درس مثنوی

درس مثنوی
پدیدآوران	مولوی، جلال‌الدین محمد (نویسنده) استعلامی، محمد (گردآورنده)
ناشر	انتشارات زوار
مکان نشر	تهران
سال نشر	1383
چاپ	پنجم
موضوع	شعر فارسي - قرن 7ق.
کد کنگره	‏1372 ‎‏/‎‏آ‎‏1‎‏ / 5299 PIR

درس مثنوی مقدمه و تحلیل، انتخاب و تصحیح، توضیحات و فهرست‌ها از محمد استعلامی، این کتاب شامل سی درس مثنوی است که برای تدریس در دانشگاه و رشته زبان و ادبیات فارسی(مثنوی۲،۱) فراهم آمده و مطالب آن با توجه به سطح متوسط معلومات یک دانشجو توضیح شرح و بسط داده شده است.

مؤلف، صاحب یکی از شرح‌های معتبر و کامل مثنوی است و دربارۀ اثر می‌گوید در توضیح ابیات فقط به معنی کردن الفاظ و مفردات اکتفا نکرده و کوشیده است آنچه مولانا می‌خواهد بگوید، به زبان ساده و امروزی باز گوید؛ هر یک از درس‌ها و بخش‌های این گزیده، با یادداشت کوتاهی آغاز می‌شود که در آن زیرساز فکری حکایت و گاه سوابق آن در آثار پیش از مثنوی بیان می‌گردد.

نگارنده متذکر شده که توجه به مفاد این یادداشت‌ها به دریافت معانی ابیات و درک اندیشۀ مولانا کمک خواهد کرد.

گزیدۀ حاضر از سراسر شش دفتر مثنوی و غالباً از میان حکایت‌های کوتاه انتخاب شده و نکات حاوی پند و اندرزی که مولانا در فرازهای قصّه‌ها ایراد کرده، نیز در جای خود محفوظ مانده است.

عناوین درس‌ها زیبا و غالباً برگرفته از مصراع بیت‌هاست. در ابتدای کتاب مقدمۀ مبسوطی افزوده شده، که بررسی تحلیلی از زندگی و اندیشه مولاناست و چگونگی رشد و تحوّل روحانی او را با استناد به منابع معتبر و آثارش نشان می‌دهد. مؤلف همچنین دانستن این مقدمه را برای خواندن مثنوی و درک مفاهیم آن توصیه می‌کند.

ترتیب مطالب به این صورت است که در ابتدای هر درس، همان‌گونه که اشاره شد، یادداشتی درج شده است که در آن پیشینۀ داستان و دورنمای مباحث آن را بیان می‌کند؛ بعد متن ابیات داستان را به صورت چند بیتی ذکر کرده و در پایان به شرح و تفسیر لغات،اصطلاحات و توضیح مفاهیم ابیات می‌پردازد.

در بخش توضیحات به منابع و مآخذی اشاره نشده و پایان کتاب نیز فاقد فهرست منابع و مآخذ است.

منابع مقاله

عالمی، محمدعَلَم، کتاب‌شناسی توصیفی مولانا (شامل جدیدترین تحقیقات و قدیمی‌ترین کتاب‌های مولوی پژوهی)، قم، انتشارات دانشگاه قم، 1392ش.