ایضاح الحکمة

ایضاح الحکمة
پدیدآوران	ربانی گلپایگانی، علی (نويسنده) طباطبایی، سید محمدحسین (نويسنده)
عنوان‌های دیگر	بدایة الحکمة. شرح ** ترجمه و شرح بدایة الحکمة حکیم الهی علامه طباطبایی «قدس‌سره»
ناشر	مرکز جهانی علوم اسلامی
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1371ش
چاپ	1
شابک	‎-
موضوع	طباطبایی، سید محمدحسین، 1281 - 1360. بدایه الحکمه - نقد و تفسیر - فلسفه اسلامی
زبان	عربی - فارسی
تعداد جلد	2
کد کنگره	2ر 403ب 1392 ‏BBR‎‏
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

إيضاح الحكمة، عنوان ترجمه و شرحی است، به زبان فارسی از علی ربانی گلپایگانی بر «بداية الحكمة» علامه سید محمدحسین طباطبایی در دو جلد.

انگیزه نگارش

نویسنده درباره انگیزه نگارش در مقدمه جلد اول می‌نویسد: کتاب «بداية الحكمة» هم‌اکنون به‌عنوان یک متن درسى فلسفه در حوزه علمیه قم و مراکز علمى دیگر رسمیت یافته است. این‌جانب که توفیق داشته‌ام چندین دوره آن را تدریس نمایم، پیوسته با این سؤال مواجه بوده‌ام که در اطراف این متن چه کتاب‌هایى را مطالعه نماییم‌؟ پاسخ به این سؤال دشوار است؛ زیرا کتاب‌هایى که مباحث آنها به‌گونه‌اى مرتبط با مباحث بدایه باشد، بسیار است؛ مثلا رجوع به اصول فلسفه، شروح منظومه شهید مطهرى و... در فهم برخى از مباحث بدایه بسیار مفید مى‌باشد، ولى مراجعه به آنها براى اکثر محصّلان فلسفه و به‌ویژه مبتدیان، میسور نمى‌باشد. بدین جهت نگارنده بر آن شد، تا یادداشت‌هاى خود را به‌صورت مجموعه‌اى تنظیم نموده و به‌عنوان شرح بدایه در اختیار علاقه‌مندان قرار دهد.

شیوه شرح

نخست، عبارات متن، ترجمه و مواردى که نیاز به توضیح دارد، توضیحات مختصرى داخل پرانتز و یا در پاورقى داده شده است؛ آنگاه در بخش دیگر، مطالب مطرح‌شده در هر فصل بررسى و شرح گردیده است و همه جا مدارک و مصادر، در پاورقى‌ها ذکر شده تا طالبان تحقیق بتوانند به‌آسانى به آن مصادر مراجعه نمایند. این بخش از شرح در عین اینکه مطالب متن را (در مواردى که نیاز به شرح مفصل بوده است) توضیح و شرح نموده است، به بررسى جامع آن پرداخته و در حدّ امکان، تاریخ مسئله، انگیزه طرح آن، اقوال و آراء مختلف، نتایج و ثمرات و مسایلى از این قبیل که در تحقیق جامع بحث‌هاى فلسفى لازم و مفید است را یادآور شده است و بدین جهت اکثر مباحث مطرح‌شده در شرح بیشتر براى کسانى مفید است که داراى ذوق فلسفى و تفکر عقلانى بوده و خواهان تحقیق بیشتر پیرامون مسائل فلسفى مى‌باشند و به همین جهت مباحث شرح، به کسانى که به تحصیل «بداية الحكمة» اشتغال دارند اختصاص نداشته، بلکه براى مراحل بعد، براى مدرّسان نیز سودمند خواهد بود.

علت انتخاب این روش در شرح این است که معمولا کسانى که به شروح مراجعه مى‌کنند، دو دسته‌اند:

1. ‌عده‌اى هدفشان این است که بر نکات مبهم یا مشکل متن مورد بحث آگاه گردند.
2. ‌افرادى که مایلند به اطلاعات وسیع‌تر پیرامون مسائل مطرح‌شده در متن دسترسى پیدا کنند.

بخش نخست (ترجمه و توضیح) و قسمت‌هایى از بخش دوم (شرح مطالب) با در نظر گرفتن هدف گروه اوّل و قسمت‌هاى عمده بخش دوم با توجه به خواست گروه دوم تدوین گردیده است.

سبک ترجمه

نکته لازم به ذکر این است که در ترجمه عبارات متن در عین اینکه به اصل روان بودن و سادگى توجه شده است، لیکن ترجمه، کاملا به‌صورت آزاد انجام نگرفته و رعایت اصل انطباق ترجمه با متن نیز مورد توجه قرار گرفته است و اگر خواننده در بخش ترجمه، روان بودن کامل عبارت را نمى‌یابد، علت آن همان است که اشاره شد. درهرصورت، در بررسى مطالب و نقل و نقد آراء (در حدّ توان) دقت لازم به‌کار گرفته شده است.

منابع مقاله

پیشگفتار.