محلات قدیم قم

محلات قدیم قم
پدیدآوران	گرامی، ابوالحسن (نویسنده)
ناشر	نشر نصایح
مکان نشر	قم
سال نشر	۱۳۹۷ش
شابک	‎978-964-532-257-9
کد کنگره	‏

محلات قدیم قم تألیف ابوالحسن گرامی؛ این اثر، پژوهشی میدانی است که یادآور محله‌های معروف و افراد بزرگی است که در این محله‌ها بوده‌اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته‌اند. این مجموعه با هدف ثبت تاریخ ده محله‌ی قدیمی قم که با گذر زمان رو به ویرانی نهاده، به نگارش درآمده است.

ساختار

در این کتاب پس از بحثی مقدماتی با عنوان قم در گذر زمان، یازده محله نام برده شده است. این چهارده محله عبارتند از:

محله‌ی اول: آستانه حضرت معصومه(س)

محله‌ی دوم: عشقعلی

محله‌ی سوم: الوندیه

محله‌ی چهارم: چهار مردان

محله‌ی پنجم: سیدان

محله‌ی ششم: سنگ بند

محله‌ی هفتم: موسویان

محله‌ی هشتم: مسجد جامع

محله‌ی نهم: اسحاقیه

محله‌ی دهم: باغ پنبه

محله‌ی غرب رودخانه

گزارش کتاب

شهر قم، پرورشگاه مردانی بزرگ در عرصه‌های گوناگون علمی، تجاری و ... بوده و هست. چه شخصیت‌های فرهیخته‌ای که در این گستره به جایگاه‌هایی والا رسیده‌اند که رشک خاص و عام بوده‌اند. و این نبوده مگر به همت مردان و زنانی که تمامی همتشان خدمت به جامعه‌ی بشری بوده است. در این راستا، آموزش و پرورش، بهترین مزرعه‌ی بذرپذیر بوده است. مدیرانی دلسوز، راه بلد، آینده نگر که افق هایی بسیار فراتر از زمان خویش را می‌دیدند و آموزگارانی که دانش آموزان را فرزندان معنوی خویش می‌دانستند و گویا رسالت خویش را در پرورش این نونهالان برای آفرینش ثمرات دل چسب و امید بخش در آینده می‌دیدند. یاد و خاطرات بسیاری از این دوران باشکوه در پس ذهن هر یک از آموزگاران و دانش آموزان وجود دارد که اگر همتی والا باشد و به ثبت این رویدادها بپردازد یک مثنوی به گونه‌ای دیگر خواهد شد. در صحنه‌ی پر رمز و راز و پر نشیب و فراز آموزش و پرورش در ایران چه مردان و زنانی که آمدند و نقش آفرینی کردند و از خود، یادگارها به جا گذاشتند که هر کدام، ستاره‌ای شدند در آسمان علم و دانش و گلهایی شدند در باغ زندگی که با عطر دلاویزشان روح ها را نوازش داده و می‌دهند. و در اینجا سخن از مردی است به نام روان شاد احمد اوحدی که در مجمعی به نام دبیرستان اوحدی آموزگارانی را فراهم آورد و سمت باغبانی بخشید که هر یک، چون خود او، نه برای شهرت و پول و موقعیت‌های گوناگون، که تنها برای عشق به میهن و جوانان این مرز و بوم درس دادند و شمع وجود خود را در راه آینده‌ای روشن برای جوانان قم به سوز و گداز واداشتند که نتایج آن، نورافشانی ایشان در عرصه‌های گوناگون این دیار کهن و چه بسا خارج از ایران است. یکی از این گل پروران این گلستان که بیست سال در دبیرستان اوحدی، دانش پژوهان را به تاریخ مملکت و ...آشنا نمود، جناب آقای ابوالحسن گرامی بود که اثر به یاد ماندنی ایشان به نام «گذری بر تاریخی قدیم قم» نام دارد. پژوهشی میدانی که یادآور محله‌های معروف و افراد بزرگی است که در این محله‌ها بوده‌اند و نقش آفرینی کرده و خاطرات خود را به یادگار گذاشته‌اند.

منابع مقاله

کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران