تبیین جغرافیایی ارمنستان بر اساس منابع اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

ارمنستان از کشورهای کهن جهان و قدیمی ترین همسایه ی ایران است. صفحات تاریخ پرفراز ونشیب این کشور مملو از جنگ ها، کشتارها و مهاجرت های اجباری ساکنان این سرزمین کهن است. پس از گذار از یک فرایند تاریخی طولانی، دست به تحریف تاریخ و دستکاری جغرافیای سیاسی زده اند. هدف از نگارش این کتاب، پرداختن به منابع جغرافیا و تاریخ اسلامی ( اعم از دانشمندان ایرانی، عرب و عثمانی) در مقوله ی ارمنستان است که یک بازه ی زمانی هزار و یکصد ساله از قرن نهم تا بیستم میلادی را دربر می گیرد. این موضوع با توجه به این که تاریخ نگاری رسمی ترکیه و آذربایجان موجودیت ارمنستان در سرحدات کنونی جمهوری ترکیه و نیز قراباغ را شدیدا نقض کرده است و نظریه های کاملا نادرستی از جمله «اصرار بر ریشه های ترکی امپراتوری اورارتو»، «غیر بومی بودن ملت ارمنی در ارمنستان غربی»، « مهاجرت ارمنیان اروپا به آناتولی در هزاره ی اخیر» را به پیش می کشد، کاوش درباره ی مقوله ی ارمنستان در منابع جغرافیا و تاریخ اسلامی می تواند غیرعلمی بودن این نظریه های ساختگی تاریخ نگاری رسمی ترکیه و آذربایجان در راستای توجیه اشغال سرزمین ارمنستان را نشان دهد.

دلیل دیگر آن است که استفاده از منابع ارمنی یا اروپایی به دلایل صرفا سیاسی و با یادآوری باور تاریخ نگاران معاصر ترکیه و جمهوری آذربایجان، میزان مقبولیت علمی این تحقیق و هدف اصلی که همانا رد نظریه های منفی وجود سرزمین آبا و اجدادی ارامنه است را خدشه دار کرد. مورخان رسمی ترکیه و جمهوری آذربایجان به صورت سازمان یافته این فکر را تلقین می کنند که تمامی منابع و مآخذ تاریخی و جغرافیایی اروپایی که به هر نحوی اشاره‌ای به وجود ارمنستان دارند، تنها و تنها در خدمت اهداف امپریالیستی کشورهای قدرتمند بوده و کذب محضند. این نگرش برگرفته از روش شناسی ویژه ی مکاتب تام گرایانه است و مجادله ی علمی در چنین حوزه‌ای از ابتدا بیهوده و بی ثمر می نماید. بنابراین روش استناد به منابع اسلامی تا حد مؤثری می تواند روش شناسی تام گرایانه و غیر علمی فوق را تعدیل کند.