تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری: تفاوت میان نسخه‌ها

    از ویکی‌نور
    (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR111597J1.jpg | عنوان = تاريخ بلعمي: تکمله و ترجمه تاريخ طبري | عنوان‌های دیگر = تاريخ بلعمي |پدیدآورندگان | پدیدآوران = طبري، محمد بن جرير (نویسنده) بهار، محمدتقي (مصحح) پروين گنابادي، محمد (گردآورنده) |زبان | زبان = ف...» ایجاد کرد)
     
    بدون خلاصۀ ویرایش
    خط ۲۷: خط ۲۷:
    | پیش از =
    | پیش از =
    }}
    }}
    '''تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری''' ترجمۀ خلاصه‌گونه‌اى است از كتاب تاريخ الرسل و الملوك به فارسى كه بلعمى وزير در گذشته بين سال 365 تا 387 ق)پنجاه سال پس از تدوين كتاب توسط محمد بنجرير طبرى(متوفى 310 ق)به دستور منصور بن نوح سامانى(350-366 ق)آن را بهانجام رسانيده و ظاهرا قديمى‌ترين تاريخ موجود به زبان فارسى و پس از مقدمۀشاهنامه،قديمى‌ترين سند نثر فارسى است.بلعمى از روايات مختلف كتاب طبرى،غالبايكى را مرجح دانسته و برگزيده است و از آن روايت برگزيده نيز اسناد را حذف كرده؛بااين حال كتاب در برخى موارد نكات تازه‌اى دارد؛زيرا مترجم هرجا روايتى را ناقصيافته،آن را از مأخذى ديگر گرفته و نقل كرده و در متن نيز اشاره نموده كه«پسر جريراين روايت را نياورده و ما آن را آورديم».كتاب طبرى چنانكه در جاى خود گذشت،تاريخ عمومى است از بدو آفرينش تا حوادث آغاز قرن چهارم(302 ق)؛لكن كتابموجود صرفا وقايع را تا اخبار مربوط به پادشاهى كسرى بن محمد جشنس دارد و جلدبعدى هنوز چاپ نشده است.مرحوم گنابادى مقدمه‌اى مبسوط در معرفى بلعمى وخاندان وى و طبرى و نسخه‌هاى متعدد كتاب نگاشته و فهرست مطالب كتاب پس از اينمقدمه آمده است.كتاب به تركى و عربى نيز ترجمه شده و دوبو (Dubeux) و سپس زوتنبرگ (Zotenberg) نيز آن را به فرانسه ترجمه كرده‌اند.چاپ انتقادى ديگرى از اينكتاب توسط محمد روشن انجام شده است.<ref> ر.ک: روغنی، شهره، ص19-20</ref>
    '''تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری''' ترجمۀ خلاصه‌گونه‌اى است از كتاب [[تاريخ الطبري، تاريخ الأمم و الملوك|تاريخ الرسل و الملوك]] به فارسى كه [[بلعمی، محمد بن محمد|بلعمى]] وزير (در گذشته بين سال 365 تا 387 ق) پنجاه سال پس از تدوين كتاب توسط [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|محمد بن جرير طبرى]](متوفى 310 ق) به دستور منصور بن نوح سامانى(350-366 ق)آن را به‌انجام رسانيده و ظاهرا قديمى‌ترين تاريخ موجود به زبان فارسى و پس از مقدمۀشاهنامه، قديمى‌ترين سند نثر فارسى است.
     
    [[بلعمی، محمد بن محمد|بلعمى]] از روايات مختلف كتاب طبرى، غالبايكى را مرجح دانسته و برگزيده است و از آن روايت برگزيده نيز اسناد را حذف كرده؛ بااين حال كتاب در برخى موارد نكات تازه‌اى دارد؛ زيرا مترجم هرجا روايتى را ناقص يافته،آن را از مأخذى ديگر گرفته و نقل كرده و در متن نيز اشاره نموده كه«[[طبری، محمد بن جریر بن یزید|پسر جرير]]<nowiki/>اين روايت را نياورده و ما آن را آورديم».
     
    كتاب طبرى چنانكه در جاى خود گذشت،تاريخ عمومى است از بدو آفرينش تا حوادث آغاز قرن چهارم(302 ق)؛ لكن كتاب موجود صرفا وقايع را تا اخبار مربوط به پادشاهى كسرى بن محمد جشنس دارد و جلدبعدى هنوز چاپ نشده است.
     
