كتاب الأغاني

الأغاني
پدیدآوران	ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین (نویسنده) شنقيطي، احمد (مصحح) مسعود، محمد (گردآورنده)
ناشر	مطبعة التقدم
مکان نشر	مصر
سال نشر	1323ق.
چاپ	يکم
زبان	عربی
تعداد جلد	25ج
کد کنگره	‏ 13 /الف? / 3892 PJA

كتاب الاغاني از آثار قرن چهارم هجرى اثر مورخ و شاعر معروف ابوالفرج اصفهانى على بن حسین،(284- حدود362ق)، و دائرة المعارفگونه‌اى در موسيقى عرب و تذكرۀ نغمه‌پردازان عرب و نغمه‌هاى آنان از جاهليت تاعصر مؤلف به زبان عربى است.بعلاوه،مجموعه‌اى است از ادب و تاريخ،حاوى اطلاعات سودمند تاريخى دربارۀ انساب و شرح ايام و امثال عرب و سير و مغازى وفتوحات اسلام و نيز آيين كشوردارى و تشريفات دربار و زندگى خصوصى خلفا و رجالدولت.تراجم احوال شعراى قديم شيعه و اخبار مدايح و فضايل ائمه(ع)و مظالم خلفاىاموى و عباسى نسبت به ايشان در كتاب بيان شده است.طبقه‌بندى كتاب براساس آوازيا رتبه و مقام مغنيان و يا ترتيب تاريخى زندگى شاعران نيست،بلكه كتاب با نقل وشرح صد ترانه كه براى هارون انتخاب شده بوده آغاز گرديده است؛سپس سايرترانه‌هاى زنده،و پس از آن،ترانه‌هايى كه اشعار آن را خلفا يا فرزندان ايشان سروده‌اندآمده است.در هرفصل،بعد از نقل قصه،زبده‌اى از اخبار و داستانهاى مرتبط و مناسببا مقال ذكر شده است و فقط به آوازهايى پرداخته شده كه در شرح احوال شاعر يا مغنىو يا در سبب سرودن شعر و ساختن آهنگ،خبرى به دست آمده باشد تأليف اين‌گونهكتابها كه دربارۀ موسيقى و ضبط قواعد علمى آن و جمع آوازها و طبقه‌بندى نغمه‌ها وشرح احوال مطربان و نوازندگان است«الاغانى»،يعنى نغمه‌ها نام گرفته و از اواسط قرندوم هجرى در بغداد آغاز شده.

منابع مقاله

روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش