ايجاز المقال في معرفة الرجال

ايجاز المقال في معرفة الرجال
پدیدآوران	حویزی، فرج‌الله بن محمد (نویسنده)
موضوع	رجال
زبان	عربی
کد کنگره	‏

ايجاز المقال في معرفة الرجال تألیف فرج‌الله بن محمد حویزی (1100-1031) در علم رجال

این کتاب، در چهار جلد تالیف شده است و هم اکنون، تنها جلدهای سوم و چهارم در دسترس‌اند.

جلد اول تا سوم، مشتمل بر فهرست اسامی رجال، به همراه ضبط اسامی و شرح حال آنهاست که در دو قسمت، شامل رجال شیعه و اهل سنت تنظیم شده است. مؤلف، همچنین شرح حال علمای قبل از خود و هم عصر خویش را بیان نموده است.

جلد سوم کتاب، شامل حرف «میم» تا آخر حرف «یاء» است و جلد چهارم، به عنوان خاتمه کتاب، در بردارنده چند فصل و فواید رجالی است. فصل‌های مختلف کتاب، در بردارنده مباحثی در کنیه‌ها، القاب، بررسی معنا و مفهوم اصطلاحاتی است که در کتاب‌های رجالی آمده است. برخی از این اصطلاحات عبارت‌اند از تعبیر: «ثقة، ثقة»، «مذاهبهم مضطربة»، «لیس بذاک»، «لاباس به»، «قریب الامر»، «ضعیف»، «مختلط»، «مضطرب»، «یروی عن الضعفاء»، «یضع الحدیث»، «وعلیه اللعنة» و «انه لیس بشی ء».

سپس چند فایده رجالی مطرح شده است که عبارت‌اند از: فهرست تالیف‌های شیعه که از کتاب‌های رجال النجاشی و الفهرست شیخ طوسی تهیه شده‌اند؛ معرفی بعضی از مشاهیر رجالی که اغلب از عامه‌اند؛ معرفی بعضی از بزرگان صحابیان و تابعیان و تابعیان تابعیان.

در آخر کتاب، چند اجازه مشهور آورده شده است.

محقق تهرانی در الذریعة(ج10-ص140)، این کتاب را با عنوان رجال الشیخ فرج الله هم فهرست نموده است. نسخه‌های خطی این کتاب، در کتاب خانه‌های ایران موجود است.

منابع مقاله

طلائیان، رسول، مأخذشناسی رجال شیعه، سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، قم، چاپ اول، 1381ش-1423ق