دیوان ملا نوعی خبوشانی

دیوان مولانا نوعی خبوشانی
پدیدآوران	ن‍وع‍ی‌ خ‍ب‍وش‍ان‍ی‌، م‍ح‍م‍د رض‍ا (نويسنده) ذاکرزاده، امیر حسین (گردآورنده) ذاکرزاده، امیر حسین ( مصحح)
عنوان‌های دیگر	دیوان مولانا نوعی خبوشانی
ناشر	ما
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1374ش
چاپ	1
موضوع	شعر فارسی - قرن۱۰ ق
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	PIR۶۱۴۲/د۹ ۱۳۷۴
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

دیوان ملا نوعی خبوشانی، مجموعه اشعار مولانا محمدرضا نوعی خبوشانی (961-1019ق) است که با تصحیح امیرحسین ذاکرزاده، منتشر شده است.

در ابتدای کتاب، مقدمه‌ای از محیط طباطبایی درباره شعر نوعی خبوشانی آمده و بعد از مقدمه مصحح در شرح حال شاعر و نسخ مورد استفاده، دیوان شاعر آورده شده که شامل غزلیات، رباعیات، مثنویات، قصائد، ترجیع‌بند و ترکیب‌بند می‌شود.

با غور در اشعار دیوان حاضر، می‌توان به این نکته پی برد که مولانا نوعی، تا حدودی چشم به اشعار تعدادی از بزرگان شعر و ادب فارسی داشته است؛ از جمله: نظامی گنجوی، مولانا رومی، محتشم کاشانی، حافظ و سعدی و از این میان، خود را پیرو حافظ دانسته و او را به‌عنوان پیر خود، انتخاب کرده است؛ به‌طوری‌که بعضی از اشعار، کاملا در وزن و قالب و با همان مضامین اشعار خواجه می‌باشد و علاوه بر اینها، خود در جایی می‌گوید:

هر ناقصی از اهل کمالی مراد یافت نوعی مرید حافظ موجزکلام شد.

همچنین پس از ملاحظه‌ای بر ترجیع‌بند خبوشانی می‌توان دریافت که وی الهام‌گرفته از ترجیع‌بند شیخ اجل بوده، به‌خصوص این مسئله از بندگردان آن بهتر روشن می‌شود. وی گفته که: بنشینم و درکشم نفس را بی‌نغمه گذارم این قفس را و شیخ اجل فرموده که: بنشینم و صبر پیش گیرم دنباله کار خویش گیرم.

قصاید وی، اشعاری است روان و پرمغز و دلپذیر که از آن جمله است: ز بس‌که نغمه خارج شنیدم از دف و چنگ نوای بلبلم آمد به گوش بی‌آهنگ چو اشک غم همه آبم ولی ندارم آب چو خون دل همه رنگم ولی ندارم رنگ علی موسی جعفر که در محبت او لبالب است دل تنگ خار و شیشه سنگ غریب ابن غریب و شهید ابن شهید غریب او دل و دانش شهید او فرهنگ.

در این کتاب، تعدادی از رباعیات وی نیز آمده است که نمونه‌ای از آنها، چنین است: نوعی در آشنایی کس نزنی لب بر لب این شراب نارس نزنی خار از کف دشمنان به مژگان نزنی گل بر سر دوستان ناکس نزنی.

علاوه بر موارد مذکور، وی چهار ترکیب‌بند دلنشین نیز دارد که یکی از آنها، در رثای شاهزاده دانیال سروده شده است.

منابع مقاله

مقدمه کتاب.