اسین‌ پالا ثیوس‌، میگل‌

اسین‌ پالا ثیوس‌، میگل‌
نام کامل	میگل آسین پالاسیوس
نام پدر	پابلوآسین
ولادت	1871م.
محل تولد	ساراگوسا-مادرید، اسپانیا
رحلت	12 اوت 1944م.
طول عمر	73

میگل آسین پالاسیوس (1871-1944 م.) خاورشناس و پژوهشگر نامدار اسپانیایی و دارنده آرای انقلابی در باب تأثیر اندیشه‌های نام‌آوران اسلام در فرهنگ اروپایی و جهان مسیحیت.

ولادت

در ساراگوسا(سَرَقُسطَه)، مركز ایالت آراگون واقع در شمال شرقی مادرید، دیده به جهان گشود. پدرش پابلوآسین كه بازرگانی میانه‌حال بود، در اوان كودكی او درگذشت و مادرش با ادامه شغل شوهرش خود به تربیتش همت گماشت.

تحصیلات

میگل دوره ابتدایی و متوسطه را در همان شهر به پایان رسانید و از مدرسه ژزوئیتها(یسوعیان) فارغ‌التحصیل شد. در ریاضیات و زبان لاتین شاگردی ممتاز بود و آهنگ آن داشت كه آموزش خود را در رشته مهندسی دنبال كند. اما وضع مالی خانواده به او اجازه نداد كه بیرون از ساراگوسا به دانش‌اندوزی پردازد. بناچار وارد دانشكده ادبیات دانشگاه ساراگوسا شد. در ضمن آموزش دانشگاهی، در مدرسه دینی همان شهر نام نوشت و در 29 سپتامبر 1895 به عنوان كشیش كار خود را در یكی از كلیساهای شهر آغاز كرد.

او در دوره تحصیلات دانشگاهی از وجود خولیان ریبرا(1859-1934) استاد و خاورشناس اسپانیایی ـ كه میگل را گذشته از شاگرد، فرزند خویش به شمار می‌آورد و این رابطه در سراسر زندگی استاد پابرجای بود ـ بهره برد و زبان و ادبیات عرب را نزد او آموخت.

پس از دریافت لیسانس، برای ادامه تحصیل به مادرید رفت و در 23 آوریل 1896، پایان‌نامه دكترای خود را درباره غزالی با درجه ممتاز گذراند و در سال 1901 پس از ویرایش، به چاپ و نشر آن اقدام كرد.

مشاغل علمی و فرهنگی

در 24 آوریل 1903 به پیشنهاد فرانسیسكو كودرا(1836-1917)، جانشین وی در كرسی زبان عربی دانشگاه مادرید شد. در 1906-1909 با همكاری ریبرا، مجله «فرهنگ اسپانیایی» را انتشار داد.

پس از درگذشت پِلایو، آسین‌پالاسیوس در 22 اكتبر 1912 به عضویت فرهنگستان پادشاهی علوم اخلاقی و سیاسی اسپانیا درآمد و خطابه ورودی خود را زیر عنوان «ابن مسره و مکتب او، خاستگاه فلسفه اسپانیای اسلامی» ایراد کرد. در 26 ژانویه 1919 به عضویت فرهنگستان پادشاهی اسپانیا برکزیده شد و خطابه‌ای با عنوان «رستاخیز اسلامی در كمدی الهی» برخواند كه سر و صدای بسیار برانگیخت.

در 18 مه 1924 به مناسبات عضویت در فرهنگستان پادشاهی تاریخ، طی خطابه‌ای نتیجه پژوهشهای خود را در باب كتاب الفِصَل ابن‌حزم ادامه داد.

وفات

پالاسیوس سرانجام در 12 اوت 1944 در 73 سالگی در سان‌سباستیان درگذشت و 14 اوت در آرامگاه پویوئه به خاك سپرده شد.

