علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ'''، از آثار حافظ و محدث ممتاز اهل سنت بصره در قرن سوم هجری قمری و متخصص «علم العلل» (شناسایی آفات احادیث)، [[ابوالحسن علی بن عبدالله بن جعفر بن نجیح سَعدی مَدینی]]، مشهور به [[ابن مَدینی]] (درگذشته 234ق)، به آسیب‌شناسی روایات می‌پردازد و برخی از راویان را می‌شناساند و اندکی از تاریخ روایت و راویت‌گران را مطرح می‌کند. استاد علوم حدیث دانشکده اصول دین و دعوت (زقازیق) دانشگاه الازهر، [[ما‌زن بن محمد سرسا‌وی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج و راویان اسناد کتاب را نیز معرفی کرده است. | '''علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ'''، از آثار حافظ و محدث ممتاز اهل سنت بصره در قرن سوم هجری قمری و متخصص «علم العلل» (شناسایی آفات احادیث)، [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابوالحسن علی بن عبدالله بن جعفر بن نجیح سَعدی مَدینی]]، مشهور به [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مَدینی]] (درگذشته 234ق)، به آسیب‌شناسی روایات می‌پردازد و برخی از راویان را می‌شناساند و اندکی از تاریخ روایت و راویت‌گران را مطرح می‌کند. استاد علوم حدیث دانشکده اصول دین و دعوت (زقازیق) دانشگاه الازهر، [[سرسا‌وی، ما‌زن بن محمد|ما‌زن بن محمد سرسا‌وی]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج و راویان اسناد کتاب را نیز معرفی کرده است. | ||
==هدف و روش== | ==هدف و روش== | ||
* [[ابن مدینی]] بدون مقدمه، وارد بحث اصلی شده و اولین سخنش این است که: «اسناد» (علم اسانید و شناسایی سندهای روایات) بر محور 6 نفر می‌گردد: برای اهالی مدینه، ابن شهاب که «محمد بن مسلم بن عبدالله بن شهاب» و کنیه‌اش ابوبکر است و در سال 124ق، وفات کرده و برای اهالی مکه...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص86</ref>. | * [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] بدون مقدمه، وارد بحث اصلی شده و اولین سخنش این است که: «اسناد» (علم اسانید و شناسایی سندهای روایات) بر محور 6 نفر می‌گردد: برای اهالی مدینه، ابن شهاب که «محمد بن مسلم بن عبدالله بن شهاب» و کنیه‌اش ابوبکر است و در سال 124ق، وفات کرده و برای اهالی مکه...<ref>ر.ک: متن کتاب، ص86</ref>. | ||
* [[ما‌زن بن محمد سرسا‌وی]]، روش نویسنده در کتاب حاضر را با تفصیل و دقت بررسی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص48-78</ref>؛ از جمله اینکه: | * [[سرسا‌وی، ما‌زن بن محمد|ما‌زن بن محمد سرسا‌وی]]، روش نویسنده در کتاب حاضر را با تفصیل و دقت بررسی کرده است<ref>ر.ک: مقدمه تحقیق، ص48-78</ref>؛ از جمله اینکه: | ||
* [[ابن مدینی]]، مانند نویسندگان پیشین در دوره روایت، اعتمادش بر نقل شفاهی روایات از مشایخ و اندیشوران مورد وثوق است و گاهی به‌روشنی احادیثی را که نقل می‌کند، به آن شیوخ نسبت می‌دهد و گاه نسبتی نمی‌دهد و گاهی بر اساس اجتهاد خودش، که بر پایه دلیلی استوار است، سخنی می‌آورد<ref>ر.ک: همان، ص48-49</ref>. | * [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]]، مانند نویسندگان پیشین در دوره روایت، اعتمادش بر نقل شفاهی روایات از مشایخ و اندیشوران مورد وثوق است و گاهی به‌روشنی احادیثی را که نقل می‌کند، به آن شیوخ نسبت می‌دهد و گاه نسبتی نمی‌دهد و گاهی بر اساس اجتهاد خودش، که بر پایه دلیلی استوار است، سخنی می‌آورد<ref>ر.ک: همان، ص48-49</ref>. | ||
* یادآوری: در این کتاب، عبارت «قال علي: ...»، فراوان تکرار شده است؛ منظور از علی، همان پدیدآورنده، یعنی [[ابن مدینی]] است<ref>به‌عنوان مثال، ر.ک: متن کتاب، ص140- 163- 175</ref>؛ مگر آنکه قرینه‌ای وجود داشته باشد که برخلاف آن، دلالت کند. | * یادآوری: در این کتاب، عبارت «قال علي: ...»، فراوان تکرار شده است؛ منظور از علی، همان پدیدآورنده، یعنی [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] است<ref>به‌عنوان مثال، ر.ک: متن کتاب، ص140- 163- 175</ref>؛ مگر آنکه قرینه‌ای وجود داشته باشد که برخلاف آن، دلالت کند. | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
