855ق)، از عالمان حدیث، فقه، اصول و پیرو مذهب حنفی است. این اثر فقهی با تحقیق و تعلیقاتی از محمد عمر مشهور به ناصرالاسلام رامفوری است.

کتاب حاضر، شرحی بر کتاب «الهداية» علی بن ابی‌بکر راشدانی مرغینانی (م 593ق) است که در حقیقت خود شرحی بر کتابی از نویسنده با عنوان «بداية المبتدي» است. ازآنجاکه کتاب الهداية از آثار مهم در فقه حنفی است، مورد توجه بسیاری از عالمان و فقیهان حنفی‌مذهب و غیر آنها قرار گرفته و علاوه بر تعلیقات و حواشی، شرح‌های متعددی بر آن نگاشته شده است.

از جمله شرح‌های یادشده، کتاب حاضر است که نویسنده به درخواست شخصی از فضلای غیر عرب به‌منظور یادگیری کتاب هدایه، این اثر را شرح نموده است. وی در سال 817 آغاز به تدوین این شرح نموده و در سال 850ق، آن را به پایان رسانده است.

کتاب، مشتمل بر متن کتاب هدایه در بالای صفحه، سپس شرح و در ذیل آن تعلیقات محقق است. شارح نخست مقدمه‌ای درباره اثر و سبب نگارش آن و مطالب مرتبط دیگر آورده است. وی فرازهایی از متن کتاب را که در آغاز صفحات آمده، در میان پرانتز قرار داده و به شرح و بیان معانی آنها پرداخته است. در مواردی با ذکر واژگان متن به‌صورت مستقل علاوه بر اشاره به تجزیه و ترکیب کلمات، معنای لغوی و اصطلاحی آنها را نیز توضیح داده است. وی ضمن شرح و توضیح برخی عبارات متن به آرای برخی از فقها پیرامون مسائل مورد بحث اشاره نموده است.

محقق اثر نیز در پاورقی کتاب تعلیقاتی راجع به متن شارح آورده است. وی با برگزیدن بخشی از شرح و قرار دادن آن در میان پرانتز به‌همراه واژه «قوله»، با ذکر واژه «أقول»، توضیحاتی پیرامون فراز منتخب از عبارت شرح داده است. همچنین در مواردی به اختلاف عبارت متن با نسخه اصلی آن در پاورقی اشاره کرده است. در مواردی نیز که شارح عباراتی را به متن افزوده یا تقدیم و تأخیری را در متن انجام داده، متذکر شده است.

منابع مقاله

1. مقدمه و متن کتاب.
2. حاجى خلیفه، مصطفى بن عبدالله، «كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون»، بیروت، دارإحياء التراث العربي، بی‌تا، چاپ اول.
3. آقابزرگ تهرانى، محمدمحسن، «الذريعة إلى تصانيف الشيعة»، بیروت، دارالأضواء، 1403ق، چاپ سوم.