جزء في صلاة الضحی

جزء في صلاة الضحی
پدیدآوران	سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌‌بکر (نويسنده) جمعه، خالد عبد الکريم (محقق) عبد القادر، عبد القادر احمد (محقق)
ناشر	مکتبة دار العروبة
مکان نشر	کویت
سال نشر	1407ق - 1987م
چاپ	1
زبان	عربی
تعداد جلد	1
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

جزء في صلاة الضحی، نوشته ادیب، محدّث، مورّخ، مفسّر و فقیه شافعی قرن نهم و دهم قمری؛ جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی (849- 911ق)، پژوهشی فقهی درباره عبادتی اختلافی در فقه مکتب خلفا به نام «نماز ضحی» (نماز چاشتگاه) است که گویند بعد از طلوع آفتاب تا قبل از ظهر به صورت 2، 4 یا 8 یا 12 یا 100 رکعتی خوانده شود.

هدف و روش

• جلال‌الدین سیوطی، نوشته است: سخن در این جزء درباره استحباب نماز ضحی و ردّ بر منکران آن است. منکران به حدیث بخاری از عائشه استناد کرده‌اند که «مارأیتُ رسولَ الله(ص) یسبّح سبحةَ الضحی و إنّی لأسبّحُها». ...
• محققان کتاب؛ خالد عبدالکريم جمعه و عبدالقادر احمد عبدالقادر، نوشته‌اند: نسبت این کتاب به سیوطی قطعی است؛ زیرا خود سیوطی در کتاب حسن المحاضرة في أخبار مصر و القاهرة آن را از آثار خود شمرده است.

ساختار و محتوا

مباحث این کتاب، بدون فصل‌بندی و عبارت است از: اختلاف در نماز ضحی، استنباط این نماز از قرآن، احادیث واردشده که پیامبر(ص) این نماز را خواند، احادیثی که به این نماز امر و تشویق کرده است (احادیثی از انس، بریده، جابر، عائشه و...)، عدد رکعات این نماز و بدعت بودن جماعت خواندن آن مانند نماز تراویح.

نمونه مباحث

• در صحیح مسلم از مجاهد نقل شده است که گفت: من و عروة بن زبیر وارد مسجد شدیم و دیدیم که عبدالله بن عمر نشسته است و مردم نماز ضحی را در مسجد می‌خوانند. از او درباره نماز مردم پرسیدیم گفت: بدعت است. و قاضی عیاض و نووی هر دو در شرح مسلم گفته‌اند: منظورش این است که اظهار کردن نماز ضحی در مسجد و اجتماع مردم برای آن بدعت است، نه اینکه اصل نماز ضحی بدعت است.‌
• نویسنده که از اهل‌سنت است، همه آیات و احادیث مرتبط با این موضوع را جمع کرده و بعد از بررسی، استحباب «نماز ضحی» را ثابت شمرده، ولی تعداد رکعات آن را محدود به عددی معین ندانسته و نوشته است: از آنچه گذشت، دانستی که روایتی در مورد انحصار نماز ضحی در عددی مخصوص، وارد نشده است، پس اینکه فقیهان حداکثر آن را 12 رکعت شمرده‌اند؛ سندی ندارد.

منابع مقاله

مقدمه و متن کتاب.