منتهى الأرب: تفاوت میان نسخه‌ها
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'هها') |
||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
مؤلف، براى تنظیم این لغت‌نامه اساسى مفصّل از کتاب‌هاى معتبر لغت عربى به عربى و عربى به فارسى مثل صحاح و دیوان الادب و تاج المصادر و صراح اللغه و جز آنها استفاده کرده و لغت‌نامه تازه و کاملى از زبان تازى به فارسى ترتیب داده است<ref >ر.ک: صفا، ذبیح‌الله، ج5، ص411</ref>. | مؤلف، براى تنظیم این لغت‌نامه اساسى مفصّل از کتاب‌هاى معتبر لغت عربى به عربى و عربى به فارسى مثل صحاح و دیوان الادب و تاج المصادر و صراح اللغه و جز آنها استفاده کرده و لغت‌نامه تازه و کاملى از زبان تازى به فارسى ترتیب داده است<ref >ر.ک: صفا، ذبیح‌الله، ج5، ص411</ref>. | ||
واژهها در این لغت‌نامه به‌ترتیب حرف اول و دوم با رعایت ریشههاى آنها مرتب شده و عبارت‌ها و تعبیرها و معادل‌هاى فارسى که در توضیح واژههاى عربى آورده، بسیار استادانه و اصیل است<ref>ر.ک: همان</ref>. | |||
لغتنویسان بزرگ دوران اخیر ایران مثل [[نفیسی، علی‌اکبر|ناظم‌الاطبّاء نفیسى]] در «فرنودسار» و [[دهخدا، علی‌اکبر|على‌اکبر دهخدا]] در «[[لغت‌نامه دهخدا|لغت‌نامه دهخدا]]» از آن کتاب بسیار بهرهور شدهاند<ref>ر.ک: همان</ref>. | لغتنویسان بزرگ دوران اخیر ایران مثل [[نفیسی، علی‌اکبر|ناظم‌الاطبّاء نفیسى]] در «فرنودسار» و [[دهخدا، علی‌اکبر|على‌اکبر دهخدا]] در «[[لغت‌نامه دهخدا|لغت‌نامه دهخدا]]» از آن کتاب بسیار بهرهور شدهاند<ref>ر.ک: همان</ref>. | ||
نسخهٔ ۲ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۰
| منتهى الأرب | |
|---|---|
 | |
| پدیدآوران | صفی‌پوری، عبدالرحیم بن عبدالکریم (نويسنده) |
| سال نشر | 13سده |
| چاپ | 1 |
| زبان | فارسی |
| تعداد جلد | 1 |
| نورلایب | مطالعه و دانلود pdf |
منتهى الأرب في لغات العرب، اثری از عبدالرحیم بن عبدالکریم صفى‌پورى هندى (زنده 1253ق) از ادیبان سده سیزدهم در موضوع ادبیات (لغت) است.
نوشتار حاضر، فرهنگ‌نامه عربى - فارسى است که در کشور هند بسیار معروف است و در حقیقت ترجمه قاموس محیط با اضافاتى از صحاح و دیوان الادب و تاج المصادر و غیره است[۱].
نگارش این کتاب، در سال 1257ق یا 1251ق پایان پذیرفته است[۲].
مؤلف، براى تنظیم این لغت‌نامه اساسى مفصّل از کتاب‌هاى معتبر لغت عربى به عربى و عربى به فارسى مثل صحاح و دیوان الادب و تاج المصادر و صراح اللغه و جز آنها استفاده کرده و لغت‌نامه تازه و کاملى از زبان تازى به فارسى ترتیب داده است[۳].
واژهها در این لغت‌نامه به‌ترتیب حرف اول و دوم با رعایت ریشههاى آنها مرتب شده و عبارت‌ها و تعبیرها و معادل‌هاى فارسى که در توضیح واژههاى عربى آورده، بسیار استادانه و اصیل است[۴].
لغتنویسان بزرگ دوران اخیر ایران مثل ناظم‌الاطبّاء نفیسى در «فرنودسار» و على‌اکبر دهخدا در «لغت‌نامه دهخدا» از آن کتاب بسیار بهرهور شدهاند[۵].
کتاب در بیست‌وهشت بخش تنظیم شده است. در این کتاب، اسماء در ابتدا ذکر شده و مصدر، برخی صفات و اسم مصدر در ذیل فعل مذکور گردیده است. نظر به اختصار در تعیین ابواب ثلاثی شش‌گانه، به ذکر ماضی و مصدر آن بعد از تسطیر حروف نخستین از اسمای ابواب مسطور به‌طور رمز اکتفا شده و معنی دیگر که در آن باب با اتحاد مصدر مشارکتی داشته به لفظ ماضی ذکر شده است. ابواب غیر ثلاثی نیز که به دلیل تمایز آنها به‌واسطه صیغ و مصدر از تعیین بی‌نیاز بوده تنها به ذکر صیغه ماضی این افعال اکتفا شده است. در خصوص صفات نیز هر صفتی که فعلش مستعمل نبوده و در آن معنی یافت نشده، به‌جای فعل آمده است[۶].
پانویس
منابع مقاله
- مقدمه کتاب.
- استورى، چارلز آمبروز، «ادبیات فارسى بر مبناى تألیف استورى»، مترجم: برگل، یورى انوخوویچ و دیگران، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1362ش، چاپ اول.
- بغدادى، اسماعیل، «إيضاح المكنون في الذيل على كشف الظنون»، بیروت، دارإحياء التراث العربي، بی‌تا، چاپ اول.
- صفا، ذبیح‌الله، «تاریخ ادبیات در ایران»، تهران، فردوس، 1378ش، چاپ هشتم.
- مشار، خان‌بابا، «مؤلفین کتب چاپى فارسى و عربى»، تهران، بی‌نا، بی‌تا، چاپ اول.