آفرینش زیانکار در روایات ایرانی

آفرینش زیانکار در روایات ایرانی
پدیدآوران	کریستن سن، آرتور امانویل (نويسنده) طباطبایی، احمد (مترجم)
سال نشر	1355ش
چاپ	0
موضوع	دیوشناسی ایرانی - اساطیر ایرانی
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	BL 1590/خ۹/ک۴

آفرینش زیانکار در روایات ایرانی، از آخرین تحقیقات ایران‌شناس مشهور دانمارکی آرتور کریستن‌سن است که توسط احمد طباطبایی به فارسی ترجمه شده است.

این کتاب از جمله آثار معتبری به‌شمار می‌رود که به بررسی منش بدگوهران و اهریمن آفریدگان، طبق باورهای قوم هندواروپایی و ایرانیان در طول تاریخ از دوره باستانی تا عصر اسلامی می‌پردازد. بررسی جایگاه ایزدان دروغین در گاهان و همچنین اهریمنان و دیوان در یشت‌ها و وندیداد، محتوای سه بخش نخست را تشکیل می‌دهد. در بخش چهارم، رویکرد کتیبه‌های هخامنشی به‌ویژه کتیبه‌های خشایارشاهبه دیوان بررسی شده است. بخش پنجم، جایگاه و اسامی دیوان را در متون پهلوی اعم از زرتشتی و مانوی از نظر گذرانده است.

در دو بخش ششم و هفتم، علاوه بر دیوان، پریان و اژدهایان در ادبیات حماسی کلاسیک ایران به‌ویژه شاهنامه فردوسی، مقایسه‌ای میان دیوان تازی و ایرانی انجام گرفته است. نویسنده در بخش آخر، بیش از همه، از قرآن بهره جسته و مصادیقی همچون ابلیس و جن را با دیوان سنجیده است. در پایان هم، نتیجه‌گیری از مطالعه سیر روند دگرگونی مفهوم دیوان در دوره‌های گوناگون آمده است.

منابع مقاله

شرفایی، محسن؛ اکبری چناری، علی، کتاب‌شناسی توصیفی ادیان (دفتر چهارم: ادیان ایران باستان)، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی، چاپ اول، 1396.