ابن ثلجی، محمد بن شجاع: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = ابن ثلجی، محمدبن شجاع | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = ابن ثَلْجى، ابوعبدالله محمدبن شجاع | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = شجاع | ولادت = 181ق | محل تولد = | کشو...» ایجاد کرد) |
(←آثار) |
||
| خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
به گفته بغدادی، ابن ثلجى در 4 ذیحجة 266ق، در حال سجده درگذشت و او را، چنان‌كه وصیت كرده بود، در خانه‌اش كه در جوار مسجد بود دفن كردند. ابن ندیم، تاریخ درگذشت او را 257ق ذكر كرده است. | به گفته بغدادی، ابن ثلجى در 4 ذیحجة 266ق، در حال سجده درگذشت و او را، چنان‌كه وصیت كرده بود، در خانه‌اش كه در جوار مسجد بود دفن كردند. ابن ندیم، تاریخ درگذشت او را 257ق ذكر كرده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
آثار ابن ثلجى عبارتند از: تصحیح | آثار ابن ثلجى عبارتند از: تصحیح الإثار؛ النوادر في الفروع؛ الكبیر؛ كتاب المضاربة؛ كتاب الكفارات؛ مناسك؛ الرد على المشبهة. از این آثار، اطلاعى در دست نیست، ولى به گفته سزگین مطالب بسیاری از كتاب‌های او را مؤلفان حنفى متأخر، در آثار خود جای داده‌اند. <ref> شیرین‌كام، فریدون، ج3، ص194</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
نسخهٔ ۱۵ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۴۶
| ابن ثلجی، محمدبن شجاع | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابن ثَلْجى، ابوعبدالله محمدبن شجاع |
| نام پدر | شجاع |
| ولادت | 181ق |
| محل تولد | عراق |
| محل زندگی | بغداد |
| رحلت | 266ق |
| مذهب | حنفی |
| اطلاعات علمی | |
| علایق پژوهشی | فقه، حدیث |
| اساتید | حسن بن زیاد لؤلؤی |
| مشایخ | یحیى بن آدم، اسماعیل بن علیة، ابى‌اسامة |
| شاگردان | یعقوب بن شیبه، نوه‌اش محمد بن احمد، عبدالوهاب بن ابى‌حیة |
| برخی آثار | تصحیح الا¸ثار، النوادر في الفروع، الكبیر |
ابن ثَلْجى، ابوعبدالله محمدبن شجاع (181-266ق/797- 880م)، فقیه و محدث حنفى در بغداد.
علت اشتهارش به ثلجى انتساب وی به جدش «ثلج» است.
اساتید، مشایخ
او فقه را نزد حسن بن زیاد لؤلؤی آموخت و از پیشوایان فقهى زمان خود شد. از یحیى بن آدم، اسماعیل بن علیة، ابى‌اسامة، وكیع، عبیدالله بن موسى و محمد بن عمر واقدی حدیث نقل كرده است.
شاگردان
از میان كسانى كه از ابن ثلجى نقل حدیث كرده‌اند مى‌توان از یعقوب بن شیبه و نوه‌اش محمد بن احمد، عبدالوهاب بن ابى‌حیة، عبدالله بن احمد بن ثابت بزاز نام برد.
در روزگار ابن ثلجى بحث حدوث و قدم قرآن به شدت در میان مسلمانان مطرح بود و بنابر روایت ذهبى، وی به مخلوق بودن قرآن اعتقاد داشت، ولى همو در جای دیگر مى‌گوید كه ابن ثلجى در این مسأله نظر خاصى نداشت.
جایگاه علمی و اخلاقی
ابن ثلجى به زهد و پارسایى و مهارت بسیار در فقه و حدیث ستوده شده است، ولى قواریری، ابوالفتح ازدی، ابن عدی و ذهبى او را غیر ثقه دانسته‌اند.
گرایش کلامی و فقهی
به گفته ابن ندیم، او به معتزله گرایش داشت. مذهب فقهى ابوحنیفه را نیز شرح و بسط داد و دلایل بسیار برای تقویت آراء و فتاوی فقه حنفى اقامه نمود. نسبت به امام شافعى نظر مساعدی نداشت، ولى به هنگام مرگ از او ستایش كرد و گفت كه در مورد او از نظر خود عدول كرده است. احمد بن حنبل با او سخت مخالف بود و در نكوهش او تا حد تكفیر اصرار مى‌ورزید و هنگامى كه متوكل، خلیفه عباسى در مورد ابن ثلجى برای تصدی امر قضا از او سؤال كرد، ابن حنبل وی را شایسته این مقام ندانست.
وفات
به گفته بغدادی، ابن ثلجى در 4 ذیحجة 266ق، در حال سجده درگذشت و او را، چنان‌كه وصیت كرده بود، در خانه‌اش كه در جوار مسجد بود دفن كردند. ابن ندیم، تاریخ درگذشت او را 257ق ذكر كرده است.
آثار
آثار ابن ثلجى عبارتند از: تصحیح الإثار؛ النوادر في الفروع؛ الكبیر؛ كتاب المضاربة؛ كتاب الكفارات؛ مناسك؛ الرد على المشبهة. از این آثار، اطلاعى در دست نیست، ولى به گفته سزگین مطالب بسیاری از كتاب‌های او را مؤلفان حنفى متأخر، در آثار خود جای داده‌اند. [۱]
پانویس
- ↑ شیرین‌كام، فریدون، ج3، ص194
منابع مقاله
شیرین‌كام، فریدون، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.