اندیشه‌های پالاسیوس

او یكی از او یكی از بهترین معرفان تمدن شكوهمند اسلام در اَنْدَلُسْ و مدافع سرسخت تأثیر فرهنگ اسلامی و اندیشه‌های متفكران مسلمان بر تفكر اروپایی و مسیحیت متأخر است. خطابه‌ها، مقالات و كتابهای وی در این‌باره، انقلابی در محافل خاورشناسان برانگیخت. او نشان داد كه دانته در كمدی الهی خود به شدت از فرهنگ اسلامی تأثیر پذیرفته است. در 1904 با نگارش مقاله‌ای دریادنامه كودرا اعلام كرد كه قدیس توماس آكویناس(1225-1274) در الهیات خود، تحت تأثیر اندیشه‌های ابن‌رشد(520-595ق/1126-1199م) بوده است. وی همچنین باز نمود كه «منازعه حمار» اثر تورمدا(1362-1423) راهب كاتالونیایی چیزی نیست جز بخشهایی از كتاب اخوان‌الصفا كه تورمدا آنها را سرقت كرده و به خود نسبت داده است. نیز اثبات كرد كه یوحنا صلیبی، اندیشه‌های خویش را از ابن‌عبادرُنْدی برگرفته است.

آثار

فهرست كامل كتابشناسی پالاسیوس را، لونگاس در مجله ‌الاندلس(293-319) آورده است. در اینجا به برخی از نوشته‌ها و ترجمه‌های او اشاره می‌شود:

1. «ابن‌مَسَرَّه و مكتب او: خاستگاه‌های فلسفه اسپانیای اسلامی»(مادرید، 1914). رساله پالاسیوس پیرامون ابن‌مسره از درخشانترین پژوهشها در زمینه تاریخ اندیشه اسلامی به شمار می‌آید. به هر صورت كشف ابن‌مسره و مكتب او را باید از آنِ پالاسیوس دانست.

2. «عقیده، اخلاق و پارسایی از دیدگاه غَزالی» .

3. ترجمه اثر مشهور ابن‌حزم(384-456ق/994-1064م) به نام الفِصَل فی‌المِلَل وَالاهُوْاءِ والنِحَل. آسین‌پالاسیوس این كتاب را به زبان اسپانیایی ترجمه كرد و طی سالهای 1927-1932م با افزودن شرح مفصلی بر آن، در 5 مجلد انتشار داد. جلد نخست آن به بررسی زندگانی ابن‌حزم اختصاص دارد كه از نظر آگاهی درباره وی و روزگارش بی‌مانند است. آسین‌پالاسیوس پیش از ترجمه این كتاب، اثر دیگری از ابن‌حزم به نام الاخلاق والسِیر را به اسپانیایی ترجمه كرده بود(1916م).

4. «ابن‌عربی، صوفی مُرسی» . عنوان چهار بررسی بزرگ درباره محیی‌الدین‌بن عربی(560-638ق/1165-1240م) است كه میان سالهای 1925-1928 انجام یافت و منتشر شد. نخستین اثر او درباره ابن‌عربی در «یادنامه منندس پلایو» در 1889 منتشر شد. كتاب دیگر او درباره ابن‌عربی به نام «اسلام در صورت مسیحی‚(مادرید، 1931) به دست عبدالرجمن بدوی با عنوان «ابن‌عربی، حیاته و مذهبه»(1965) ترجمه و منتشر شده است.

5. «رستاخیز اسلامی در كمدی الهی»(مادرید، 1919). این اثر، سر و صدای زیادی در محافل علمی به راه انداخت. خلاصه‌ای از این كتاب به نام «دانته و اسلام»(مادرید، 1927) به چاپ رسیده است. این كتاب را هارولد ساندرلند با نام «اسلام و كمدی الهی»(لندن، 1926) به زبان انگلیسی ترجمه كرده است.

6. محاسن‌المجالس، عنوان یگانه اثر به جای مانده ابن‌عَریف(481-536ق/1088-1142م) صوفی نامدار است كه متن عربی و ترجمه آن را پالاسیوس(پاریس، 1933) منتشر كرده است.

7. «زندگی صوفیان اندلس»(مادرید، 1933).

8. «منازعه حمار» عنوان رساله‌ای است از تورمدا كه بخشهایی از آثار اخوان‌الصفا را سرقت كرده و به خود نسبت داده است. اصل كاتالونیایی این اثر كه در 1509 در بارسلونا به چاپ رسیده بود، از میان رفته و تنها ترجمه فرانسوی آن(1544) در دست است. این رساله به وسیله پالاسیوس در مادرید(1914) منتشر شده است.

9. پس از مرگ پالاسیوس.

منبع مقاله

رضازاده لنگرودی، رضا، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1374.

وابسته‌ها

إبن عربي حیاته و مذهبه