مطالب این اثر، شبیه «درس‌گفتار» است و همان مطالبی را که [[ابن مدینی]] بیان کرده، راویان، حفظ و نقل کرده‌اند. البته مباحث به‌ترتیب عنوان کتاب (علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ)، بیان نشده، بلکه [[ابن مدینی]] نخست مباحث تاریخی را آورده و بعد از آن، به راوی‌شناسی پرداخته و سرانجام وارد بحث علل و عیوب احادیث شده است. در مجموع، 206 سخن از [[ابن مدینی]] در این کتاب نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص728</ref>. | مطالب این اثر، شبیه «درس‌گفتار» است و همان مطالبی را که [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] بیان کرده، راویان، حفظ و نقل کرده‌اند. البته مباحث به‌ترتیب عنوان کتاب (علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ)، بیان نشده، بلکه [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] نخست مباحث تاریخی را آورده و بعد از آن، به راوی‌شناسی پرداخته و سرانجام وارد بحث علل و عیوب احادیث شده است. در مجموع، 206 سخن از [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] در این کتاب نقل شده است<ref>ر.ک: همان، ص728</ref>. | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
* در آغاز کتاب، اسامی راویانی (مانند ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد سلفی اصفهانی و ابومحمد عبدالله بن عبدالرحمن بن یحیی) آمده است که اثر حاضر را از [[ابن مدینی]] روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>. | * در آغاز کتاب، اسامی راویانی (مانند ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد سلفی اصفهانی و ابومحمد عبدالله بن عبدالرحمن بن یحیی) آمده است که اثر حاضر را از [[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]] روایت کرده‌اند<ref>ر.ک: همان، ص85</ref>. | ||
* «قال علي: الرَّبابُ التي رَوَت عن سَلمانَ بنِ عامرٍ هي اُمُّ‌الرائحِ بنتُ صُلَيعٍ»<ref>ر.ک: همان، ص610</ref>؛ علی ([[ابن مدینی]]) گفت: آن «رَباب» که از «سلمان بن عامر» روایت کرده، همان «اُمُّ‌الرائح بنت صُلَیع» است. | * «قال علي: الرَّبابُ التي رَوَت عن سَلمانَ بنِ عامرٍ هي اُمُّ‌الرائحِ بنتُ صُلَيعٍ»<ref>ر.ک: همان، ص610</ref>؛ علی ([[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]]) گفت: آن «رَباب» که از «سلمان بن عامر» روایت کرده، همان «اُمُّ‌الرائح بنت صُلَیع» است. | ||
* «قال علي: بَهز بن حكيم ثقةٌ»<ref>ر.ک: همان، ص624</ref>؛ علی ([[ابن مدینی]]) گفت: بَهز بن حکیم مورد وثوق است. | * «قال علي: بَهز بن حكيم ثقةٌ»<ref>ر.ک: همان، ص624</ref>؛ علی ([[ابن مدینى، على بن عبدالله|ابن مدینی]]) گفت: بَهز بن حکیم مورد وثوق است. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
نسخهٔ ۲۶ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۲:۱۶
| علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | ابن مدینى، على بن عبدالله (نويسنده) سرسا‌وی، ما‌زن بن محمد (محقق) |
| ناشر | دار ابن الجوزي |
| مکان نشر | عربستان - ریاض ** مصر - قاهره |
| سال نشر | 1426ق |
| چاپ | 1 |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| کد کنگره | /الف2ع8 110/3 BP |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ، از آثار حافظ و محدث ممتاز اهل سنت بصره در قرن سوم هجری قمری و متخصص «علم العلل» (شناسایی آفات احادیث)، ابوالحسن علی بن عبدالله بن جعفر بن نجیح سَعدی مَدینی، مشهور به ابن مَدینی (درگذشته 234ق)، به آسیب‌شناسی روایات می‌پردازد و برخی از راویان را می‌شناساند و اندکی از تاریخ روایت و راویت‌گران را مطرح می‌کند. استاد علوم حدیث دانشکده اصول دین و دعوت (زقازیق) دانشگاه الازهر، ما‌زن بن محمد سرسا‌وی، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و برای آن مقدمه‌ای روشمند و ارزنده نوشته و نویسنده و آثارش و کتاب حاضر را شناسانده و همچنین پاورقی‌هایی بر آن افزوده و منابع و اسناد روایاتش را استخراج و راویان اسناد کتاب را نیز معرفی کرده است.
