المسح علي الأرجل أو غسلها في الوضوء

المسح علی الأرجل أو غسلها في الوضوء
پدیدآوران	شرف‌الدین، سید عبدالحسین (نویسنده)
ناشر	المجمع العالمي لاهل‌البيت عليهم‌السلام
مکان نشر	قم - ایران
سال نشر	1419 ق
چاپ	1
موضوع	مسح وضو
زبان	عربی
تعداد جلد	1
کد کنگره	‏BP‎‏ ‎‏185‎‏/‎‏5‎‏ ‎‏/‎‏ش‎‏4‎‏م‎‏5
نورلایب	مطالعه و دانلود pdf

المسح علي الأرجل أو غسلها في الوضوء تألیف سيد‌ ‎عبدالحسين شرف‌الدين بن يوسف بن جواد موسوى عاملى(م 1377 ق)

گزارش محتوا

از صدر اسلام در كنار ساير انواع فقه رساله‌اى، فتوائى، آيات الاحكام، نوع ديگرى از فقه ايجاد شده كه به آن فقه خلافى يا مقارنه‌اى گويند.

از مهمترين آثار اولیه در اين نوع فقه کتاب‌هاى الانتصار و الناصريات سيد‌ ‎مرتضى(م 436 ق)، الخلاف شيخ طوسى(م 460 ق)، منتهى المطلب علامه حلّى(م 726 ق) مى‌باشد.

كتاب موجود نوشته مختصرى است كه به اين سبک تأليف شده است و مسئله مسح يا شيئين پاها در وضوء كه مورد اختلاف فقهاى اماميه و ساير مذاهب اسلامى است در آن مورد بررسى واقع شده است.

همچنين مسئله مسح بر كفش و جوراب و مسح بر عمامه، محدوده مسح سر همراه با 6 مسئله فرعى فقه خلافى در آن آمده است.

در اين كتاب ابتدا نظر اهل تسنن به صورت مفصل و با ذكر نام فقهاى آنان مطرح شده اما در مورد فقهاى اماميّة نام آنان ذكر نشده بلكه با استناد به روايات ائمة معصومين ع بحث شده است.

مؤلف اين كتاب كه از فقهاى بنام در زمان خود بوده و در مباحث فقه خلافى متخصص بوده است و مراجع عظيم الشأنى همچون آیت‌الله خوئى عنايت خاصى به ايشان داشته، انصافا در طرح مباحث و بررسى ادله و روايات و استدلال و نقض و ابرام نهایت تلاش خود را نموده و اثر ارزشمند و جاودانه را از خود به يادگار گذاشته است.

وى علاوه بر اين كتاب داراى آثار ارزشمند ديگرى در فقه خلافى و غير آن همچون مسائل فقهيه، المراجعات، الفصول المهمة، اجوبة مسائل موسى جار اللّه، النجعة في احكام المتعة، النصوص الجليّة في الامامة مى‌باشد.

وى در اين كتاب به كتب تفاسير معتبرى از اهل تسنن و اهل تشيع همچون تفسير كبير فخر رازى، تفسير كشاف زمخشرى، مجمع البيان طبرسى استدلال نموده و از عبارتهاى مفسرين اهل تسنن براى اثبات نظريه اماميّة استفاده نموده است.

وى در بيان علل اشتباه ساير مذاهب در اين مسئله، حمل قرآن را به رواياتى كه بنظر آنها صحيح بوده دانسته است و در واقع حمل آيات قرآن كريم به اخبار صريح بر غسل پاها را علت انحراف آنان دانسته است وى از كتب روايى اهل تسنن بيشتر از صحيح بخارى، مسند احمد بن حنبل، سنن ابن ماجه، صحيح مسلم

صحيح مسلم، سنن ابن داود رواياتى را نقل نموده است.

و از كتب روايى شيعه، بيشتر به تهذيب شيخ طوسى، من لا يخدره الفقيه شيخ صدوق(م 381 ق)، وسائل الشيعه شيخ حر عاملى(م 1104 ق) استناد نموده است.

تاريخ انتشار

كتاب موجود ابتدا در سال 1416ق چاپ شده و سپس در سال 1419ق تجديد چاپ شده است ناشر آن مجمع العالمى لاهل‌البيت ع مى‌باشد.

تقسيم بندى مطالب

اگر چه مبحث اصلى كتاب مسئله شستن پاها در وضوء است امّا مسائل ديگرى نيز در كنار آن ذكر شده كه عبارتند از:

مسح بر جوراب و كفش، مسح بر عمامه، محدوده سر، مسح گوشها، آيا شستن سر به جاى مسح آن مجزى است، شرط بودن ترتيب در وضوء، شرط بودن موالات در وضوء، شرط بودن نيت در وضوء، وضوى پا نبيذ ثمر در سفر

منابع مقاله

مقدمه‌اى بر فقه شيعه در مورد مسائل فقهيه و شخصيت سيد‌ ‎شرف‌الدين.

الذريعة /ج 246/16، ج 106/7، ج 230/10، ج 68/24،180، ج 114/7،115.

نقباء البشر ج 1088/3.