عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامی

عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامی
پرونده:NURعرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامیJ1.jpg
پدیدآوران	شجاعی‌زند، علیرضا (مؤلف)
ناشر	مرکز بازشناسی اسلام و ایران
مکان نشر	ایران - تهران
سال نشر	1381
چاپ	اول
موضوع	دین‌ و جا‌معه‌شنا‌سی‌,دنیویگرایی‌,کلام‌ غیردینی‌,مسیحیت‌ و دنیویگرایی‌,اسلام‌ و دنیویگرایی‌
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BL۲۷۴۷/۸/ش۳ع۴

عرفی شدن در تجربه مسیحی و اسلامی، تألیف علیرضا شجاعی‌زند، به بررسی زمینه‌های عرفی شدن در مسیحیت و اسلام پرداخته است.

هدف مؤلف این است تا با مقایسه باورهای این دو دین بزرگ الهی به این پرسش پاسخ دهد که آیا سرنوشت اسلام و مسلمانان از حیث عرفی شدن همان سرگذشت مسیحیت و مسیحیان خواهد بود، یا به دلیل تفاوت‌های تعیین‌کننده و تأثیرگذار میان این دو آیین الهی، احتمال‌های دیگری در مسیر تحولات دینی و دینداری جوامع شرقی - اسلامی وجود دارد؟ لذا در شش فصل، ابتدا درباره ابعاد موضوع، مسیر و روش مطالعه و پیشینه‌های مطالعاتی این موضوع توضیحاتی به‌دست می‌دهد. سپس به ارائه تعریفی دقیق و روشن از مفهوم اصلی این مطالعه یعنی «عرفی شدن» و معرفی شاخصه‌های آن پرداخته و مهم‌ترین نظریه‌های مطرح شده پیرامون این موضوع را دسته‌بندی کرده است و در جمع‌بندی نهایی آن را به مجموعه محورهای مشخصی که در بررسی فرایندهای عرفی شدن در مسیحیت و اسلام به‌کار می‌آید، ختم کرده است.

در فصل‌های سه و چهار به بررسی آموزه‌های مسیحی و سرگذشت تاریخی آن از زمان ظهور تا قرون وسطا و پس از آن تا دوره جدید پرداخته است. در فصل پنجم بر اساس شاخص‌های برگرفته از نظریات عرفی شدن به سراغ آموزه‌های اسلام رفته تا پاسخ‌های این دین را نسبت به عناصر مقوم و برپادارنده عرفی شدن مورد واکاوی قرار دهد.

فصل ششم به تفاوت‌های میان مسیحیت و ا سلام در برخورد با این پدیده و مقایسه آن‌ها می‌پردازد که در واقع حکم جمع‌بندی مباحث کتاب را دارد.

مؤلف با استناد به مبحث مطرح شده در فصل‌های پیشین نشان می‌دهد که اولاً تفاوت‌های آموزه‌ای و تاریخی این دو دین بزرگ الهی می‌تواند سرنوشت متفاوتی را برای پیروانشان در رویارویی با پدیده عرفی شدن رقم بزند و ثانیاً مسیر تجدد و پیشرفت جوامع منحصر به الگوی مدرنیته غربی که هم‌ذات و هم‌زاد عرفی شدن دین افارد و جامعه بوده است، نیست و سرانجام این که عرفی شدن پیامد اجتناب‌ناپذیر توسعه و نو شدن نیست.

مؤلف در این تحقیق و در انتخاب روش پرداختن به مسئله، به رویکرد وبری نزدیک شده است و در واقع از روش‌شناسی ماکس وبر در کتاب مشهور اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری متأثر است. همچنین وی در این کتاب به جز وبر از مکتب پدیدارشناسی، مخصوصا اصول روش‌شناختی آن، وام‌گیری بسیار کرده است.

منابع مقاله

ایزانلو، رمضانعلی و همکاران، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر اول: مسیحیت)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1392ش.