درآمدی بر تاریخ ادیان در قرآن

درآمدی بر تاریخ ادیان در قرآن
پدیدآوران	گواهی، عبدالرحیم (نویسنده)
ناشر	دفتر نشر فرهنگ اسلامی
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1379 ش
چاپ	2
شابک	‎964-430-468-3
موضوع	ادیان - جنبه‏‌های قرآنی پیامبران در قرآن
زبان	فارسی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏104‎‏ ‎‏/‎‏الف‎‏4‎‏گ‎‏9
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

درآمدى بر تاریخ ادیان در قرآن نوشته دکتر عبدالرحیم گواهى و به زبان فارسى است که به بررسى تاریخ ادیان از دیدگاه قرآن کریم مى‌پردازد.

البته این کتاب به عنوان مقدمه و مدخلى براى بحث در باب تاریخ ادیان است لذا از ارائه مطالب تفصیلى در آن خوددارى شده است.به اعتقاد نویسنده کل قرآن یک کتاب جامع تاریخ ادیان است، از این‌روى حذف و انتخاب بین آیات و برگزیدن دسته‌اى از آنها به عنوان آیات مربوط به دین و ادیان کارى است بس دشوار.از این‌رو نویسنده ناچار به انتخاب و دسته‌بندى آیات قرآنى در این زمینه شده است.

نویسنده در مدخل بحث به بررسى موضوعاتى نظیر نزول قرآن، قرائت قرآن، اوصاف قرآن و معرفى مخالفین قرآن مى‌پردازد.

در فصل اول از بخش نخست کتاب به آیاتى از قرآن کریم که در آنها به بحث تاریخ ادیان پرداخته شده اشاره مى‌شود و سپس اعتقادات افراد در طول تاریخ تقسیم‌بندى و به دو دسته اعتقادى عمده؛ یعنى حزب اللّه و حزب شیطان منقسم مى‌شود.پس از آن به بررسى اجمالى وضع اقوام گذشته-براى پندآموزى-از دیدگاه قرآن پرداخته شده است.

در ادامه موضوع تسامح دینى از منظر قرآن کریم مورد بحث و بررسى واقع شده است.

در فصل دوم از کتاب نویسنده تعاریف، معانى و اوصاف دین و دینداران را از دید این کتاب مقدس مورد بررسى قرار داده و در نهایت علائم و نشانه‌هاى سست‌ایمانى و آفات دین از نگاه قرآن را بیان مى‌کند.در این فصل به مناسبت بحث مختصرى هم دربارۀ معنای «اسلام» از دیدگاه قرآن مطرح مى‌شود.

در فصل سوم به موضوع وحدت ادیان الهى که بیشتر آیات مرتبط با این موضوع در سورۀ مبارکه بقره آمده است، پرداخته شده است.

فصل چهارم به موضوع ایمان در قرآن اختصاص یافته و ایمان و مؤمن در قرآن تعریف و اوصاف افراد مؤمن و امتحان‌هاى سخت خداوند نسبت به بندگان مؤمنش و نیز مراتب ایمان و عوامل تخریب ایمان و...گوشزد شده است.

معرفى اسلام از دیدگاه قرآن و تقسیم آن به اسلام خاص و اسلام عام، اوصاف فرد مسلمان،

مراتب اسلام و...از جمله موضوعاتى است که در فصل پنجم بدانها پرداخته شده است.

در بخش دوم کتاب موضوع اهل کتاب و اوصاف ایشان در قرآن، نحوه برخورد اسلام با اهل کتاب و نیز موضع‌گیرى اهل کتاب در مقابل اسلام، طبقه‌بندى اهل کتاب، معرفى ابراهیم‌ علیه‌السلام به عنوان سرسلسله پیامبران الهى، اوصاف وى و فرازهایى از زندگانى آن حضرت از دیدگاه قرآن، معرفى دین یهود از دیدگاه قرآن که در بین تمام ادیان بیشترین شرح و تفصیل بدان اختصاص یافته است، معرفى حضرت موسی‌ علیه‌السلام و بخشهایى از تاریخ قوم یهود از منظر قرآن، معرفى دین مسیحیت و آیات مربوط به این دین، حضرت مریم و حضرت عیسى(ع) و معرفى صابئین و مجوس از دیدگاه قرآن مطرح شده است.

در بخش سوم آیات مرتبط با موضوع کفر، نفاق و استضعاف در قرآن مورد بررسى قرار گرفته است.

در پایان کتاب هم مبانى قرآنى روابط خارجى جامعه اسلامى با اهل کتاب و غیر اهل کتاب و نیز احکام کلى اسلام دربارۀ این نوع از رابطه بیان شده است.

ساختار

کتاب در ابتدا شامل فهرست اجمالى و فهرست تفصیلى مطالب و یک مقدمه مفصل از نویسنده مى‌باشد.پس از آن به عنوان مدخل بحث بیان شده است.

کتاب داراى سه بخش اساسى-که هریک حاوى فصول متعددى است-و نیز یک مؤخره مى‌باشد:

بخش اول که فصولى چون:بحث کلى تاریخ، دین در قرآن، وحدت ادیان الهى و... را دربردارد.

بخش دوم، شامل فصولى با عناوین:اهل کتاب در قرآن، حضرت ابراهیم، دین یهود در قرآن، مسیحیت در قرآن مى‌باشد.

بخش سوم فصول ذیل را دربرمى‌گیرد:کفر در قرآن، نفاق در قرآن و استضعاف در قرآن.

در مؤخره بحث هم «مبانى قرآنى رابطۀ امت و جامعه اسلامى با جهان خارج یا روابط خارجى» بیان شده است.

در پایان هم نتیجه‌گیرى و جمع‌بندى از مطالب مطرح شده در کتاب ارائه شده است.

نسخه‌شناسى

نویسنده کتاب دکتر عبدالرحیم گواهى است.این کتاب در قطع وزیرى با جلد شومیز در 463 صفحه براى بار دوم در سال

1379 هجرى شمسى از سوی «دفتر نشر فرهنگ اسلامى» تهران منتشر شده است.