هدف و روش
- ابن مدینی بدون مقدمه، وارد بحث اصلی شده و اولین سخنش این است که: «اسناد» (علم اسانید و شناسایی سندهای روایات) بر محور 6 نفر می‌گردد: برای اهالی مدینه، ابن شهاب که «محمد بن مسلم بن عبدالله بن شهاب» و کنیه‌اش ابوبکر است و در سال 124ق، وفات کرده و برای اهالی مکه...[۱].
- ما‌زن بن محمد سرسا‌وی، روش نویسنده در کتاب حاضر را با تفصیل و دقت بررسی کرده است[۲]؛ از جمله اینکه:
- ابن مدینی، مانند نویسندگان پیشین در دوره روایت، اعتمادش بر نقل شفاهی روایات از مشایخ و اندیشوران مورد وثوق است و گاهی به‌روشنی احادیثی را که نقل می‌کند، به آن شیوخ نسبت می‌دهد و گاه نسبتی نمی‌دهد و گاهی بر اساس اجتهاد خودش، که بر پایه دلیلی استوار است، سخنی می‌آورد[۳].
- یادآوری: در این کتاب، عبارت «قال علي: ...»، فراوان تکرار شده است؛ منظور از علی، همان پدیدآورنده، یعنی ابن مدینی است[۴]؛ مگر آنکه قرینه‌ای وجود داشته باشد که برخلاف آن، دلالت کند.
ساختار و محتوا
مطالب این اثر، شبیه «درس‌گفتار» است و همان مطالبی را که ابن مدینی بیان کرده، راویان، حفظ و نقل کرده‌اند. البته مباحث به‌ترتیب عنوان کتاب (علل الحديث و معرفة الرجال و التاريخ)، بیان نشده، بلکه ابن مدینی نخست مباحث تاریخی را آورده و بعد از آن، به راوی‌شناسی پرداخته و سرانجام وارد بحث علل و عیوب احادیث شده است. در مجموع، 206 سخن از ابن مدینی در این کتاب نقل شده است[۵].
نمونه مباحث
- در آغاز کتاب، اسامی راویانی (مانند ابوطاهر احمد بن محمد بن احمد سلفی اصفهانی و ابومحمد عبدالله بن عبدالرحمن بن یحیی) آمده است که اثر حاضر را از ابن مدینی روایت کرده‌اند[۶].
- «قال علي: الرَّبابُ التي رَوَت عن سَلمانَ بنِ عامرٍ هي اُمُّ‌الرائحِ بنتُ صُلَيعٍ»[۷]؛ علی (ابن مدینی) گفت: آن «رَباب» که از «سلمان بن عامر» روایت کرده، همان «اُمُّ‌الرائح بنت صُلَیع» است.
- «قال علي: بَهز بن حكيم ثقةٌ»[۸]؛ علی (ابن مدینی) گفت: بَهز بن حکیم مورد وثوق است.
پانویس
منابع مقاله
مقدمه و متن کتاب.