فرهنگ اصطلاحات جغرافیای تاریخی

فرهنگ اصطلاحات جغرافیای تاریخی
پدیدآوران	جودکی، حجت الله (نويسنده)
سال نشر	1396ش
چاپ	1
شابک	‎978-600-7398-19-7
موضوع	جغرافیای تاریخی - اصطلاح‌ها و تعبیرها - جغرافیای تاریخی - واژه نامه‏ها - فارسی - فرهنگ جغرافیایی - نام‏های جغرافیایی - ایران - واژه نامه‏ها
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	/ف4ج9 141 G
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

برای دیگر کاربردها، اصطلاحات (ابهام زدایی) را ببینید.

برای دیگر کاربردها، فرهنگ (ابهام زدایی) را ببینید.

فرهنگ اصطلاحات جغرافیای تاریخی، نوشته حجت‌الله جودکی (متولد 1335ش)، بالغ بر 2800 اصطلاح در حوزه جغرافیای تاریخی را در بر گرفته است. این کتاب با هدف جلوگیری از برداشت نامناسب و غیر واقعی از اصطلاحات موجود در کتب جغرافیای تاریخی گردآوری شده است.

اصطلاحات و یا مداخل این مجموعه که نام آن فرهنگ اصطلاحات جغرافیای تاریخی است، از میان کتب جغرافیای تاریخی قدیم و جدید، سفرنامه‌ها و تاریخ‌های محلی استخراج شده است. اصطلاحات به هر زبانی که بوده (فارسی، عربی، ترکی و...) آمده و برای تلفظ صحیح، آوانگاری شده، سپس ترجمه عربی، بعد ترجمه انگلسی و در پایان ترجمه فارسی اصطلاح بیان شده است. توضیحات اصطلاح به شکل مختصر در زیر هر اصطلاح آمده و منابع و مآخذ آن به پانویس همان صفحه منتقل شده است. چند اصطلاح در این فرهنگ از این قانون مستثنا هستند؛ زیرا یکی از معانی عربی، انگلیسی یا فارسی آن یافت نشده است.

ویژگی‌ها

1. چینش اصطلاحات این فرهنگ به‌صورت الفبایی است. در اصطلاحات عربی که دارای حرف تعریف ال بوده، حرف تعریف در ترتیب الفبایی به حساب نیامده؛ مثلاً اصطلاح «الاشتیام» را باید در حرف الف (اشتیام) جستجو کرد. همچنین در یک مورد چینش الفبایی نقض شده و آن در اصطلاحات اقلیم اول تا هفتم است که اگر به‌صورت الفبایی نوشته می‌شد، برای خواننده دور از ذهن بود؛ زیرا بعد از اقلیم اول، اقلیم پنجم، سپس اقلیم چهارم، بعد اقلیم دوم، آنگاه اقلیم سوم، بعد اقلیم ششم و در آخر باید اقلیم هفتم نوشته می‌شد که شکل مناسبی نداشت.
2. گاهی برای توضیح بیشتر یک اصطلاح از تصویر استفاده شده تا خواننده درک روشن‌تری از مفهوم مورد نظر داشته باشد، این تصاویر اندک هستند و از فضای مجازی و یا از کتب جغرافیای تاریخی کپی شده است.
3. متن منابعی که در کتابنامه آمده، رؤیت شده، اما نسخه ورقی برخی از منابع در دسترس نبود و از متن دیجیتال آنها استفاده شده است.
4. در این فرهنگ تمرکز بر حوزه جغرافیایی دارالاسلام در همه ادوار بوده و از ورود به جغرافیای تاریخی دیگر کشورها خودداری شده است.
5. توضیحات مربوط به اصطلاحات در این فرهنگ، یکسان نیست؛ برخی کوتاه و بعضی طولانی هستند؛ دلیل نخست، در معمول و شناخته‌شده بودن یک اصطلاح و دلیل دوم، در اهمیت و نقش کلیدی آن اصطلاح در فهم متون جغرافیای تاریخی است.

منابع مقاله

مقدمه.