پرش به محتوا

مستور، احمد بن عبداللّه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'مـ' به 'م'
جز (جایگزینی متن - 'حـ' به 'ح')
جز (جایگزینی متن - 'مـ' به 'م')
خط ۵۹: خط ۵۹:


در منابع اسماعیلی، نخستین بار نام احمد بن عبدالله را در كتاب استتار الامام اثر داعی احمد بن ابراهیم نیشابوری می‌یابیم. در این كتاب كه در نیمۀ دوم سدۀ ۴ ق نوشته شده، نام ۳ تن از امامان اسماعیلی در دورۀ ستر كه پدران عبیدالله مهدی بوده‌اند، آمده، اما از محمد بن اسماعیل و نسبت او با این امامان سخنی به میان نیامده است.  
در منابع اسماعیلی، نخستین بار نام احمد بن عبدالله را در كتاب استتار الامام اثر داعی احمد بن ابراهیم نیشابوری می‌یابیم. در این كتاب كه در نیمۀ دوم سدۀ ۴ ق نوشته شده، نام ۳ تن از امامان اسماعیلی در دورۀ ستر كه پدران عبیدالله مهدی بوده‌اند، آمده، اما از محمد بن اسماعیل و نسبت او با این امامان سخنی به میان نیامده است.  
البته در اثر منتشر نشده‌ای با عنوان الفرائض و حدود الدین نوشتۀ جعفر بن منصور الیمن كه به نیمۀ اول سدۀ ۴ ق تعلق دارد، به مناسبتی از احمد بن عبدالله یاد شده است. این كتاب متضمن نامه‌ای است، منسوب به عبیدالله مهدی كه به جامعۀ اسماعیلی در یمن نوشته است. در این نامه كه مستقلاً توسط حسین همدانی با عنوان فی نسب الخلفاء الفاطمیین به چاپ رسیده، نام اجداد عبیدالله مهدی و ازجمله، احمد بن عبدالله آمده است، اما شگفت‌آور آنكه این امامان از نسل عبیدالله بن جعفر صادق (ع) معرفی شده‌انـد، نه از نسل اسمـاعیل بـن جعفر صـادق (ع).  
البته در اثر منتشر نشده‌ای با عنوان الفرائض و حدود الدین نوشتۀ جعفر بن منصور الیمن كه به نیمۀ اول سدۀ ۴ ق تعلق دارد، به مناسبتی از احمد بن عبدالله یاد شده است. این كتاب متضمن نامه‌ای است، منسوب به عبیدالله مهدی كه به جامعۀ اسماعیلی در یمن نوشته است. در این نامه كه مستقلاً توسط حسین همدانی با عنوان فی نسب الخلفاء الفاطمیین به چاپ رسیده، نام اجداد عبیدالله مهدی و ازجمله، احمد بن عبدالله آمده است، اما شگفت‌آور آنكه این امامان از نسل عبیدالله بن جعفر صادق (ع) معرفی شده‌انـد، نه از نسل اسماعیل بـن جعفر صـادق (ع).  
قاضی نعمان نیز كه قاضی القضات المعز و از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان خلافت فاطمی است، در هیچ یك از آثار خود، نامی از امامان دورۀ ستر نبرده، و گاه حتی یاد كردن از آنان را در حكم افشای اسرار دانسته است. این وضعیت تا دوره‌های متأخرتر در عصر فـاطمیـان نیز همچنـان به چشـم می‌خـورد.  
قاضی نعمان نیز كه قاضی القضات المعز و از برجسته‌ترین نظریه‌پردازان خلافت فاطمی است، در هیچ یك از آثار خود، نامی از امامان دورۀ ستر نبرده، و گاه حتی یاد كردن از آنان را در حكم افشای اسرار دانسته است. این وضعیت تا دوره‌های متأخرتر در عصر فـاطمیـان نیز همچنـان به چشـم می‌خـورد.  
ادریس بن حسن، داعی یمنی و مورخ اسماعیلی، در دو اثر خود عیون الاخبار و زهر المعانی احمد بن عبدالله را از امامان دورۀ ستر و نوادۀ محمد بن اسماعیل یاد می‌كند كه پس از پدرش عبدالله بن محمد بن اسماعیل به امامت رسید و در هیأت تاجران به كوفه، دیلم، سلمیه و عسكر مكرم آمد و شد داشت. داعی ادریس، احمد بن عبدالله را نویسندۀ رسائل اخوان الصفا معرفی می‌كند. در تصویری كه او از دورۀ ستر ترسیم كرده است، افراد خاندان میمون قداح در سلسله مراتب دعوت، از نقش مهمی برخوردارند و به عنوان حجت امامان مستور معرفی می‌شوند. او احمد بن عبدالله را با لقب «امام التقی» معرفی می‌كند و حسین فرزندش را امام پس از او می‌داند. داعی ادریس از كسی به نام احمد بن عبدالله بن میمون قداح نیز سخن می‌گوید كه حجت حسین بن احمد بن عبدالله، آخرین امام دورۀ ستر است.  
ادریس بن حسن، داعی یمنی و مورخ اسماعیلی، در دو اثر خود عیون الاخبار و زهر المعانی احمد بن عبدالله را از امامان دورۀ ستر و نوادۀ محمد بن اسماعیل یاد می‌كند كه پس از پدرش عبدالله بن محمد بن اسماعیل به امامت رسید و در هیأت تاجران به كوفه، دیلم، سلمیه و عسكر مكرم آمد و شد داشت. داعی ادریس، احمد بن عبدالله را نویسندۀ رسائل اخوان الصفا معرفی می‌كند. در تصویری كه او از دورۀ ستر ترسیم كرده است، افراد خاندان میمون قداح در سلسله مراتب دعوت، از نقش مهمی برخوردارند و به عنوان حجت امامان مستور معرفی می‌شوند. او احمد بن عبدالله را با لقب «امام التقی» معرفی می‌كند و حسین فرزندش را امام پس از او می‌داند. داعی ادریس از كسی به نام احمد بن عبدالله بن میمون قداح نیز سخن می‌گوید كه حجت حسین بن احمد بن عبدالله، آخرین امام دورۀ ستر است.