ابن‌ غانم‌ مقدسى‌، على‌ بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
    (بدون تفاوت)

    نسخهٔ ‏۱۵ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۹:۰۸

    ابن‌ غانم‌ مقدسى‌، نورالدین‌ على‌ بن‌ محمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌
    NUR00000.jpg
    نام کاملعلى‌ بن‌ محمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌؛
    نام‌های دیگرابن‌ غانم‌ مقدسى‌، نورالدین‌ على‌ بن‌ محمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌؛‌
    لقبنورالدین؛
    تخلصابن‌ غانم مقدسی؛
    نسبخزرجی؛
    نام پدرمحمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌؛
    ولادت920ق‌؛
    محل تولدقاهره؛، مصر؛
    محل زندگیمصر؛
    رحلت1004ق‌‌؛
    مدفنقاهره(محل وفات)؛
    طول عمر70؛
    خویشاوندان
    دیناسلام؛
    مذهبحنفى‌‌؛
    پیشهفقیه‌؛
    اطلاعات علمی
    درجه علمیفقیه‌؛
    مشایخشهاب‌الدین‌ احمد بن‌ على‌ مقدسى‌، قاضى‌ القضاه محمد ابن‌ ابراهیم‌ سدیسى‌، شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ عبدالعزیز معروف‌ به‌ ابن‌ نجّار، شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ یونس‌ حلبى‌ معروف‌ به‌ ابن‌ شلبى‌، ناصرالدین‌ طبلاوی‌، ابوالحسن‌ بکری‌، شهاب‌ رملى‌،‌ کریم‌الدین‌ خلوتى‌؛
    شاگردانشیخ‌الاسلام‌ خفاجى‌، شهاب‌الدین‌ غنیمى‌، ابوالمعالى‌ طالوی‌ دمشقى‌، حسن‌ بن‌ عمار مصری‌ شرمبلالى؛
    برخی آثار1. مصائد الشیطان‌ و ذم‌ الهوی‌، 2. بُغیه المرتاد فى‌ تصحیح‌ الضاد؛

    ابن‌ غانم‌ مقدسى‌، نورالدین‌ على‌ بن‌ محمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌

    معرفی اجمالی

    اِبْن‌ِ غانِم‌ِ مَقْدِسى‌، نورالدین‌ على‌ بن‌ محمد بن‌ على‌ بن‌ خلیل‌ خزرجى‌ (920-1004ق‌/1514-1596م‌)، فقیه‌ حنفى‌.

    تولد و زندگى‌ و وفات‌ او در قاهره‌ بود.


    تحصیلات، اساتید، مشایخ

    وی‌ پس‌ از حفظ قرآن‌ و فراگیری‌ قرائات‌ هفتگانه‌ در محضر شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ على‌ مقدسى‌، از قاضى‌ القضاه محمد ابن‌ ابراهیم‌ سدیسى‌ فقه‌ و قرائت‌ آموخت‌ و صحیح‌ بخاری‌ و صحیح‌ مسلم‌ و بخش‌هایى‌ دیگر از کتب‌ حدیث‌ را از شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ عبدالعزیز معروف‌ به‌ ابن‌ نجّار فراگرفت‌. از دیگر مشایخ‌ او در فقه‌ و حدیث‌ مى‌توان‌ شهاب‌الدین‌ احمد بن‌ یونس‌ حلبى‌ معروف‌ به‌ ابن‌ شلبى‌، ناصرالدین‌ طبلاوی‌، ابوالحسن‌ بکری‌ و شهاب‌ رملى‌ را نام‌ برد. شیخ‌ او در طریقت‌ کریم‌الدین‌ خلوتى‌ بود.


    شاگردان، مسئولیت‌ها

    شیخ‌الاسلام‌ خفاجى‌، شهاب‌الدین‌ غنیمى‌، ابوالمعالى‌ طالوی‌ دمشقى‌، حسن‌ بن‌ عمار مصری‌ شرمبلالى‌ و گروه‌ بسیار دیگر از شاگردان‌ او بودند.

    امامت‌ مدرسه اشرفیه‌ و ریاست‌ مدرسان‌ در چند مدرسه قاهره‌ با او بود. 2 بار به‌ حج‌ و 3 بار به‌ بیت‌المقدس‌ رفت‌.


    علوم غریبه

    گفته‌ شده‌ است‌ که‌ به‌ علوم‌ غریبه‌ نیز آشنا بود و آن‌ را به‌ فرزندش‌ که‌ مورد علاقه شدید او بود، آموخت‌، ولى‌ چون‌ فرزندش‌ از این‌ آموخته‌ها سوءاستفاده‌ کرد، ابن‌ غانم‌ حکم‌ به‌ قتل‌ او داد. صوفیه‌ را بزرگ‌ مى‌داشت‌ و به‌ آنان‌ با نظری‌ مساعد مى‌نگریست‌.


    آثار

    از آثار او:

    1- بُغیه المرتاد فى‌ تصحیح‌ الضاد،

    که‌ همراه‌ با مقابسات‌ توحیدی‌ در هند به‌ چاپ‌ سنگى‌ رسیده‌ است.

    2- مصائد الشیطان‌ و ذم‌ الهوی‌،

    به‌ کوشش‌ ابراهیم‌ محمد جمل‌، توسط مکتبه القرآن‌ در قاهره‌ چاپ‌ شده‌ است‌.


    آثار خطى

    3- اوضح‌ رمز على‌ نظم‌ الکنز

    در فقه‌ حنفى‌ است‌. اصل‌ کتاب‌ از ابن‌ نجیم‌ (د 970ق‌) است‌ که‌ ابن‌ نصیح‌ آن‌ را به‌ نظم‌ کشیده‌ است‌. حاجى‌ خلیفه‌ گوید که‌ ابن‌ غانم‌ در این‌ کتاب‌ خرده‌هایى‌ بر ابن‌ نجیم‌ گرفته‌ است‌. نسخه‌های‌ متعددی‌ از این‌ اثر در کتابخانه‌های‌ جهان‌ وجود دارد.

    4- ذخیره الناظر،

    حاشیه‌ای‌ بر الاشباه‌ و النظائر ابن‌ نجیم‌،

    در فقه‌ حنفى‌ است‌ به‌ گفته حاجى‌ خلیفه‌، تعلیقات‌ ابن‌ غانم‌ بهترین‌ و موجزترین‌ تعلیقاتى‌ است‌ که‌ بر این‌ کتاب‌ نوشته‌ شده‌ است‌. برای‌ دیگر آثار خطى‌ او به‌ بروکلمان‌ مراجعه‌ شود. [۱]. ‌

    پانویس

    1. سلیم‌‌‌‌، عبدالامیر، ج4، ص358


    منابع مقاله

    سلیم‌‌‌‌، عبدالامیر، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.


    وابسته‌ها