زن: از اسلام چه می‌دانیم؟

زن: از اسلام چه می‌دانیم؟
پدیدآوران	مهریزی، مهدی
ناشر	‌نشر خرم
مکان نشر	ایران - قم
سال نشر	1377ش
چاپ	1
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

برای دیگر کاربردها، زن (ابهام زدایی) را ببینید.

زن: از اسلام چه می‌دانیم؟ اثر مهدی مهریزی، به بررسی دیدگاه اسلام درباره شخصیت زن، زن و خانواده، زن و اجتماع می‌پردازد.

در این کتاب که برای استفاده نسل جوان و به‌صورت مجموعه‌ای با نام «از اسلام چه می‌دانیم؟» نوشته شده است، به بررسی دیدگاه اسلام درباره شخصیت زن، زن و خانواده، مسئله مشارکت زنان در حیات اجتماعی و نیز حجاب و عفاف زنان می‌پردازد. این کتاب شامل شش بخش است. در بخش نخست، شخصیت زن از دیدگاه قرآن کریم و سنت معصومان: و باور پنهان مسلمانان بررسی شده است. بنابراین، تفاوتی اساسی در نهاد زن و مرد وجود ندارد، توان رشد و کمال‌جویی برای هر دو یکسان است، هر دو می‌توانند به مراتب والای معنوی و انسانی دست یابند و هیچ‌کدام طفیلی دیگری نیست. در پایان این بخش، به دو پرسش بزرگ «دایره تفاوت زن و مرد تا چه اندازه گسترده است» و «درباره برخی تعابیر دینی که حاکی از نقصان عقل زن و نقص ایمان است، چه باید گفت؟» پاسخ‌هایی کوتاه داده شده است. پاسخ نویسنده به پرسش اخیر که با ایجاز بسیار بیان شده، شامل این بندهاست:

1. برخی احادیث به درستی معنا نشده‌اند و حقیقت آن با تأمل و دقت معنایی روشن خواهد شد.
2. برخی احادیث قابل انتساب به پیشوایان دینی نیست، بلکه با اثرپذیری از فرهنگ‌های غیردینی و انگیزه‌های گوناگون جعل شده است.
3. برخی دیگر از احادیث و روایات، ناظر به شرایط ویژه است و نمی‌توان مفاد آن را تعمیم داد.

بخش دوم کتاب با عنوان «کمالات انسانی»، به بررسی مراحل تکامل زنان در دو عرصه دانش و سلوک معنوی اختصاص یافته است. این دو عرصه براساس متون و منابع دینی؛ یعنی قرآن و سنت و نیز بر پایه شواهد تاریخی و خارجی بررسی شده‌اند. در مبحث دانش‌طلبی زنان به انواع پرسش‌ها (زنان پیامبر، زنان از صحابه، صحابه از زنان و زنان از زنان) اشاره شده است.

در بخش سوم کتاب با عنوان «زن و خانواده»، نویسنده به دیدگاه اسلام از ازدواج و نیز جایگاه زن در خانواده پرداخته است. وی با توجه به متون دینی، هدف اسلام از ازدواج را چنین بیان می‌کند: بقای نسل انسان؛ سکونت و آرامش؛ ارضای غریزه جنسی؛ مشارکت در حیات معنوی؛ مشارکت در حیات مادی؛ و تربیت نسل.

نویسنده در بخش چهارم به مسئله مشارکت زنان در حیات اجتماعی پرداخته و به جلوه‌های گوناگون این مشارکت توجه و اشاره کرده است. جواز مشارکت، انگیزه‌های مشارکت، و آداب مشارکت اجتماعی، عنوان‌های سرفصل‌های این بخش است.

بخش پنجم کتاب، ویژه حجاب و عفاف است که در آن مباحثی درباره فلسفه پوشش، شرایط عمومی پوشش، زینت و اختلاط، طرح و بررسی شده است. بخش پایانی کتاب نیز به کتاب‌شناسی توصیفی مجموعه‌هایی درباره زنان اختصاص یافته است. نویسنده در این بخش، پس از مقدمه‌ای درباره سابقه تألیف و تدوین در زمینه مسائل زنان، به نقد و بررسی اجمالی چند مجموعه عربی زبان درباره «فقه المرأه» پرداخته است. این مجموعه‌ها عبارتند از: المفصل فی احکام المرأة و البیت السلم؛ تحریر المرأة فی عصر الرسالة؛ مسائل حرجه فی فقه المرأة؛ المرأة فی الفکر الاسلامی؛ و جامعة مسانید النساء.

منابع مقاله

حبیبی، سلمان، کتابشناسی توصیفی زن، قم، انتشارات دفتر عقل، چاپ یکم، 1387ش.