داعی آرانی، حسن بن یعقوب

داعی آرانی، حسن بن یعقوب

ملا حسن آرانی (1193-1310ق)، متخلص به «داعی»، از شعرا و نویسندگان کاشان بوده که تنها دیوان قصاید او برجای مانده است.

زادروز و زادگاه

ملا حسن، فرزند یعقوب، به سال 1193ق، در آران متولد شد.

ویژگی‌های اخلاقی

اگرچه از خاندان و دوران تحصیلی و استادان وی در منابع و مآخذ معتبر، خبری و اثری نیست، ولی در دست‌نوشته‌های برخی فضلا و اذهان معمرین منطقه، مطالب و خاطراتی از او به یادگار مانده است. او فردی زاهد و وارسته، نیکوکار و مصلح و اهل ریاضت بوده و در نهایت قناعت و فقر می‌زیسته است.

خدمات فرهنگی

ملا حسن از طبعی روان و ذوقی سرشار برخوردار بوده و به تعلیم و تدریس، تبلیغ و موعظه اشتغال داشته و در منطقه کاشان، آران و روستاهای اطراف به ارشاد و وعظ می‌پرداخته است.

در آن زمان که کتب حدیث و اخلاق کمتر در اختیار مردم بوده، به کار استنساخ قرآن و کتاب‌هایی نظیر «زاد المعاد»، «حياة القلوب» و «عين الحياة» اقدام نموده و آن کتاب‌ها را در دسترس دیگران قرار داده است.

نسل داعی

خاندان‌های حجار و خرم در کاشان و تهران و متوسل و متشکر در آران و قم از نسل ملا حسن داعی آرانی می‌باشند.

وفات

ملا حسن در سال 1310ق، پس از حدود یک قرن حیات توأم با خدمت‌گزاری در آران بدرود حیات گفت و در گورستان قدیمی این شهر مدفون گردید.

آثار

برای وی آثاری همچون کتاب‌های «رياض الفنون»، «نصاب الصبيان» و دیوان شعری که حاوی پنجاه هزار بیت می‌باشد، ذکر شده که متأسفانه مفقود گردیده و از میان آنها فقط دیوان قصائد به‌جا مانده است‏.

منابع مقاله

سلمانی آرانی، حبیب‌الله، مقدمه «دیوان قصائد» ملا حسن آرانی (داعی)، به اهتمام حبیب‌الله سلمانی آرانی، قم، انتشارات نور السجاد، چاپ اول، 1383.

وابسته‌ها

‏دیوان قصاید داعی آرانی