۱۰۶٬۳۳۳
ویرایش
لوامع الأنوار العرشیة في شرح الصحیفة السجادیة (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۷ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۴
، ۷ مارس ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'مقدمه نويس' به 'مقدمه‌نويس') |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
}} | }} | ||
'''لوامع الأنوار العرشية في شرح الصحيفة السجادية'''، نوشته محمدباقر بن محمد حسینی شیرازی ( | '''لوامع الأنوار العرشية في شرح الصحيفة السجادية'''، نوشته [[ملا باشی شیرازی، محمد باقر بن محمد|محمدباقر بن محمد حسینی شیرازی]] (متوفای 1240ق)، واعظ مشهور و معروف به ملاباشی است. این اثر در موضوع دعا (شرح و تفسیر) به نگارش درآمده و توسط [[هادی‌زاده، مجید|مجید هادی‌زاده]] تصحیح گردیده و تعلیقاتی بر آن افزوده است. | ||
نوشتار حاضر، شرحی بر کتاب «صحیفه‌ی سجادیه» اثری از امام سجاد(ع) است که با صبغه‌ای عرفانى و به زبان عربى با | نوشتار حاضر، شرحی بر کتاب «صحیفه‌ی سجادیه» اثری از [[امام سجاد علیه‌السلام|امام سجاد(ع)]] است که با صبغه‌ای عرفانى و به زبان عربى با سرودهایى به فارسى، با سربندهاى «لمعه» و «لمعه عرشیه» است. شارح، لمعه یکم را در 14 صفر 1229ق به انجام رسانده است<ref>ر.ک: منزوی، احمد، ج7، ص811</ref>. این شرح در حقیقت جامع مطالب پراکنده در سایر شروح است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج6، ص44</ref> و نزدیک به شرح سید علی‌خان و دقیق‌تر از شرح ابن میثم دانسته شده است<ref>ر.ک: آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، ج18، ص362</ref>. | ||
روش نویسنده در این شرح، متمایز از سایر شارحان صحیفه است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج6، ص27</ref>. رویکرد غالب او در این شرح بیش از هرچیز عرفانی و فلسفی است<ref>رک: همان، ص41</ref>. | روش نویسنده در این شرح، متمایز از سایر شارحان صحیفه است<ref>ر.ک: مقدمه مصحح، ج6، ص27</ref>. رویکرد غالب او در این شرح بیش از هرچیز عرفانی و فلسفی است<ref>رک: همان، ص41</ref>. | ||
شارح، این اثر را با تکیه بر برخی از شروح و تعالیق بر صحیفه سجادیه پیش از خود و متون و تألیفات فلسفی و کلامی و عرفانی، نظیر تفسیر فخرالدین رازی و صدرالدین شیرازی و همچنین شرح صدرالدین و مجلسی دوم بر اصول کافی، إحياء علوم | شارح، این اثر را با تکیه بر برخی از شروح و تعالیق بر صحیفه سجادیه پیش از خود و متون و تألیفات فلسفی و کلامی و عرفانی، نظیر تفسیر [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخرالدین رازی]] و [[صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم|صدرالدین شیرازی]] و همچنین شرح صدرالدین و [[مجلسی، محمدباقر|مجلسی دوم]] بر اصول کافی، [[إحياء علوم الدين]]، [[الحكمة المتعالية في الأسفار العقلية الأربعة|اسفار]]، [[الإشارات و التنبيهات|اشارات و تنبیهات]]، [[تجريد الاعتقاد|تجرید الاعتقاد]]، اصطلاحات الصوفیه و... تدوین کرده است. وی همچنین آراء و نظرات خود را که حاصل مطالعات وی در علوم مختلف است در مواردی مانند نقد بر اقوال، بیان نکات پیرامون برخی عبارات و... اظهار کرده است<ref>ر.ک: همان، ص46-49</ref>. | ||
کتاب، مشتمل بر شرح سند صحیفه و پنجاه‌وچهار لمعه است که در هر لمعه یکی از دعاهای شریف صحیفه سجادیه شرح داده شده است. وی هرچند که بخش‌های مختلف را تحت عنوان لمعه یا لمعه عرشیه آورده و نام خاصی را برای آنها در نظر نگرفته است، بااین‌وجود برای هریک از بخش‌ها مقدمه‌ای متناسب با مضمون غالب در دعای مورد نظر تدارک دیده و همچنین در پایان آن، خاتمه‌ای را که در آن، تاریخ فراغت از شرح ذکر شده، آورده است<ref>ر.ک: همان، ص60-62</ref>. | کتاب، مشتمل بر شرح سند صحیفه و پنجاه‌وچهار لمعه است که در هر لمعه یکی از دعاهای شریف صحیفه سجادیه شرح داده شده است. وی هرچند که بخش‌های مختلف را تحت عنوان لمعه یا لمعه عرشیه آورده و نام خاصی را برای آنها در نظر نگرفته است، بااین‌وجود برای هریک از بخش‌ها مقدمه‌ای متناسب با مضمون غالب در دعای مورد نظر تدارک دیده و همچنین در پایان آن، خاتمه‌ای را که در آن، تاریخ فراغت از شرح ذکر شده، آورده است<ref>ر.ک: همان، ص60-62</ref>. | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
شارح برخی مطالب را از شروح متقدم بدون ذکر نام آنها، اقتباس کرده است. وی مطالب اقتباس‌شده را گاهی بدون تصرف در کلمات و گاهی نیز با تصرف و تغییر در آنها در اثر خود آورده و در مواردی به نام مصادری که از آنها اقتباس کرده اشاره کرده است. او گاهی نظرات خود را راجع به مطالب برگرفته از مصادر اظهار کرده است<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>. | شارح برخی مطالب را از شروح متقدم بدون ذکر نام آنها، اقتباس کرده است. وی مطالب اقتباس‌شده را گاهی بدون تصرف در کلمات و گاهی نیز با تصرف و تغییر در آنها در اثر خود آورده و در مواردی به نام مصادری که از آنها اقتباس کرده اشاره کرده است. او گاهی نظرات خود را راجع به مطالب برگرفته از مصادر اظهار کرده است<ref>ر.ک: همان، ص59</ref>. | ||
محقق با مقایسه متن شرح حاضر با شروح دیگر صحیفه سجادیه، مانند: رياض | محقق با مقایسه متن شرح حاضر با شروح دیگر صحیفه سجادیه، مانند: [[رياض السالكين في شرح صحيفة سيد الساجدين صلوات‌الله‌عليه|رياض السالكين]]، [[الحديقة الهلالية]]، [[شرح الصحیفة الکاملة السجادیة|شرح صحیفه سجادیه]] [[میرداماد، سید محمدباقر بن محمد|میرداماد]] و... به مشابهت‌یابی پرداخته و موارد اقتباس‌شده از دیگر شرح‌های یادشده را میان علامت <> قرار داده است. ارجاع برخی از مطالب نقل‌شده در متن، اعم از احادیث، اقوال و اشعار به مصادر اصلی و مشخص کردن آدرس آیات در پاورقی از جمله کارهای محقق در این اثر است<ref>ر.ک: همان، ص69</ref>. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||