ایران در زمان نادرشاه

ایران در زمان نادرشاه
پدیدآوران	عبداللهی، علی‌اصغر (گردآورنده) مینورسکی، ولادیمیر فئودوروویچ (نويسنده) رشید ياسمی، غلامرضا (مترجم)
ناشر	دنیاى كتاب‏
مکان نشر	تهران - ایران
سال نشر	1387 ش
چاپ	5
شابک	‎964-5870-23-2
زبان	فارسی
تعداد جلد	1

ايران در زمان نادر شاه تألیف مینورسکی، و ترجمه غلامرضا رشید یاسمی و گردآوری على‌اصغر عبداللهى، در بردارنده خلاصه 7 كتاب از نويسندگان مختلف درباره نادرشاه، پادشاه ايرانى است كه به زبان فارسی تألیف شده است.

انگيزه تألیف

مؤلف می‌گوید كه سال‌ها بود كه دلم مى خواست كتابى جامع از مطالبى كه پيرامون زندگى و تاريخ دوران حيات نادرشاه نوشته شده است، تدارکببينم و با استناد به نوشته‌هاى معتبر، تاريخ مجموعه‌اى كامل از وقايع و حوادث ايام دوران زندگى يكى از بزرگان تاريخ ايران زمين را يك جا فراهم آورم... پيش از آن طى سال‌ها مطالبى را كه پيرامون زندگى و دولت نادرشاه در كتاب‌ها و نشريات مختلف عرضه مى‌شد، مى‌خواندم و به اميد روزى كه بتوانم از آنها استفاده كنم، آرشيوى نسبتا كامل را فراهم آوردم... صلاح ديدم كه مطالب صحيح و جذاب را به زبانى ساده و شوق انگيز ارائه كنم تا كسانى كه به تاريخ دلاورى‌هاى مردان اين مرز و بوم علاقه‌مند هستند، آسانتر بتوانند از اين مطالب لذت ببرند.

ساختار

كتاب؛ شامل 7 بخش از نوشته‌هاى نويسندگان مخلتلف درباره تاريخ ايران در زمان نادرشاه مى‌باشد. اين بخش‌ها شامل تاريخ ايران در زمان نادرشاه از ديدگاه مينورسكى، نادرشاه از ديدگاه تاريخ نادرشاه افشار، نوشته جيمز فريزر كه ترجمه ناصرالملك مى‌باشد. نادر شاه از ديدگاه مورخ‌الدوله سپهر، نادرشاه از ديدگاه تاريخ ايران نوشته سرجان ملكم، نادرشاه از ديدگاه پطروشفسكى، نادرشاه از ديدگاه لكهارت و نادرشاه از ديدگاه سرپرسى سايكس مى‌باشد.

گزارش محتوا

تاريخ ايران در زمان نادرشاه نوشته مينورسكى، صورت نخستين يك مقاله‌اى بوده است كه مؤلف براى درج در دائرةالمعارف اسلامى نوشته بوده است. وى اقرار مى‌كند كه خيلى بيش از حدى است كه براى ترجمه احوال نادرشاه در آن كتاب بزرگ بين المللى معين شده بود و از اين رو نگارنده به تلخيص آن پرداخته و قريب يك ثلث مندرجات آن را در دايرةالمعارف منتشر كرده است. اين تلخيص موجب حذف نكاتى اساسى شد كه براى تهيه آن زحمت بسيار كشيده شده بود.

در مورد تاريخ نادرشاه مخصوصا، مهم‌ترين منابع تاكنون ترجمه تاريخ نادرى بوده است كه در سال 1770 ترجمه شده و از امروز به كلى از اعتبار افتاده است، از اين رو نگارنده در هر حال به اصل منابع رجوع كرده و اساس تحقيقات را بر آن استوار نموده است.

بنيان تحقيق را بر اصل تاريخ نادرى قرار داده و از ماخذ فرعى ديگر مطالب را كامل كرده است.

چنانچه در تاريخچه نادرشاه، فصلى از همين كتاب مى‌خوانيم، موسس سلسله افشار در محرم 1100 متولد و در 24 شوال 1148 جلوس پادشاهى و در شب يازدهم جمادى الثانيه 1160 به قتل رسيد.

بنابر قول رشيدالدين، طايفه افشار يكى از اقوام اتراك صحرانشين و جزء ميمنه سپاه اغوزخان بوده است. صاحب تاريخ نادر قوم افشار را تركمن مى‌خواند. معروف اين است كه از بيم مغول طايفه افشار تركستان را ترك كرده و در آذربايجان استقرار يافته‌اند.

نادر در دستگرد تولد يافت و بعد در آنجا بنايى به نام مولودگاه ساخته شد.

وضعیت کتاب

در پايان اين كتاب، فهرست مختصرى از كتب مربوط به تاريخ نادر درج شده است.

به گفته مترجم، اگر چه مندرجات كتاب تاريخچه نادرى اثر ولاديمير مينورسكى در تواريخ موجوده فارسی مذكور است؛ ولى از آن جا كه مؤلف محترم در تنقيح مطالب و تصحيح وقايع رنجى بسيار كشيده، كتب فارسی را با مقايسه با سفرنامه‌ها و تواريخ اصلاح كرده و مخصوصا در تطبيق ايام و مشهور و سنين دقتى كافى مبذول داشته‌اند، نگارنده ترجمه آن را براى استفاده محصلين تاريخ لازم ديد.

فهارس كتاب كه در پايان آن ذكر شده؛ شامل: اعلام، مكان مى‌باشد.

منابع مقاله

1. متن و مقدمه كتاب.
2. پايگاه مجلات تخصصى حوزه.