الغلو و الفرق الغالیة في الحضارة الاسلامیة: تفاوت میان نسخه‌ها

| پیش از =  

}}

مطالب کتاب در چهار فصل به شرح زیر، سامان یافته است: در فصل نخست، به بررسی دلایل و اسباب پیدایش تفکر غلو پرداخته شده و این حرکت، ناشی از دو دلیل اصلی، دانسته شده است که اولین آنها، انسان و گذشته و مؤلفه‌های فکری و دینی اوست که قبل از ظهور اسلام داشته و بین او و اسلام، تعاملی به وجود آمده و برخی از دستورات آن را قبول و برخی دیگر را رد کرده است و اعتقادات و مبانی فکری و دینی سابق او، وی را بر آن داشته است تا اسلام واقعی را نپذیرفته و در مقابل آن، مخالفت و مقاومت کند و افراط‌گرایی وی، سبکی برخاسته از این مخالفت و تعبیری از آن می‌باشد. دلیل دوم، آن است که اسلام به‌عنوان یک نظریه جدید و یکپارچه بوده که در آن، مباحثی پیرامون زندگی، ذات خداوند، انسان، نبوت و رابطه انسان با خالق و سایر مخلوقات مطرح شده و حاوی عناصر اساسی و احکام و نواهی است که همه اینها، برای انسان، موادی را فراهم می‌کند تا با آنها تعامل داشته باشد؛ غالیان در میان این مواد و عناصر، ماده‌ای را برای عمل کردن به آن یافتند؛ بنابراین، قرآن کریم برای آنان، اساس و پایه‌ای شد که در آن آیاتی را برای مقاومت و آیاتی دیگر را برای کتمان و آیاتی را برای تأویل یافتند؛ پس قرآن برای آنان وسیله‌ای گردید تا با آن هجوم نمایند؛ چنان‌که ابزاری شد برای هجوم بر آن<ref>ر.ک: مقدمه، ص8-9</ref>.

کتاب «الزينة»، به بحث و بررسی نام‌ها و اصطلاحات اسلامی به‌کاررفته در زبان قرآن و حدیث و فرهنگ اسلامی پرداخته و در مجموع، این اثر، مهم‌ترین اثر لغوی در شناسایی و بیان ریشه و سیر تطورات اصطلاحات و واژگان فرهنگ اسلامی، قرآنی و مفاد آنها در عصر جاهلی است. مؤلف با تکیه بر مکتب لغوی و ادبی اصحاب اشتقاق (اشتقاقیان) که تلاش می‌کنند بین الفاظ و مدلول لغوی آن، ربط و مناسبتی برقرار کنند، به توضیح لغوی و ریشه‌یابی آن دسته از واژگانی که نیازمند شرح و بیان بوده‌اند، پرداخته است. پژوهشگران، مهم‌ترین امتیاز این کتاب را از آثار مشابه، در همین نکته دانسته‌اند<ref>ر.ک: رازی، ابوحاتم، ص19</ref>.

==پانویس ==