حسینی‌ کفوی، ایوب‌ بن‌ موسی‌: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    بدون خلاصۀ ویرایش
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۶۷: خط ۶۷:
    ==وابسته‌ها==
    ==وابسته‌ها==
    {{وابسته‌ها}}
    {{وابسته‌ها}}
    [[الكليات]]
    [[الكليات؛ معجم في المصطلحات و الفروق اللغوية]]




    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:زندگی‌نامه]]
    [[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
    [[رده:مقالات بازبینی شده2 اردیبهشت 1403]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط عباس مکرمی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]]
    [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ اردیبهشت 1403 توسط محسن عزیزی]]

    نسخهٔ ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۸

    حسینی‌ کفوی، ایوب‌ بن‌ موسی‌
    NUR56903.jpg
    نام پدرموسی
    ولادت1028ق/ 1619م
    محل تولدکفه (تئودوسیا) در جنوب شرقی شبه جزیره کریمه
    رحلت۱۰۹۵ق
    مدفناستینیه
    مذهبحنفی
    پیشهادیب، لغوی و فقیه حنفی
    منصبفقیه
    اطلاعات علمی
    برخی آثارالكليات؛ معجم في المصطلحات و الفروق اللغوية

    ابوالبقاء کفوی ایوب بن موسی حسینی کفوی (1028-1095ق/ 1619-1686م)، ادیب، لغوی و فقیه حنفی، صاحب کتاب «الكليات؛ معجم في المصطلحات و الفروق اللغوية».

    ولادت

    وی در 1028ق/ 1619م، در کفه (تئودوسیا) واقع در جنوب شرقی شبه جزیره کریمه به دنیا آمد. اطلاعات ما درباره ابوالبقاء و حیات علمی او پراکنده و بسیار اندک است[۱].

    فعالیت‌ها

    او مدتی مانند پدر، مفتی کفه بود و ظاهراً مدت ۳۰ سال در کفه زیست. وی چندی نیز قضای قدس شریف و دیگر نقاط را برعهده داشت. مصطفی پاشای وزیر، وی را به استانبول فراخواند و به قضای برکه گماشت. ابوالبقاء مدتی هم در بغداد و فیلیپیه (پلودیف امروزی واقع در بلغارستان) منصب قضا داشت، اما به علتی نامعلوم و شاید بر اثر حسادت اطرافیان، مغضوب سلطان محمد عثمانی واقع شد و به کفه تبعید گردید و ناگزیر در آنجا اقامت گزید، تا آنکه ۱۲ سال بعد با میانجیگری سلیم گرای خان به استانبول بازگشت و مورد عنایت سلطان قرار گرفت[۲].

    وفات

    گفته‌اند که ابوالبقاء پس از آن به‌سوی استینیه در ناحیه بسفر فرستاده شد و در همان جا درگذشت. با توجه به وساطت سلیم گرای خان، تاریخ وفات او در ۱۰۹۵ق، درست‌تر از ۱۰۹۳ق و ۱۰۹۴ق، به نظر می‌آید؛ زیرا سلیم در ۱۹۰۵ق، برای دومین ‌بار به قدرت رسید و علی‌القاعده در اوایل حکومتش وساطت او را کرده است[۳].

    آثار

    «الكلیات أبوالبقاء یا كليات العلوم» یا «الكليات؛ معجم في المصطلحات و الفروق اللغوية»، نام کتاب معروف اوست. اثر دیگر وی، کتابی است با نام «تحفه شاهان» که به زبان ترکی نوشته و موضوع آن اصول عقاید، فقه و اخلاق است[۴].

    شهرت ابوالبقاء بیش از همه به الكليات اوست که فرهنگ الفبایی مصطلحات علوم و فنون است. بحث‌های وی در مدخل‌هایی چون اتحاد، ادراک، اراده، امکان، ایمان، وجود، وحی و هیولی کاملا عقلی و سنجیده و نشانه قوت ذهن و ذوق فلسفی اوست. الكليات از نظر مباحث فقهی و اصولی نیز اثری نسبتاً جامع بشمار می‌رود و مقاله‌های فقهی آن خاصه در فقه حنفی درخور اعتناست[۵].

    پانویس

    1. ر.ک: مؤذن ‌جامی، محمدمهدی، ج5، ص219
    2. ر.ک: همان
    3. ر.ک: همان
    4. ر.ک: همان
    5. ر.ک: همان

    منابع مقاله

    مؤذن جامی، محمدمهدی، «دائرةالمعارف بزرگ اسلامی»، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ اول، 1392.


    وابسته‌ها