    مرحوم [[پروین گنابادی، محمد|گنابادى]] مقدمه‌اى مبسوط در معرفى [[بلعمی، محمد بن محمد|بلعمى]] و خاندان وى و [[طبری، محمد بن جریر بن یزید|طبرى]] و نسخه‌هاى متعدد كتاب نگاشته و فهرست مطالب كتاب پس از اين مقدمه آمده است.
     
    كتاب به تركى و عربى نيز ترجمه شده و دوبو (Dubeux) و سپس زوتنبرگ (Zotenberg) نيز آن را به فرانسه ترجمه كرده‌اند. چاپ انتقادى ديگرى از اين كتاب توسط [[روشن، محمد|محمد روشن]] انجام شده است.<ref> ر.ک: روغنی، شهره، ص19-20</ref> که کتابشناسی آن در ویکی‌نور با عنوان [[تاریخ‌نامه طبری (پیش از اسلام)]] آمده است.
    ==پانویس ==
    ==پانویس ==
    <references/>
    <references/>

    نسخهٔ ‏۲۶ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۲۵

    تاريخ بلعمي: تکمله و ترجمه تاريخ طبري
    تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری
    پدیدآورانطبري، محمد بن جرير (نویسنده)

    بهار، محمدتقي (مصحح)

    پروين گنابادي، محمد (گردآورنده)
    عنوان‌های دیگرتاريخ بلعمي
    ناشرکتاب فروشي زوار
    مکان نشرايران - تهران
    سال نشر1353ش.
    چاپدوم
    زبانفارسي
    تعداد جلد2
    کد کنگره

    تاریخ بلعمی: تکمله ترجمه تاریخ طبری ترجمۀ خلاصه‌گونه‌اى است از كتاب تاريخ الرسل و الملوك به فارسى كه بلعمى وزير (در گذشته بين سال 365 تا 387 ق) پنجاه سال پس از تدوين كتاب توسط محمد بن جرير طبرى(متوفى 310 ق) به دستور منصور بن نوح سامانى(350-366 ق)آن را به‌انجام رسانيده و ظاهرا قديمى‌ترين تاريخ موجود به زبان فارسى و پس از مقدمۀشاهنامه، قديمى‌ترين سند نثر فارسى است.

    بلعمى از روايات مختلف كتاب طبرى، غالبايكى را مرجح دانسته و برگزيده است و از آن روايت برگزيده نيز اسناد را حذف كرده؛ بااين حال كتاب در برخى موارد نكات تازه‌اى دارد؛ زيرا مترجم هرجا روايتى را ناقص يافته،آن را از مأخذى ديگر گرفته و نقل كرده و در متن نيز اشاره نموده كه«پسر جريراين روايت را نياورده و ما آن را آورديم».

    كتاب طبرى چنانكه در جاى خود گذشت،تاريخ عمومى است از بدو آفرينش تا حوادث آغاز قرن چهارم(302 ق)؛ لكن كتاب موجود صرفا وقايع را تا اخبار مربوط به پادشاهى كسرى بن محمد جشنس دارد و جلدبعدى هنوز چاپ نشده است.

    مرحوم گنابادى مقدمه‌اى مبسوط در معرفى بلعمى و خاندان وى و طبرى و نسخه‌هاى متعدد كتاب نگاشته و فهرست مطالب كتاب پس از اين مقدمه آمده است.

    كتاب به تركى و عربى نيز ترجمه شده و دوبو (Dubeux) و سپس زوتنبرگ (Zotenberg) نيز آن را به فرانسه ترجمه كرده‌اند. چاپ انتقادى ديگرى از اين كتاب توسط محمد روشن انجام شده است.[۱] که کتابشناسی آن در ویکی‌نور با عنوان تاریخ‌نامه طبری (پیش از اسلام) آمده است.

    پانویس

    1. ر.ک: روغنی، شهره، ص19-20

    منابع مقاله

    روغنی، شهره، کتابشناسی گزیده توصیفی تاریخ و تمدن ملل اسلامی، تهران، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها(سمت)، 1382ش

    وابسته‌ها